Iran heeft maandag de Iraans-Duitse journalist en software-ingenieur Jamshid Sharmahd geëxecuteerd. Dat meldden Iraanse staatsmedia. Sharmahd werd in 2020 opgepakt op verdenking van terrorisme en in 2023 ter dood veroordeeld in wat Amnesty International een schijnproces noemt. Volgens de mensenrechtenorganisatie kreeg Sharmahd geen toegang tot een onafhankelijke advocaat. Ook consulaire bijstand uit Duitsland stond Iran niet toe.
De 69-jarige dissident Sharmahd woonde jarenlang buiten Iran en werd in 2020 op zakenreis in Dubai ontvoerd en overgebracht naar Iraans grondgebied. Iran houdt hem verantwoordelijk voor onder meer de aanslag op een moskee in de Iraanse stad Shiraz in 2008, waarbij veertien mensen omkwamen en ruim tweehonderd gewond raakten.
In Duitsland wordt verontwaardigd gereageerd op de executie. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz noemt het „een schandaal”. „We hebben Teheran keer op keer duidelijk gemaakt dat de executie van een Duitse staatsburger ernstige gevolgen zou hebben”, zei minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock in een verklaring. De leider van de conservatieve christendemocraten, Friedrich Merz, riep op tot het uitzetten van de Iraanse ambassadeur in Berlijn. Na de veroordeling in 2023 zette Duitsland al twee Iraanse diplomaten het land uit.
Het UWV verwacht zo’n 111 miljoen nodig te hebben voor het herstellen van fouten rond verkeerd uitbetaalde WIA-uitkeringen (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen). Dat blijkt uit het woensdag gepubliceerde jaarverslag van de uitkeringsorganisatie. Het UWV bleek tussen 2020 en 2024 fouten te hebben gemaakt bij het vaststellen van de uitkeringen, waardoor tienduizenden mensen te veel of te weinig geld hebben ontvangen.
Het UWV gaat voor die periode 43.000 uitkeringen handmatig controleren op mogelijke fouten, en heeft in het jaarverslag al een voorziening voor mogelijke nabetalingen en uitvoeringskosten opgenomen. Als een uitkering te laag blijkt te zijn geweest, wordt die met terugwerkende kracht alsnog verhoogd. Het UWV rekent op ongeveer 53 miljoen euro aan nabetalingen en 58 miljoen euro aan uitvoeringskosten. In totaal zet het UWV daarom 111 miljoen euro apart, al kan het bedrag voor de nabetalingen nog hoger of lager uitkomen.
Als mensen een te hoge uitkering hebben ontvangen, wordt die in principe niet teruggevorderd, „tenzij de persoon redelijkerwijs had kunnen weten dat de uitkering te hoog was”, staat in het jaarverslag. Dat was in maart ook al het uitgangspunt dat het ministerie noemde.
25 miljoen aan dwangsommen
De raad van bestuur noemt de situatie in het voorwoord van het jaarverslag „bijzonder pijnlijk voor de betrokken cliënten die vaak in een kwetsbare positie zitten”.
Daarnaast blijkt uit het woensdag gepubliceerde jaarverslag dat de organisatie in 2024 25 miljoen aan dwangsommen heeft moeten betalen. Dat is zo’n 7 miljoen meer dan een jaar eerder. Een dwangsom moet het UWV betalen als het niet op tijd reageert op een uitkeringsaanvraag of bezwaar.
Lees ook
UWV gaat 43.000 WIA-uitkeringen controleren op foute berekeningen
Rens: „Tot een jaar geleden woonden we samen in Oegstgeest in een inimini huisje van veertig vierkante meter, met enkel glas op het zuiden. Nu hebben we zo’n beetje het tegenovergestelde: een enorme pastoriewoning in Schoonhoven. We hebben boven twee kamers leegstaan, omdat we niet weten wat we ermee moeten.”
Marlinde: „We zijn hier beland door het werk van Rens.”
Rens: „Na mijn studies klassieke talen en theologie ben ik aan het werk gegaan als dominee. Op invalbasis kwam ik hier weleens in Schoonhoven, of officieel: het dorpje Willige Langerak. Toen hebben ze me op een gegeven moment gevraagd of ik de vaste dominee wilde worden, in ieder geval voor vier jaar. Daar zou dan bij horen dat we in de pastorie gingen wonen. Daar hebben we even over na moeten denken.”
Marlinde: „Je kunt niet helemaal inschatten hoe het is: wonen op je werk, in een dorp dat je nog niet kent. Uiteindelijk hebben we het gezien als een avontuur en gedacht: laten we het maar gewoon doen!”
Rens: „We zijn jong zat. Als het na vier jaar niet bevalt, kunnen we ook weer weg.”
Marlinde: „Het bevalt op zich goed. Het scheelt dat we door jouw werk snel zijn opgenomen in de gemeenschap. Maar dat heeft ook iets dubbels, want jij blijft voor sommige mensen ‘dominee Rens’ en ik ben daar de vrouw van. Dat is een rol die je niet altijd wil.”
Rens: „We hebben gemerkt dat het daarom soms goed is om hier fysiek even weg te zijn. Naar een stad dichtbij of een rondje op de racefiets. Ik ben hier gekomen voor het werk, maar ben daarnaast ook een privépersoon natuurlijk. Die ruimte moet je een beetje bevechten, al is dat vooral in mijn eigen hoofd. Daar word ik steeds beter in.”
Marlinde: „Wat we een nadeel vinden aan Schoonhoven, is dat het best ver rijden is naar een stad, naar familie, naar een tuincentrum – alles eigenlijk.”
Rens: „Je moet altijd eerst die N-weg met dertien rotondes af voordat je ergens bent.”
Marlinde: „Maar het is ook fijn hoor. Ik zit sinds kort bij een hardloopclubje van de atletiekvereniging en we wonen pal naast een mooi buitenzwembad. Als je daar in de zomer om 7.00 uur ’s ochtends gaat zwemmen, is dat heerlijk.”
Anders dan een kantoorbaan
Marlinde: „Ik werk nu als huisarts in opleiding, maar heb lang getwijfeld welke kant ik op wilde binnen de geneeskunde. In het ziekenhuis vond ik de spoedeisende hulp heel leuk bijvoorbeeld. Maar om me te specialiseren in één gebied, vond ik te smal. Als huisarts heb je heel verschillende patiënten met allemaal verschillende problemen.”
Rens: „Die diversiteit zit ook in mijn werk. Ik doe bezoekwerk binnen onze gemeente: bij stervenden of bij een geboorte bijvoorbeeld. Ik geef onderwijs aan jongeren, begeleid kerkkringen, bereid rouwdiensten en huwelijken voor. En ik ga natuurlijk voor op zondag. Daar schrijf ik een verhaal voor en maak de liturgie. Daar gaat aardig wat voorbereidingstijd in zitten.”
Marlinde: „Je legt de lat daarin best hoog voor jezelf.”
Rens: „Ik wil er inderdaad altijd een nieuw inzicht in stoppen, of een originele gedachte. Daar kan ik de hele week mee bezig zijn in mijn achterhoofd. Het lukt niet altijd en dan ben ik achteraf ontevreden. Maar ik moet zeggen: nu ik de gemeente beter leer kennen en wat meer mijn eigen stem heb gevonden als dominee, gaat het me steeds makkelijker af.”
Marlinde: „Dit werk is echt wat anders dan een kantoorbaan. Daar zeur ik wel eens over, haha, jazeker. Rens is veel avonden weg bijvoorbeeld. Standaard drie avonden in de week, maar het loopt ook wel eens op tot vijf. Dan zeg ik: joehoe, het mag weer even wat minder.”
Rens: „Als dominee werk je natuurlijk veel in de vrije tijd van anderen. Dat is weleens stoeien met de agenda inderdaad.”
Marlinde: „Een goede werk-privébalans was voor mij ook een argument om voor het huisartsenvak te kiezen. Ik hou echt van werken, maar haal ook mijn energie uit hardlopen, racefietsen of afspreken met mensen. Ik wil niet ieder weekend voor pampus op de bank liggen omdat ik een 60-urige werkweek heb gedraaid.”
Netflix-abonnement opgezegd
Rens: „Hebben wij hobby’s? Ik hoorde laatst iemand zeggen dat ze hobby een boomer-woord vond. Je denkt toch meteen aan modelspoorbanen en zo. Misschien is mijn hobby dat ik graag in de tuin werk – al klinkt dat ook best boomer-achtig, haha! Voor Marlinde kan je opschrijven dat vakanties plannen haar hobby is.”
Marlinde: „O ja, daar kan ik uren mee bezig zijn. Dan ga ik allemaal dingen lezen, uitzoeken, plannen. De afgelopen tijd ben ik bezig geweest met onze treinreis naar Zuid-Italië. In één dag reizen we naar Milaan, vanaf daar naar het zuiden en uiteindelijk vanuit Napels met de nachttrein weer terug. We proberen maximaal één keer in de drie jaar te vliegen. Er zijn genoeg alternatieve opties.”
Rens: „Thuis zitten we niet vaak ’s avonds op de bank. We hebben ons Netflix-abonnement ook maar opgezegd omdat we er te weinig gebruik van maakten. Als we dan iets samen kijken, is het meestal iets documentaire-achtigs.”
Marlinde: „We kijken de Keuringsdienst van waarde, en die reisprogramma’s van Jelle Brandt Corstius en Thomas Erdbrink. Af en toe zit ik ’s avonds nog wat opleidingsgerelateerde blaadjes te lezen, of medische magazines. Kijk, daar naast de bank ligt de stapel die nog moet.”
Rens: „Dat is altijd jouw verzuchting: ik móét die blaadjes nog lezen. Misschien is die hoge lat toch wel een thema bij ons, nu ik het zo terughoor.”
Demonstreren tegen China lijkt in Nederland veilig, maar de realiteit is anders. Oeigoeren, Tibetanen en dissidenten worden tijdens demonstraties gefilmd en hun familie in China kan het doelwit worden van intimidatie. Redacteur Hanneke Chin-A-Fo onderzocht hoe China demonstraties ontmoedigt. En ziet dat ook Nederland daar een rol in speelt.
