Tv-recensie | Over vrouwen die uitstekend zonder ‘ondeugende’ mannen kunnen

‘Sophie was helemaal van het padje.” Albert Verlinde wist het bij Vandaag Inside zeker. Ze had „die etterbuil van een Thomas Erdbrink” maar vragen laten stellen aan de minister van Defensie zonder in te grijpen. De tafelheren waren het met elkaar eens en Johan Derksen wist aan te vullen dat de hele NPO van het padje was als je naar de plannen voor komend seizoen keek. „Matthijs [van Nieuwkerk] en Tom [Egbers] moesten van de buis omdat ze ondeugend waren geweest” terwijl ze wel een serie gingen maken over het ‘kalifaatmeisje’ Laura H. en een serie over rapper Frenna. Derksen snapte er niets van, waar waren ze mee bezig bij de NPO: „Wat Matthijs en Tom hebben gedaan vergeleken met hen is peanuts.” Het was een opmerkelijke gedachte, wat Vandaag Inside betreft moeten series of documentaires bij voorkeur gaan over mensen die niet „ondeugend” zijn geweest.

Wat dat betreft was het voor Derksen een goed idee geweest om naar Close Up te kijken, waar de documentaire Kate Winslet – A quest for Authenticity werd uitgezonden. Over de actrice die op haar 22ste wereldberoemd werd door haar rol in de film Titanic. Bij Vandaag Inside ging het namelijk ook over de vraag wat grensoverschrijdend eigenlijk was. „Een appje aan Lieke sturen met: ‘ik wil je beffen’” was dat grensoverschrijdend? Nee, vonden ze niet, bovendien stonden de vrouwen elke avond buiten in de rij om gebeft te worden door Johan Derksen, gierden ze het uit.

In de documentaire over Kate Winslet hadden ze kunnen zien wat er gebeurt wanneer een vrouw een ‘object’ wordt. Na haar rol in de Titanic werd de actrice aangesproken op haar gewicht, beschimpt om een vermeend jojo-effect en gefotoshopt waarin haar taille opeens was versmald en haar benen langer gemaakt. „Het is niet eerlijk om te suggereren dat iemand er anders uitziet”, reageerde ze toen in een interview.

De documentaire toonde mooi hoe deze actrice streefde naar vrouwelijke authenticiteit, en dat na haar Oscar voor de hoofdrol in The reader ook steeds meer voor elkaar kreeg. De bevestiging dat je meetelt in de vorm van een gouden beeldje, maakte de ruimte vrij voor een interessantere persoonlijkheid, en Winslet kreeg steeds meer een voorbeeldfunctie. Ze ageerde tegen botox voor actrices en tegen het seksisme van Trump, nam vroeg stelling in #MeToo en in rollen wordt ze steeds onafhankelijker, ook van de filmindustrie. Ze streefde naar een vrouwelijker blik in de filmwereld en die kwam er ook. En de befscène in de film Ammonite, over een vrouwelijk paleontoloog die voor een andere vrouw moet zorgen, was de mannen van Vandaag Inside vast bevallen.

Wijnvlek

Dat het besef dat je er mag zijn, en niet een object bent dat te bespotten valt, enorm belangrijk is, kwam ook mooi tot uiting in Vier Handen op eén Buik. Hierin vertelde Larissa hoe ze al vroeg gepest werd omdat ze met een wijnvlek op haar gezicht was geboren. Als tiener deed ze een zelfmoordpoging en ze sneed zichzelf. Ze werd na school trucker, werd door haar vriendje in de steek gelaten toen ze zwanger werd en het kind wilde houden. Veel onzekerder dan Larissa die 38 weken zwanger was, zie je niet vaak op tv.

In het programma zag je hoe ze veranderde nadat haar dochter was geboren, hoe haar opvallend liefdevolle en trotse ouders haar hielpen met het verzorgen van de baby, hoe ze in de vrachtauto nu naar trips naar Denemarken en Zweden maakte, en weer in de spiegel durfde te kijken. „Door het gepest kijk je toch anders naar jezelf”, had ze nog gezegd tijdens haar zwangerschap. De tienerjaren waren diepe fases geweest waar ze doorheen moest om zichzelf te vinden. De NPO had een documentaire en reality-tv over vrouwen die zichzelf zochten en vonden, en die uitstekend zonder ‘ondeugende mannen’ bleken te kunnen.

vervangt deze week Amber Wiznitzer.