Het was de stabiliteit en onverstoorbaarheid van Ajax die het op de vroege woensdagavond won van de matheid en slordigheid van Feyenoord. Het won de door politiestakingen uitgestelde Klassieker vrij eenvoudig, na een snelle 2-0 voorsprong – tevens de einduitslag.
Ajax speelde opvallend comfortabel, ogenschijnlijk niet onder de indruk van de vijandige sfeer in de Kuip. Het bracht Feyenoord, 29 duels op rij ongeslagen, de eerste competitienederlaag toe in bijna een jaar tijd. Ajax, dit voetbaljaar nog erg wisselvallig, koos met de Klassieker het mooiste affiche uit om de beste wedstrijd van het seizoen tot nu toe te spelen.
Ajax-coach Francesco Farioli stapt even voor vijf uur uit de spelersbus – wit overhemd, colbertje. Wat te verwachten van dit Ajax? Hoe Ajax precies speelt, is „niet makkelijk” te analyseren, zei Feyenoord-coach Brian Priske in de aanloop. Al het hele seizoen spelen ze „in verschillende formaties”.
Verrassende opstelling
De opstelling van woensdag is opnieuw een verrassing, met liefst negen wijzigingen ten opzichte van het duel tegen Willem II zondag. Chuba Akpom, dit seizoen derde spits, is nu plots basisspeler en rechteraanvaller. „Ik weet dat mijn beslissingen soms een beetje impopulair zijn en moeilijk te begrijpen”, had Farioli dinsdag nog gezegd.
Zo begint Ajax, voor een van de meest beladen duels van het jaar, in een opstelling waar het nog niet in speelde. Al zou de sleutel voor dit duel niet de tactiek maar de „houding” van de spelers zijn, zei Farioli. Ze moesten met „cold mind” spelen – koelbloedig. Precies dat doet Ajax, vanaf het begin: het opent met bijna onafgebroken balbezit, twee minuten lang.
Wat opvalt zijn de twee lange ballen die doelman Remko Pasveer in de eerste minuut trapt. Daarmee lijkt Ajax te anticiperen op de lengte voorin, met Weghorst en Akpom. De strategie met de verre trappen, levert al snel iets tastbaars op.
Positiespel Ajax
Feyenoord-aanvaller Igor Paixão heeft net voorlangs geschoten, als Pasveer na vijf minuten uittrapt. Kenneth Taylor staat in de linkerzone scherp tegen de middenlijn aan, hij lijkt al te weten wat er gaat gebeuren. Feyenoord-middenvelder Hwang In-beom weet dat niet, hij wordt eruit gelopen, als het achterin helemaal open ligt bij Feyenoord. Keeper Timon Wellenreuther komt te ver uit, Taylor omspeelt hem handig en schiet binnen (0-1). Farioli springt in de armen van zijn assistenten.
Feyenoord oogt vermoeid, machteloos. Het komt niet in de duels en krijgt geen druk op Ajax, dat steeds de vrije man vindt. Ajax heerst in het positiespel, zoals het in de goede jaren zo vaak deed in de Klassieker.
Het ervaren middenrif, met Davy Klassen en Jordan Henderson, bepaalt het tempo. Verderop zet spits Weghorst volop druk op de Feyenoord-defensie. Wanneer Feyenoord probeert aan te vallen, zakt Ajax georganiseerd terug op eigen helft, de linies nauw op elkaar. Henderson, de middenvelder die zó ver terugzakt dat hij in feite als extra centrale verdediger speelt, ruimt veel vuil werk op.
Ajax is gevaarlijker, profiteert van de onrust bij Feyenoord. Akpom ontsnapt op de rechterflank, na nuttig voorbereidend werk van centrumspits Wout Weghorst, duwend en trekkend op de middenlijn. De jonge Feyenoord-back Givairo Read tackelt als Akpom opstoomt, de Ajax-aanvaller komt er toch door, chipt sierlijk, maar Wang volleert een meter voor de doellijn de bal weg.
Het is de opmaat naar twee hoekschoppen van Ajax, direct achter elkaar. Taylor draait de tweede scherp in met links, Wellenreuther lijkt de bal vast te hebben, maar laat die zomaar glippen. Ajax-back Jorrel Hato, onder de rook van de Kuip opgegroeid, reageert alert en schiet hoog en hard binnen. 0-2 na 25 minuten. Ongeloof is zichtbaar op de tribunes.
Energie ontbreekt bij Feyenoord
Feyenoord krijgt wel enkele mogelijkheden, maar mist de overtuiging en energie. Zo geprezen als het werd voor het dominante positiespel tegen Benfica een week geleden in Lissabon, zo klem zit het nu in eigen stadion. Middenvelders Quinten Timber en Hwang krijgen nauwelijks grip op de ruimtes die Ajax makkelijker vindt in de middenlinie.
Ajax is meerdere keren dichtbij de 0-3, zoals een kopbal van Weghorst uit een vrije trap van Henderson kort na rust. Feyenoord dringt in de tweede helft wel meer aan, maar vindt simpelweg de ruimte niet in de stugge defensie van Ajax.
Hoewel destijds niet de coach van Ajax, gebruikte Farioli de nederlagen tegen Feyenoord van vorig seizoen nadrukkelijk om te laten zien waar ze vandaan komen, zei hij dinsdag. Doelend op de 4-0 in Amsterdam en 6-0 in Rotterdam. De „pijn” van die wedstrijden moesten ze gebruiken als spelers diep moesten gaan voor een sprintje.
Zo verrast Ajax, vooraf ontegenzeggelijk de underdog, in het eerste topduel dit seizoen. Dat maakt de confrontaties tegen PSV (zaterdag) en FC Twente (volgende week) extra interessant: nummer twee Ajax doet opeens serieus mee in de top van de Eredivisie. En het deelt vroeg in het seizoen een tik uit in de strijd om de tweede plaats, die naar verwachting tussen Ajax en Feyenoord gaat: de plek die recht geeft een direct Champions League-ticket.
Plukjes fans verlaten tegen acht uur voorzichtig het stadion, als gezucht klinkt over weer een mislukte aanval van Feyenoord. Het blijft stil als even later wordt afgefloten. De blikken bij Ajax zeggen genoeg: deze lastige klus is prima geklaard.
