Verschillende Oekraïense steden en regio’s waren in het weekend opnieuw doelwit van soms dodelijke Russische aanvallen met raketten, drones en granaten. Rusland voerde in de afgelopen week aanvallen uit met een dertigtal raketten, 300 aanvalsdrones en meer dan 800 glijbommen, verklaarde de Oekraïense president Zelensky zondag, samen met een hernieuwde oproep aan bondgenoten om zijn land meer militaire armslag te geven.
Oekraïne wil met name toestemming krijgen voor het gebruik van Britse Storm Shadow-raketten op Russisch grondgebied, om het oorlogstoneel deels naar Rusland te verplaatsen en Russische aanvallen op Oekraïne te bemoeilijken. Omdat in deze langeafstandsraketten, met een bereik van 300 kilometer, ook Amerikaanse componenten zitten, moet Washington akkoord gaan. De VS en het VK hadden hierover vrijdag overleg, maar een besluit viel er toen niet.
Zaterdag zei Jake Sullivan, de veiligheidsadviseur van Joe Biden, dat de Amerikaanse president „vastbesloten is om de laatste vier maanden [van zijn presidentschap] te gebruiken om Oekraïne in de best mogelijke positie te plaatsen voor een overwinning”. Biden en Zelensky ontmoeten elkaar later deze maand op de jaarvergadering van de Verenigde Naties. Volgens Sullivan moet er rond die tijd ook een nieuw Amerikaans steunpakket klaarliggen.
Zorgen over Russische reactie
Dat het besluit rond de langeafstandsraketten nog op zich laat wachten, heeft onder meer te maken met zorgen over een Russische reactie. Moskou herhaalde de afgelopen dagen verschillende keren dat Amerikaanse toestemming zou neerkomen op een „directe confrontatie” met de NAVO, en merkte daarbij ook op dat Rusland een kernmacht is. Bondskanselier Olaf Scholz herhaalde zaterdag in deelstaat Brandenburg, waar over een week verkiezingen zijn, dat Duitsland geen langeafstandsraketten zal leveren aan Oekraïne, zelfs als andere landen dit wel doen, omdat dit „een groot risico op escalatie” met zich meebrengt.
Zondag werd een woonflat in Charkiv geraakt door Russische glijbommen. Zelensky sprak halverwege de middag over dertig gewonden. „Deze terreur kan stoppen”, verklaarde de president op X. „Maar om dit te stoppen, moet de angst worden overwonnen om sterke, objectief gezien noodzakelijke beslissingen te nemen. Alleen besluitvaardigheid kan een rechtvaardig einde brengen aan deze oorlog.”
Alleen besluitvaardigheid kan een rechtvaardig einde brengen aan deze oorlog
Een belangrijk argument om Oekraïne wel de vrije hand te geven is het recente nieuws dat Iran honderden ballistische raketten aan Rusland zou hebben geleverd. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken noemde dat dinsdag niet alleen een bedreiging voor Oekraïne maar „voor heel Europa”.
Nucleaire technologie
Het Britse dagblad The Guardian meldde zaterdag, op basis van anonieme bronnen, dat de VS en het VK met name bezorgd zijn dat Rusland bereid zou zijn „nucleaire technologie” te delen met Iran in ruil voor de raketten. Het VK, Frankrijk en Duitsland verklaarden afgelopen week gezamenlijk dat Irans voorraad van verrijkt uranium „significant is toegenomen”, meer dan voor civiel gebruik gerechtvaardigd zou zijn.
Bij Russische aanvallen op het zuiden, zuidoosten en oosten van Oekraïne waren zaterdag zeker zeven mensen omgekomen, meldt persbureau Reuters op basis van Oekraïense regionale gouverneurs. Het persbureau kon de details van de aanvallen niet verifiëren. Bij een raketaanval in de buitenwijken van de havenstad Odesa kwam een echtpaar om het leven.
Lees ook
Washington lijkt klaar om het verbod op het Oekraïense gebruik van westerse wapens tegen Rusland in te trekken
Rusland en Oekraïne wisselden zaterdag 206 krijgsgevangen uit, in een door de Verenigde Arabische Emiraten begeleide ruil. Het gaat onder meer om Russische militairen die gevangen waren genomen tijdens het Oekraïense offensief in de Russische regio Koersk. De andere helft betreft Oekraïense militairen en politieagenten. Sommigen van hen waren al aan het begin van de Russische invasie gevangen genomen. Volgens Zelensky was door het binnenvallen van Koersk „het noodzakelijke momentum” ontstaan voor de ruil.
De Poolse minister Radoslaw Sikorski (Buitenlandse Zaken) zei zaterdag tijdens een bezoek aan Kyiv dat Oekraïense mannen die in dienst zouden kunnen maar in een EU-land verblijven, wat hem betreft uitgesloten worden van sociale voorzieningen, meldt Reuters. Volgens Sikorski is het in eigen land ontlopen van de mobilisatie „geen mensenrecht” en zouden EU-landen Oekraïne moeten helpen om het grote tekort aan mankracht in het leger tegen te gaan. Meer dan vier miljoen Oekraïners hadden in juli dit jaar een tijdelijke status in de EU. Bij 22 procent van hen gaat het om volwassen mannen, aldus cijfers van Eurostat.
