‘Dit is de dag dat Donald Trump de verkiezingen gewonnen heeft’, was afgelopen maanden vaak te lezen op sociale media. Na het debat met Joe Biden, na de moordaanslag op zijn leven, na zijn keuze voor J.D. Vance als zijn running mate, waren er momenten dat een Trump-overwinning onvermijdelijk leek. Maar tot de allerlaatste dag is de presidentscampagne tussen Donald Trump en Kamala Harris een nek-aan-nek race gebleken. Voor Trump was het de langste en voor Harris de kortste campagne in de moderne Amerikaanse geschiedenis, en voor hun partijen de duurste ooit. Voor de kiezer was het een ongekende rollercoaster van dramatische ontwikkelingen. Een terugblik op de Amerikaanse verkiezingsstrijd, in afwachting van de eerste resultaten.
15 november 2022
Na zijn verlies in 2020 en de daaropvolgende bestorming van het Capitool op 6 januari 2021 was Trump door vriend en vijand politiek doodverklaard. Maar vlak nadat zijn partij slecht had gescoord in de tussentijdse verkiezingen, kondigt hij op Mar-a-Lago een comeback aan. Zijn eerste kiezersbijeenkomst houdt hij in Waco, Texas. Op een scherm zingt een koor van veroordeelde bestormers van het Capitool vanuit de gevangenis. Op het podium belooft Republikein Trump. „Voor degenen die onrecht is aangedaan en zijn verraden. Ik ben jullie vergelding.” Kort daarna worden er vier strafzaken tegen hem aangespannen.
Lees ook
De bestorming van het Capitool in foto’s
25 april 2023
Ook de zittende president Biden besluit een gooi naar een tweede termijn te doen. Mocht hij in januari 2025 opnieuw geïnaugureerd worden, dan zal hij 82 jaar zijn en zijn zelf gevestigde record van oudste president ooit verbreken. „We verkeren nog steeds in een strijd om de ziel van de VS”, zegt Biden. Er is geen discussie of zijn (eveneens) impopulaire vicepresident Kamala Harris hem moet vervangen als kandidaat namens de Democraten. Twee weken later laat Biden het van zijn voorgangerTrump geërfde grensbeleid los en neemt het aantal illegale migranten rap toe.
Lees ook
Biden kreeg de zuidgrens weer onder controle, waarom durft Harris dat succes niet te claimen?
Voorjaar 2024
Beide mannen winnen eenvoudig hun voorverkiezingen. Trump door Republikeinse sterren Ron DeSantis en Nikki Haley te verpletteren, Biden ondervindt enkel weerstand van ‘uncommitted’ kiezers die boos zijn over de onverwaardelijke Amerikaanse steun aan het Israëlische geweld in Gaza. Eind mei veroordeelt een jury in New York Trump voor 34 strafbare feiten rond het afkopen van een pornoster om de verkiezingen van 2016 te beïnvloeden.
Lees ook
In de rechtbank in New York kan een boze en ongeduldige Donald Trump alleen maar fluisterend schelden
27 juni 2024
Biden kiest de vlucht naar voren. De „sympathieke, goedbedoelende, oudere man met een slecht geheugen”, zoals hij in een rapport over zijn omgang met staatsgeheime documenten wordt genoemd, moet iets doen om zijn almaar kelderende reputatie op te krikken en hij besluit Trump uit te dagen voor een ongekend vroeg debat. De theorie van zijn campagneteam is dat kiezers Trump alleen maar in actie hoeven te zien om eraan herinnerd te worden hoe vreselijk hij is. Het tegenovergestelde gebeurt. Biden levert een abominabele debatprestatie. Er volgt een maand van chaos en paniek bij de Democraten.
Lees ook
Na warrig debat van Biden tegen Trump is de verslagenheid onder Democraten groot: ‘Ik zou hem dolgraag vervangen’
13 juli 2024
Een vreemd hoogtepunt, zeker voor het slachtoffer. Maar de mislukte aanslag op zijn leven door Thomas Crooks brengt Trump ongekende populariteit. Trumps geweldige politieke instinct doet hem, gewond aan zijn oor, opstaan en met zijn vuist in de lucht ‘vecht, vecht, vecht’ naar zijn publiek roepen.
Trump heeft sowieso een goede maand. Het Hooggerechtshof schenkt hem verregaande immuniteit, die de inhoudelijke behandeling van de overgebleven vervolgingen definitief over de verkiezingen heen tilt. Op de Republikeinse Conventie voelt Trump zich onoverwinnelijk en kiest hij MAGA-bekeerling J.D. Vance als running mate. Heel even doet Trump alsof zijn campagne van toon zal veranderen door „een nieuw tijdperk van veiligheid, welvaart en vrijheid voor burgers van elk ras, religie, kleur en afkomst” te beloven, maar lang houdt hij de verbindende toon niet vol.
Lees ook
Trump begint zijn conventiespeech verzoenend, maar eindigt zoals altijd: chaotisch en gegriefd
21 juli 2024
De Democratische opstand, subtiel geleid door Nancy Pelosi, verzwakt Biden steeds verder. De president buigt de zondag na het Republikeinse Conventie-feestje voor de druk uit zijn partij. Hij voorkomt zo verdere opstuwing van Trump in de peilingen: Biden trekt zich terug en positioneert zijn vicepresident als opvolger. Harris belt, in haar universiteitstrui en op gympen, de partij rond voor steun en voorkomt een interne strijd. De eerste endorsement, van popster Charli XCX, komt binnen en ‘brat summer’ begint.
23 augustus 2024
Augustus is Harris’ maand. Ze kiest running mate Tim Walz, trekt volle zalen, haalt bakken met geld op, overspoelt het internet met memes en heeft een vlekkeloze conventie. Zelfs de protesten rond Gaza lijken geluwd. Trump toont zich persoonlijk gegriefd dat Biden hun strijd heeft opgegeven en speelt de rassenkaart tegen Harris. Ze is pas recent ‘zwart geworden’ uit politiek gewin, haalt hij uit. Vance wordt met elk optreden impopulairder en drijft kinderloze huisdierenbezitters in Harris’ armen als oude uitspraken opduiken waarin hij de Democraten ervan beticht de toekomst te vergooien omdat ze geleid worden door ‘kinderloze kattenvrouwtjes’. Hoe meer kiezers van Harris zien, hoe positiever ze over haar denken. De Democraten denken werkelijk de bladzijde van zowel het hoofdstuk Trump als Biden om te kunnen slaan.
Lees ook
‘Een glimlach van duizend watt’ en een onverzettelijk leider – zo werd Kamala Harris gelanceerd als kandidaat
10 september 2024
Ook het eerste, en uiteindelijk enige debat, tussen de kandidaten lijkt een succes voor Harris. Ze weet Trump uit de tent te lokken.
Het is Trumps leugen dat Haïtianen in Springfield Ohio huisdieren zouden eten, die vervolgens dagenlang het nieuws domineert. Hij toont zich echter de volleerde populist: wat hij zegt is niet waar, maar zou volgens een groot deel van angstige Amerikanen waar kunnen zijn. Na vooral campagne te hebben gevoerd over de staat van de economie, richt hij zich weer volop op het zwartmaken van immigranten, gekoppeld aan Harris’ vermeende rol als ‘grenstsaar’. In Springfield is het door Trumps ophitsende uitspraken nog steeds onrustig.
Lees ook
Anna uit Springfield in Ohio vond haar verdwenen kat snel terug. Maar toen had ze de politie al op haar Haïtiaanse buren afgestuurd
7 oktober 2024
Harris heeft de popsterren en andere beroemheden achter zich, maar de rijkste man ter wereld, Elon Musk, heeft zich in de zomer achter Trump geschaard. Hij zet zich steeds actiever in voor de campagne. Met miljoenen dollars, met desinformatie op zijn platform X en door op een rally op het podium enthousiast op en neer te springen.
Ook ex-Democraat Robert F. Kennedy Jr zit volledig in het Trumpkamp. Het wordt steeds duidelijker dat het niet alleen bij de kandidaten, maar ook onder kiezers een verkiezing is waarbij de mannen tegenover de vrouwen staan.
Lees ook
Volledige steun van Elon Musk is voor Trump van ongekende waarde
8 oktober 2024
Als ze interviews gaat geven komt Harris een stuk moeilijker los van de negativiteit rond Biden, de druk van inflatie en de hoge huizenprijzen en haar eigen uiterst linkse presidentscampagne in 2019. Ze komt nauwelijks met nieuwe beleidsplannen.
Harris durft geen afstand van haar baas te nemen, waarmee ze haar kans verspeelt om als ‘de kandidaat van verandering’ te worden gezien. Het dieptepunt van haar campagne is wanneer haar tijdens een vriendelijk interview bij The View wordt gevraagd wat ze anders zou hebben gedaan dan Biden. De uitgelezen kans om mee te buigen met het volkssentiment en iets te zeggen over dat de grens met Mexico te poreus is geweest, dat de economische stimulans anders had gekund of door iets kritisch te zeggen over Israël. Haar antwoord, „er schiet me niets te binnen”, echoot lang na.
Lees ook
‘De wittebroodsweken zijn voorbij’, aldus CBS. Vijf momenten van de live interviews tijdens de mediablitz van Kamala Harris
22 oktober 2024
Een oktober surprise komt er niet, maar aan het eind van de maand publiceren zowel The New York Times als The Atlantic interviews met John Kelly, de generaal die het langst diende als Trumps stafchef. Kelly beschrijft daarin hoe Trump Hilter prees en noemt hem een fascist. Een label dat Harris snel overneemt, nadat ze even de nadruk probeerde te leggen op Trumps ouderdom. In de laatste dagen van de campagne is Trump niet langer een weirdo, maar weer een gevaar voor de democratie. Zo is de Democratische campagne terug bij de kernboodschap van Biden: het karakter van de president is belangrijker dan het beleid.
Lees ook
Of Kamala Harris denkt dat Trump een fascist is? ‘Ja dat geloof ik’, zegt ze tegen CNN
5 november 2024
Trump sluit zijn campagne vermoeid af met grieven en rancune, Harris schildert hem af als bedreiging en probeert dat te combineren met een positieve boodschap voor de toekomst. Samen hebben ze naar schatting 3,5 miljard dollar aan hun campagne uitgegeven.
Deze dinsdag bepalen de kiezers in de Verenigde Staten of het weer ‘Make America Great Again’ wordt of toch ‘We’re not going back’. De strijd in zeven staten is nek-aan-nek en zal doorslaggevend zijn. Wordt het een voortzetting van een onvoltooid Trump-regime, ditmaal met strafrechtelijke veroordeling en zonder beperkingen van de oude Republikeinse garde? Of de eerste vrouwelijke president, een dochter van immigranten? Beiden erven een diep verdeeld land.
Lees ook
Tijdens laatste rally’s richt Harris zich tot islamitische gemeenschap, Trump heeft ‘geen probleem’ met pers neerschieten