Een nieuwe, besmettelijkere variant van het mpox-virus – voorheen bekend als apenpokken – wint in steeds meer delen van Afrika terrein. Deze stam, clade 1b, brak uit in een mijnregio in de Democratische Republiek Congo (DRC) en verspreidt zich naar omringende landen waar het virus eerder niet voorkwam: Burundi, Kenya, Rwanda en Oeganda. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) riep daarom half augustus de uitbraak uit tot internationale noodsituatie en waarschuwt voor uitbraken op andere continenten. Ook in Zweden en Thailand zijn infecties gemeld.

Tot 2022 kwam mpox lokaal in delen van Afrika voor, en werd het vooral verspreid door contact van mensen met besmette wilde dieren. In 2022 veroorzaakte de variant clade 2b een wereldwijde besmettingsgolf, vooral onder mannen met meerdere mannelijke sekspartners. Die golf is ingedamd. De variant die nu rondgaat tussen mensen, clade 1b, lijkt dodelijker en besmettelijker dan clade 2b. Door de uitbraak in een mijnbouwgebied gaat hij rond onder mijnwerkers, sekswerkers, handelaren en arbeidsmigranten. Het virus verspreidt zich tijdens seks en ander nauw contact met een geïnfecteerd persoon.
De uitbraak wordt versterkt door de humanitaire crisis in DRC: 6,2 miljoen mensen zijn op de vlucht binnen het land voor ernstige conflicten door gewelddadige gewapende groepen. Mpox is inmiddels in dertien Afrikaanse landen bij 17 duizend mensen vastgesteld en meer dan 500 mensen zijn eraan overleden.
Mensen met mpox krijgen griepachtige klachten en wekenlang bulten en blaasjes over het hele lichaam – pokken, die vaak pijn doen en littekens achterlaten. Voor mensen met een slechte weerstand, zoals ouderen, zwangeren, kinderen en mensen met hiv, kan een infectie dodelijk zijn. Mpox veroorzaakt vaak miskramen. In DRC zijn sinds eind juni twee vaccins goedgekeurd voor noodgebruik. De WHO riep landen met een vaccinvoorraad op om deze te doneren. Frankrijk, Duitsland, Spanje, Oostenrijk, Japan en de VS hebben al vaccins gedoneerd of beloofden dat te doen. Minister van Volksgezondheid Fleur Agema (PVV) weigerde dat vooralsnog.









