Het kabinet aarzelt over een EU-voorstel om twee extremistische ministers van de regering-Netanyahu op de EU-sanctielijst te zetten, ondanks het feit dat ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken de noodklok luiden over de situatie in Gaza en de bezette Westelijke Jordaanoever. Dat blijkt uit vertrouwelijke stukken van het ministerie van Buitenlandse Zaken, die werden ingezien door RTL Nieuws.
In de stukken noemen de ambtenaren de situatie in Gaza „ongekend [is] qua menselijk leed” en een „nachtmerrie”. Volgens de ambtenaren is sprake van „uithongering” van de bevolking door Israël en zwerven „17.000 kinderen […] rond zonder begeleiding.” Op de Westelijke Jordaanoever is de situatie nijpend, want Israël „blijft de economie lamleggen”.
Om de druk op Israël te verhogen, wordt binnen Europees verband al maanden gesproken over het opleggen van sancties aan twee ultranationalistische ministers: Itamar Ben-Gvir van Nationale Veiligheid en Bezalel Smotrich van Financiën. Beiden roepen openlijk op tot het annexeren van de bezette gebieden, wat zou betekenen dat er geen ruimte is voor een Palestijnse staat.
Gezien Netanyahu’s kabinet afhankelijk is van de steun van hun (ultranationalistische) partijen, kunnen Ben-Gvir en Smotrich een zware stempel drukken op het beleid, zo schrijven Nederlandse diplomaten: „Netanyahu mag blijven volhouden dat hij twee handen op het stuur heeft, zijn extreemrechtse coalitiegenoten dicteren de route.”
Lees ook
Ambtenaren ‘voelen zich behoorlijk in hun hemd gezet’ na het vrijgeven van adviezen door Schoof
Banktegoeden
Binnen de EU wordt al maanden gesproken over het opleggen van sancties aan de twee ministers, waardoor ze niet meer naar Europa zouden kunnen reizen of waardoor banktegoeden zouden worden bevroren. Verschillende lidstaten, waaronder Duitsland, Italië en een aantal Oost-Europese landen (Bulgarije, Slowakije, Hongarije, Tsjechië, Roemenië) wijzen sancties af, omdat die het contact met de Israëlische regering zouden bemoeilijken. Hoewel Nederland wel kan instemmen met het sanctioneren van Smotrichs organisatie Regavim (die zich inzet voor kolonisering van de bezette gebieden), gaat het opleggen van sancties aan de ministers het kabinet-Schoof vooralsnog te ver.
Het RTL-nieuws zorgde voor rumoer in de Tweede Kamer, waar minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp (NSC) zijn begroting verdedigt. De oppositie eiste onmiddellijke openbaarmaking van de stukken, een voorstel waar de coalitiepartijen voor gingen liggen, waardoor een Kamermeerderheid uitbleef.
Veldkamp noemde het nieuwsbericht van RTL een ‘selectieve weergave’ en ‘zeer tendentieus’
Een duidelijk overvallen Veldkamp zei na vijf minuten schorsing dat hij „het beeld van het artikel” van RTL niet herkende. Nederland neemt juist een actieve rol aan als het gaat om het opleggen van sancties aan extremistische kolonisten, zo zei de minister. Ook sprak hij van een „buitengewoon selectieve weergave” van de Nederlandse inzet bij de onderhandelingen en een „zeer tendentieus” nieuwsbericht.
PVV-woordvoerder Raymond de Roon noemde de oppositie in de Kamer daarop „een stel hyena’s” dat boven op „een stuk rood vlees” was gesprongen, wat Kamervoorzitter en partijgenoot Martin Bosma corrigeerde nadat woordvoerder Kati Piri (GroenLinks-PvdA) zich had beklaagd. Minister Veldkamp zegde daarna wel toe te willen onderzoeken wat later op de dag wél gedeeld kan worden met de Kamer.
‘Onevenredig geweld’
Het is niet de eerste keer dat Nederlandse diplomaten waarschuwen voor de humanitaire situatie in Gaza. Vorig jaar al schreef de Nederlandse ambassade in Tel Aviv in een vertrouwelijk memo aan Den Haag dat Israël „onevenredig geweld” gebruikt in Gaza en doelbewust „civiele infrastructuur” vernietigt.
Vanochtend werd bekend dat het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag Israëlische bezwaren tegen de arrestatiebevelen tegen de Israëlische premier Netanyahu en oud-minister van Defensie Yoav Gallant afwijst. Dat betekent dat de die bevelen definitief worden uitgevaardigd. Het ICC verdenkt Netanyahu en Gallant onder meer van het afsnijden van de Palestijnse bevolking in Gaza van voedsel, water, brandstof en medicijnen. En ‘uithongering’ is een oorlogsmisdrijf.
Tijdens het debat met de Kamer zei Veldkamp dat Nederland zich zal houden aan „het statuut van Rome” (de internationaal-rechtelijke basis van het ICC).
Lees ook
Topambtenaren schrijven hart-onder-de-riem-brief aan hun ambtenaren, want ‘polarisatie is de bijl aan de wortel van de samenleving’
