Canada heeft maandag de Indiase ambassadeur en vijf andere Indiase diplomaten uitgewezen op beschuldiging van betrokkenheid bij criminele activiteiten in Canada, waaronder „moorden, afpersing en andere geweldsdelicten”. De activiteiten vormen een ernstige bedreiging van de veiligheid van Canadezen, stelde de Canadese politie op een persconferentie.
De stap vormt een scherpe escalatie van een slepende diplomatieke rel tussen de twee landen naar aanleiding van de moord op een sikh-leider in Canada in 2023. Delhi noemde de beschuldigingen „belachelijk” en beval zes Canadese diplomaten te vertrekken, onder wie de ambassadeur.
„We zullen nooit tolereren dat een buitenlandse overheid Canadese burgers bedreigt en doodt op Canadese bodem”, zei de Canadese premier Justin Trudeau in Ottawa. Hij stelde dat de diplomaten informatie over Canadese staatsburgers verzamelden en deze doorspeelden aan de georganiseerde misdaad om hen aan te vallen. Volgens Trudeau maakte India daarmee „een monumentale fout”.
Khalistan
In september vorig jaar beschuldigde Trudeau de regering van zijn Indiase ambtgenoot Narendra Modi van betrokkenheid bij de moord op Hardeep Singh Nijjar nabij Vancouver. De 45-jarige Nijjar maakte deel uit van een separatistische beweging voor de vorming van een autonome staat voor sikhs, Khalistan, op grondgebied van de Indiase deelstaat Punjab. India beschouwde hem als een terrorist.
Lees ook
Trudeau wijst naar India na moord op separatistische sikh in Canada: ‘Onaanvaardbare schending van onze soevereiniteit’
India heeft betrokkenheid bij de moord op Nijjar, door twee gemaskerde mannen bij een sikh tempel, met kracht ontkend. De uitgezette diplomaten zijn volgens het Canadese ministerie van Buitenlandse Zaken echter door de Canadese politie aangewezen als mogelijke betrokkenen. India weigerde hen te laten ondervragen door de politie.
Maandag verwierp Delhi ook aantijgingen dat Indiase vertegenwoordigers betrokken zouden zijn bij verdere activiteiten tegen sikh activisten in Canada die een eigen staat nastreven, de zogenoemde Khalistan-beweging. Die geniet aanzienlijke aanhang onder Canadese sikhs, tot ergernis van India.
Volgens de Canadese politie is er echter wel uitgebreid bewijs voor die betrokkenheid. Het hoofd van de Canadese politie, Mike Duheme, noemde tijdens de persconferentie geen specifieke voorbeelden van misdrijven, maar zei wel dat er sprake was van „meer dan twaalf geloofwaardige en directe doodsbedreigingen” aan het adres van leden van de Khalistan-beweging. Ook zou er sprake zijn van onder meer intimidatie en afpersing.
We zullen nooit tolereren dat een buitenlandse overheid Canadese burgers bedreigt en doodt op Canadese bodem
De onderzoekers, die samenwerken met politiekorpsen in meerdere Canadese steden, beschikken volgens hem over „een significante hoeveelheid informatie over de omvang en diepte van criminele activiteiten georkestreerd door vertegenwoordigers van de regering van India”, aldus Duheme. De politie bracht de informatie naar buiten – een ongebruikelijke stap bij een lopend onderzoek – wegens een „escalatie van bedreigingen”.
Trudeau stelde dat Canada India meermaals om hulp heeft gevraagd bij het onderzoek. Prominente Canadese vertegenwoordigers hadden zaterdag in Singapore een ontmoeting met een veiligheidsfunctionaris van de regering-Modi over de bevindingen van het politie-onderzoek. Volgens Canada leidde dat niet tot coöperatie maar tot weerstand en escalatie.
Onweerlegbaar bewijs
Stewart Wheeler, hoofd van de Canadese missie in India, zei maandag nadat hij was ontboden op het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken, dat Canada „geloofwaardig, onweerlegbaar bewijs heeft geleverd van banden tussen vertegenwoordigers van de regering van India en een moord op een Canadese staatsburger op Canadese bodem.”
De openlijke beschuldigingen brengen de betrekkingen tussen Canada en India naar een nieuw dieptepunt – terwijl westerse landen juist proberen banden met India aan te halen als tegenwicht tegen onder meer China en Rusland. Ook de Verenigde Staten hebben India beschuldigd van een (mislukt) plan om een sikh-activist op Amerikaanse bodem te vermoorden, maar Washington heeft een minder confronterende aanpak gekozen dan Canada.
„We zoeken geen diplomatieke confrontatie met India”, zei de Canadese minister van Buitenlandse Zaken Mélanie Joly maandag. „Maar we zullen ook niet stilzitten terwijl vertegenwoordigers van een ander land in verband worden gebracht met activiteiten om Canadezen te bedreigen, lastig te vallen of zelfs te vermoorden.”
