Geen nominaties – niet één. Mag de Amerikaanse zangeres Beyoncé zich rekenen tot het countrygenre? Volgens de jury van de Country Music Awards (CMA) niet, zo bleek maandag met de bekendmaking van de nominaties. Beyonce’s Cowboy Carter, het album waarop de zangeres begin dit jaar op wervelende wijze haar zwarte countryhart opende en country veelzijdig en creatief liet vervloeien met alle Amerikaanse muziekstromingen, werd compleet genegeerd. Zelfs het liedje ‘Texas Hold ’Em’ , waarmee ze als eerste zwarte vrouw een nummer-1-hit had in de countrycharts. Zelfs de meerstemmige cover van Beatles-favoriet ‘Blackbird’, die ze zingt met vier jonge vrouwelijke en zwarte countrystemmen van nu.
Evenknie van de Grammy’s
De Amerikaanse Country Music Awards (uitreiking 21 november) zijn de prestigieuze country-evenknie van de Grammy Awards (die jaarlijks in februari worden uitgereikt). De nominaties en winnaars komen jaarlijks van de Country Music Association, die bestaat uit zesduizend professionals. De 31-jarige zanger Morgan Wallen uit Tennessee, die als onbezonnen countryrebel nogal wat regels aan zijn cowboylaars lapte en in 2021 is berispt wegens racistisch taalgebruik, kreeg nu de meeste nominaties: zeven in diverse categorieën.
Beyoncés uitsluiting rakelt oude pijn op. Haar Cowboy Carter, een album als een rijke ‘Texas cowboy stew’, dampend van countrysoul vol specerijen, was al een verwerking van éérdere uitsluiting. Al in het openingsnummer ‘Ameriican Requiem’ benoemde ze de giftige misogyne en racistische haat die ze over haar heen kreeg toen ze zich eerder waagde aan countrymuziek bij de Amerikaanse Country Music Awards. Ze zong daar in 2016 ‘Daddy Lessons’ met countrytrio The Chicks (voorheen The Dixie Chicks). Conservatieve countryfans moesten er niets van hebben: de zwarte superster en bovendien grootverdiener had niets te zoeken in dit muziekgenre, oorspronkelijk van de working class. Ook kreeg haar liedje een ban van landelijke countryzenders.
Beyoncé gromde op haar plaat terug: haar Texaanse roots stáán. „Can you stand me? Can you hear me? Or do you fear me?” Maar ook na de release van Cowboy Carter, waar Beyoncé haar zuidelijke roots onderstreept met zelfs de zwarte countrypionier Linda Martell maar ook countrykoningin Dolly Parton, bleek wel wat een lange weg er nog te gaan is. Nu had ze weliswaar succes – als de eerste zwarte vrouw in de country album charts – maar opnieuw draaiden countryzenders haar nauwelijks. Daar domineert het stereotype: macho ‘bro-country’ vol sixpacks, bier en pick-up trucks, of juist mierzoete countrypop vol gebroken harten en ontrouw.
Vorig jaar baarde de licht vergeten zangeres Tracy Chapman bij CMA’s plots opzien, als eerste zwarte winnares van de ‘Song van het Jaar’. Door de succesvolle cover van de grote countryster Luke Combs was haar ‘Fast Car’ herontdekt en omarmd in countrykringen.
Wit bolwerk
De uitsluiting van Beyoncé maakte veel los. Fans zijn boos natuurlijk. En die vragen zich af, is het gatekeeping, racisme, seksisme of is er gewoon veel te weinig historisch besef van wat zwarte vrouwen aan countrymuziek hebben bijgedragen? Songwriter en schrijver Alice Randall uit Nashville hield het in een BBC-interview op ronduit seksisme. „In deze tijd zien we toch nog dat uitstekende prestaties van zwarte vrouwen niet dezelfde waardering krijgen als mannelijke artiesten.”
Dat de CMA sowieso een wit bolwerk is, blijkt wel weer uit het feit dat er dit jaar überhaupt slechts één zwarte countryartiest is genomineerd. De 29-jarige Shaboozey uit Virginia dingt met zijn mengvorm van hiphop met country mee voor Single of the Year en New Artist of the Year. Na de nominaties reageerde hij direct met een dankwoord aan Beyoncé, op wier album hij ook een bijdrage levert (‘Spaghettii’). „Dank voor het openen van de deur voor ons, het beginnen van het gesprek en voor het geven van het meest innovatieve countryalbum van alle tijden.