Abdi Nageeye en Meindert Roozendaal, een in Kenia gevestigde alstroemeriateler, komen elkaar per toeval tegen in de bossen van Kaptagat, de ‘kraamkamer van Keniaanse hardlopers’. Net op het moment dat de topatleet een assistent zoekt voor zijn zwaardere trainingen. De onafhankelijke Nageeye houdt niet van trainen in groepsverband – zoals concurrenten doen – maar heeft wel iemand nodig die het benodigde trainingstempo vast kan houden. Roozendaal – op dat moment in de twintig – houdt “misschien nog wel meer van topsport dan van bloemen telen” en zegt meteen ja.
Sindsdien ziet de plaatselijke bevolking – soms met verbazing – het Nederlandse tweetal zo’n drie keer per week door de omgeving snellen. Roozendaal die op de mountainbike het tempo aangeeft en Nageeye vlak erachter. “Net als met wielrennen hou ik hem uit de wind’’, vertelt de alstroemeriateler aan de telefoon vanuit Kenia. Op diezelfde manier heeft Nageeye zondag de marathon van New York gewonnen, zegt hij lachend. “Hij heeft veertig kilometer achter iemand gelopen en met de opgespaarde energie de winst binnengehaald.’’ Abdi Nageeye zette als eerste Nederlandse winnaar een tijd neer van 2.07.39.
Tussen hardloopwedstrijden in is er ook ruimte voor ontspanning. De twee vrienden kijken dan graag samen naar hun favoriete voetbalclub PSV of de SBS-talkshow Vandaag Inside, om een beetje binding te houden met Nederland. Overigens voelt Nageeye zich overal thuis. “Dat nomadische heeft hij denk ik van zijn Somalische voorouders’’, aldus Roozendaal.
Burgeroorlog
Nageeye (1989) wordt geboren in een grote boerenfamilie in de Somalische hoofdstad Mogadishu. Het zijn de nadagen van dictator Siad Barre, die in 1991 tijdens een bloedige burgeroorlog wordt afgezet. Verschillende stammen proberen in het machtsvacuüm te springen en bestrijden elkaar. Om die reden vlucht de dan zevenjarige Nageeye met twee broers naar Den Helder, waar zijn veel oudere halfbroer Mohammed woonde. “Het voelde alsof ik in Disneyland terecht was gekomen”, schrijft Nageeye op de website van zijn foundation.
Een soortgelijk gevoel wil de topatleet Somalische kinderen van nú bezorgen. Met zijn stichting probeert Nageeye veilige sport- en speelplekken te realiseren in Somalië, dat inmiddels geteisterd wordt door Al-Shabaab, een aan Al-Qaida gelieerde groepering.
Boezemvriend
Aan radicalisme ontkwam Nageeye ook als tiener in Den Helder niet. Terwijl hij de basisschool doorliep en vernederlandste, radicaliseerde zijn halfbroer. Op initiatief van Mohammed verruilde Nageeye het ‘te westerse’ Nederland voor het islamitische Syrië van de vader van dictator Assad, om vervolgens terug te keren naar geboorteland Somalië.
In zijn tienerjaren vlucht hij nogmaals naar Nederland, waarna een Gelders gastgezin hem opvangt. Als amateurvoetballer blijkt hij razendsnel en dus adviseren zijn teamgenoten hem om te gaan hardlopen. Een gouden greep, zo blijkt, met als voorlopig hoogtepunt het zilver namens Nederland op de Olympische Spelen in Tokio in 2021. Hij wint niet alleen zilver, maar neemt ook zijn uitgeputte Somalisch-Belgische boezemvriend Bashir Abdi op sleeptouw, die zich herpakt en brons wint.
Voor Nageeye ligt nog genoeg in het verschiet na de winst in New York, denkt atletenmanager Jos Hermens, die de 35-jarige hardloper mede begeleidt. “Hij heeft meerdere trainers gehad, dus weet ook steeds beter zelf wat goed is. Als oudere atleet hoeft hij ook niet meer telkens te beuken. En in de marathon kun je makkelijk tot je veertigste mee.’’
