De titel van Pieter Omtzigts H.J. Schoo-lezing luidt Denken in oplossingen. Een van die oplossingen is dat Nederlandse vrouwen meer kinderen moeten krijgen, omdat ons anders massamigratie uit Afrika te wachten staat. Immers in een land als Ethiopië worden meer kinderen geboren dan in de hele EU, om van het geboortecijfer van Nigeria nog maar te zwijgen. Daarmee is het volgens Omtzigt op te lossen probleem „met moeilijk te onderschatten geopolitieke implicaties” ook gelijk duidelijk: te weinig eigen kinderen om de tekorten aan arbeid op te lossen met als gevolg een aanstaande massa-immigratie van Afrikanen die Nederland zal ontwrichten.
Nieuw is dit angstvisioen niet. Al in 1973 publiceerde de Franse romanschrijver Jean Raspail zijn apocalyptische boek Le camp des saints, waarvan er een half miljoen exemplaren werden verkocht en dat in het Nederlands verscheen onder de titel Het legerkamp der heiligen. De auteur schetst een toekomst waarin miljoenen immigranten uit de ‘Derde Wereld’ Frankrijk en de rest van Europa ontwrichten. Een beeld dat sindsdien door met name omvolkingsdenkers als Breivik en Renaud Camus tot de politieke mainstream is doorgedrongen.
De oplossing die Omtzigt naar voren schuift, is om het vruchtbaarheidscijfer omhoog te stuwen, maar erg realistisch lijkt dat niet. In alle EU landen ligt dat namelijk ruim onder de 2,1 procent, wat nodig is om de bevolking op peil te houden. In de meeste landen, zoals Nederland, zitten we inmiddels op 1,5, met uitschieters naar boven van 1,8 (Frankrijk) en naar beneden van 1,1 (Spanje). Nergens komt het maar in de buurt van het vervangingsniveau van 2,1. Kortom, de marges zijn smal en de kans dat Europa het zonder migranten afkan is verwaarloosbaar. Niet alleen zijn kinderen duur, maar de vrouwen die hen ter wereld brengen draaien vaak op voor een onevenredig deel van de zorg. En bovendien maken veel mensen de afweging tussen (meer) kinderen en meer consumeren. En zelfs al zou het lukken het cijfer op te krikken, dan duurt het nog 25 jaar voordat dat soelaas biedt.
Xenofobie
Nederland en andere Europese landen zullen dus afhankelijk blijven van immigratie, dat heeft Omtzigt goed gezien. Alleen zijn oplossing is een niet op de feiten gebaseerd wensdenken dat bovendien een xenofobische hypotheek legt op de toekomst. In plaats van goed na te denken over wat voor soort economie we eigenlijk willen en hoe immigratie, en integratie, in goede banen te leiden, haalt hij het schrikbeeld van massa-immigratie maar weer eens van stal. En dat is een behoorlijke sta -in-de-weg voor een nuchter debat over demografie en migratie en daarmee voor een echte oplossing.
Om nog maar te zwijgen over de verder nieuw uitgewerkte maar nauwelijks verholen associaties met hordes Afrikanen die aan de buitengrenzen van Europa staan te dringen. Dat laatste is overigens helemaal niet het geval. Ondanks het feit dat de bevolking van Afrika tussen 1973, toen Raspails boek verscheen, is verdriedubbeld (van 400 miljoen naar 1,5 miljard) blijft hun aandeel in de Europese bevolking bescheiden en is het vooral het gevolg van de werving van gastarbeiders in Noord-Afrika, de dekolonisatie van Europese kolonies zoals Algerije en een aantal West-Afrikaanse landen en een al meer dan een halve eeuw durende verwoestende oorlog (met Russische en Europese wapens) in de Hoorn van Afrika. Verreweg de meeste migranten verhuizen binnen of tussen Afrikaanse landen.
Vervuilende bloementeelt
Als het Omtzigt werkelijk om oplossingen te doen is, dan zou hij er goed aan doen deze feiten als uitgangspunt te nemen en om te beginnen zijn pijlen te richten op de uitwassen van de agrarische en sector en de door het VVD-beleid van flexibilisering volkomen uit de hand gelopen uitzendlobby. Met andere woorden, veel minder slachthuizen (en daarmee koeien, varkens en kippen), vervuilende bloembollenteelt en energieslurpende tuinbouw.
En daarnaast een sanering van de distributiesector, die grotendeels drijft op goedkope en uitgebuite Oost-Europese arbeidsmigranten. Maar ook dan zal Nederland afhankelijk blijven van immigratie, zowel in de high tech als in de zorg en de bouw. Wil je de mogelijke negatieve effecten op sociale cohesie zo klein mogelijk houden, ontwerp dan een structureel langetermijnbeleid dat uitgaat van de realiteit dat Nederland een immigratieland is.
Lees ook
‘Delen van de samenleving zijn feitelijk vernield’, zegt Pieter Omtzigt in zijn HJ Schoo-lezing
Hou dus op met zondebokpolitiek en begin bij het veel sneller en beter kansen bieden aan statushouders en hun gezinnen. Daarnaast zou de in de afgelopen decennia sterk ingekrompen arbeidsinspectie veel meer mensen en armslag moeten krijgen om uitbuiting tegen te gaan. En tot slot zou het helpen om het minimumloon te verhogen, wat niet alleen goed is voor de – ook door Omtzigt zo hartstochtelijk bepleite – bestaanszekerheid van autochtonen en nieuwkomers, maar die ook een stimulans kan zijn voor arbeidsbesparende innovaties.