Opinie | Gendergelijkheid is geen ideologie, maar een noodzakelijke voorwaarde voor ontwikkeling

Ontwikkelingssamenwerking is een zwaar getroffen beleidsterrein. Zoals bekend gaat het kabinet Schoof er stevig op bezuinigen. Van het budget dat overeind blijft, wil het kabinet focussen op voedselzekerheid en water, want daar blinken Nederlandse bedrijven wereldwijd in uit.

Om de ambities op gebied van voedselzekerheid waar te maken, is een gelijke behandeling van mannen en vrouwen essentieel. En wie in de beschikbare kamerstukken duikt van de afgelopen maanden, ziet dat de verantwoordelijke ministers het woord ‘gender’ overal stelselmatig schrappen.

Bovendien worden ambities om te investeren in vrouwenrechten afgezwakt tot vage voornemens als ‘aandacht geven’. Dat lijkt op het eerste gezicht misschien een verschil in nuance, maar gendergelijkheid uit het oog verliezen blijft niet zonder gevolgen.

Dichten van kloof

Volgens de Wereldvoedselorganisatie lijden 150 miljoen méér vrouwen dan mannen aan een structureel tekort aan voedzaam eten. Dat is opmerkelijk want in de landbouw werken doorgaans veel meer vrouwen dan mannen. Maar terwijl zij zaaien, kweken en oogsten, zijn het meestal de mannen die de opbrengst verkopen en beslissen over het inkomen.

Hierdoor hebben vrouwen minder controle over hun eigen productie en de verdeling van voedsel binnen het gezin. Dit zorgt ervoor dat zij zichzelf en hun kinderen vaak niet voldoende kunnen voeden, ondanks hun harde werk op het land. Door het dichten van deze kloof kunnen 45 miljoen meer mensen dagelijks van een gezonde maaltijd genieten.

Iets vergelijkbaars geldt voor water. In veel ontwikkelingslanden zijn vrouwen en meisjes dagelijks uren kwijt aan het halen van water, waardoor ze minder tijd overhouden om te werken, naar school te gaan of een eigen bedrijf op te zetten. Door vrouwen actief te betrekken bij watermanagementprojecten, kunnen oplossingen worden bedacht die beter aansluiten op hun behoeften. Bijvoorbeeld door waterpunten dichter bij dorpen te plaatsen of technologieën in te zetten die het transport van water efficiënter maken. Dit bespaart tijd, verhoogt hun kansen op werk en onderwijs en verbetert zo het welzijn van hele gemeenschappen. WaterAid stelt in een recent rapport dat vrouwen hiermee het equivalent van 77 miljoen werkdagen per jaar kunnen besparen, dagen die ze momenteel besteden aan het halen van water.

Kwetsbaar

Naast voedselzekerheid en water streeft dit kabinet naar regionale opvang voor vluchtelingen van rampen en conflicten. In opvangcentra zijn vrouwen extra kwetsbaar voor geweld en uitbuiting. Ze hebben ook slechtere toegang tot gezondheidszorg en minder kans op werk. Dit belemmert hun integratie en zelfredzaamheid in de regio. Willen we regionale opvang tot succes maken, dan kan dat alleen met nadrukkelijke aandacht voor vrouwen en meisjes.

Het negeren van gendergelijkheid ondermijnt de effectiviteit van programma’s die gericht zijn op de prioriteiten van dit kabinet. Dit is geen kwestie van politieke correctheid, maar van praktisch en doelmatig beleid. Gendergelijkheid is geen ideologie, maar een noodzakelijke voorwaarde voor ontwikkeling, economische groei en het creëren van stabiele, welvarende samenlevingen. Het kabinet kan zichzelf beter niet in de weg zitten door dit aspect te negeren.


Lees ook

Kabinet blijft bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking vanwege hoge asielkosten

Asielzoekers bij het overvolle aanmeldcentrum in Ter Apel in 2022.