Met Nile kun je de mummies uit hun sarcofagen jagen – Musica Temprana schroeft gevoelens van gemis diep het gemoed in

Posted on August 23, 2024 by admin

1001-Nacht-sprookjes, maar dan met death metal

Slim van Nile: we móésten wel wat meer ruimte nemen om hun nieuwe album te bespreken, anders zouden we het nooit kunnen hebben over de titels van de songs, zoals (*diepe ademteug*) ‘Chapter for Not Being Hung Upside Down on a Stake in the Underworld and Made to Eat Feces by the Four Apes’. Daarbij valt een Nile-klassieker als ‘Papyrus Containing the Spell to Preserve Its Possessor Against Attacks from He Who Is in the Water’ nog wel mee.

Waar het over gaat? De teksten en thema’s achter de technische death metal van Nile draaien altijd om één ding: het oude Egypte, en dan vooral lustig lepelend uit het Egyptische dodenboek. Door soms de Arabische toonladder op en af te rennen, door de mysterieuze teksten en flink wat geluidseffecten toe te voegen voor de sfeer, krijgt de muziek van Nile de vibe van verwrongen, duistere versies van 1001 Nacht-sprookjes. Een zekere vorm van oriëntalisme kun je niet ontkennen, maar toch mag je hopen dat de band daarmee vooral verantwoordelijk is voor meer interesse in egyptologie onder metalheads – voer voor sociologen.

Muzikaal raast ook dit tiende album – het akoestische intermezzo daargelaten – met extreem brute kracht en onwaarschijnlijke snelheid en zit het vol onderaardse stemmen. In die zin niets nieuws onder de Ra, dat doet Nile namelijk al tien albums op rij en ondanks wat personele wisselingen blijven drummer George Kollias en gitarist-zanger Karl Sanders de ruggengraat van de band.

Griezelige hoge stemmen

Nieuw en fris zijn de griezelige hoge stemmen, zoals in ‘Naqada II Enter the Golden Age’, ‘Overlords of the Black Earth’ en het lange maar dynamische titelnummer. Je zou er mummies mee uit hun sarcofagen kunnen jagen. Mogelijk zit Mike Breazeale daarachter, een vriend van de band die op bijna elk Nile-album in grotere of kleinere rollen terugkeert met enge koren en diep gegrom.

Wie er niet aan gewend is, zal Nile een onluisterbare brij vinden. Er gebeurt soms zo ontzettend veel tegelijkertijd, dat het je gaat duizelen. Maar de geoefende luisteraar hoort hoe de dissonante riffs en bizarre drumpatronen in elkaar haken, hoe de onmogelijk lage zang van Sanders en de agressieve brul van Zach Jeter op elkaar reageren en kan genieten van de meeslepende, verhalende muziek die het eigenlijk is onder de onherbergzame oppervlakte. Met monsterlijke platen als Black Seeds of Vengeance en Annihilation of the Wicked bijtelden ze hun niche binnen de niche voor de eeuwigheid vast.

Voor negen van de tien andere death metalbands zou zo’n nieuw album een triomf in de discografie zijn, maar aan die van Nile voegt het niet zo veel nieuws toe, behalve die koortjes. Misschien niet zo gek dat de zalen waar ze spelen wat kleiner lijken te worden. Maar voor wie deze sound heerlijk vindt, valt hier (indien goed beschermd tegen de wraak van de farao) zeker iets uit op te graven.

Peter van der Ploeg

Musica Temprana treft de kern van de heimwee

‘Als ik jou vergeet, Jeruzalem, laat dan mijn hand de snaren vergeten. Laat mijn tong aan mijn gehemelte kleven als ik niet meer denk aan jou.” In deze zinsnede – uit de Bijbelse Psalm 137 – bezingen Joodse gevangenen in ballingschap hun heimwee aan de rivieren van Babel. Door alle eeuwen van bloedvergieten heen werd Jeruzalem voor drie godsdiensten een symbool van thuiskomst, de belofte voor ontheemden.

De titel van het nieuwe album van Musica Temprana, In Tierra Aliena, op vreemde grond, verwijst naar die psalm. De repertoirekeuze sluit naadloos aan bij de rode draad van het Festival Oude Muziek, waar Musica Temprana dezer dagen in residence is. Het eind 15de-eeuwse Sevilla staat daar muzikaal in de schijnwerpers: de stad waar het graf van Amerika-ontdekker Christoffel Columbus zich bevindt. Spanje verdreef in die jaren de laatste islamitische Moren uit hun bolwerk Granada en stond de inquisitie toe de jacht op de Joden te openen. Hulpeloze vluchtelingen aan de ene kant en hebzuchtige veroveraars aan de andere kant verlieten huis en haard, doorgaans zonder hun geboorteland nog terug te zien. Ontheemding was aan de orde van de dag.

Weemoed van meerstemmigheid

Met zijn Musica Temprana heeft de Nederlands-Argentijnse musicus Adrián Rodriguez van der Spoel altijd een goed oor gehad voor de weemoed van de meerstemmigheid. Het vorige album Melancolia was er ook een aangrijpend toonbeeld van. Hij weet altijd weer sieraden van ontroering op te diepen uit archieven.

In Tierra Aliena bevat veelal anonieme gezangen, zoals het van oorsprong Sefardische lied ‘Arvoles lloran por lluvias’, waarmee het album opent. „Wat moet er van mij worden? In deze vreemde landen zal ik sterven”, huilt de ik-figuur. Op de onderstroom van de baslijn klinken de stemmen van het viertal zangers als golven van een zee die de ontheemde scheiden van moederland of een belichaming ervan in de vorm van een geliefde of ouder.

Met het weefgetouw van de meerstemmigheid schroeft Musica Temprana de bezongen gevoelens van gemis steeds dieper het gemoed in. En niet alleen de vertrekkers zijn ontheemd. In ‘Vi los barcos, madre’ (Ik zag de boten, moeder) bezingt een dorpsbewoner zijn angst en afkeer voor vreemdelingen, op zoek naar een nieuw thuis. „Ik zag hen en het beviel me niet.”

Musica Temprana schetst heimwee in allerlei verschillende gedaanten: de rijke edelvrouw die achter het spinnewiel draad na draad van goud weeft en huilt om het vertrek van haar zoon naar verre landen; een zoon die in de gevangenis aan zijn moeder denkt; een reiziger die de maan als baken omhelst. Het ensemble weet de kern te vinden van de oerklank van dat verlangen dat de plek ophemelt waar je niet meer bent en de tijd verafgoodt die nooit meer vanuit het verleden zal terugkeren.

Joost Galema

Fontaines D.C. – Romance

De zucht van Morrissey! Nirvana! Korn? Sakamoto’s metalige geklingel! En wat doet dat orgeltje van de Beatles hier? Al deze invloeden samen zouden op Fontaines D.C.’s vierde album eigenlijk niet moeten werken. Maar de Ieren overtreffen zichzelf. Van het maniakale ‘Starbuster’ tot het bitterzoete ‘Favourite’: zo veel goede liedjes. Ze gaan er nog grotere podia mee inpakken. (Ralph-Hermen Huiskamp)

Peter Whelan, Rachel Redmond, Irish Baroque Orchestra – Rachel Baptist: Ireland’s Black Syren

Halverwege de achttiende eeuw maakte sopraan Rachel Baptist furore in Ierland. Bijzonder: ze was van kleur. Peter Whelan en het Irish Baroque Orchestra achterhaalden Baptists repertoire en voeren het uit met de Tanzaniaans-Ierse sopraan Rachel Redmond. Een prachtige ode aan ‘Ireland’s Black Syren’, met muziek van Handel, Pasquali, Geminiani en Purcell. (Joep Stapel)

Joshua Bell, Dalia Stasevska, INSO-Lviv Symphony Orchestra e.a. – Thomas de Hartmann Rediscovered

De Oekraïense componist Thomas de Hartmann componeerde zijn Vioolconcert in 1943. Nu, tijdens een nieuwe oorlog, zet violist Joshua Bell het voor het eerst op plaat, met een Oekraïens orkest. De Hartmann mengt Oost-Europese volksmuziek, jazz, zwoele Hollywood-romantiek en stravinskiaanse rauwheid tot een heerlijke mix, ook in het Celloconcert met Matt Haimovitz als solist. (JS)

Meer – Wheels Within Wheels

Symfonische prog, intelligente pop, broer-en-zus-band, een achtkoppig ensemble – allemaal rode vlaggen: dit kan toch alleen maar ontzettend schools en braaf klinken? Welnee, het derde album van Meer is net als hun vorige album Playing House een sterk statement van weelderige, proggy pop (of poppy prog). Vooral zangeres Johanne Nesdal heeft een stem waar je voor op de rem trapt. Een album als een warme douche. (PvdP)

Bryce Dessner – Solos

Bryce Dessner is al decennia gitarist van The National, inmiddels is hij voor velen vooral de stille kracht achter de lockdownalbums van Taylor Swift. Dessner is ook componist. In deze solostukken voor onder andere cello en harp klinkt zijn voorliefde voor alles tussen zwierige barok en repetitief minimalisme. Opeens hoor je dat ook terug in zijn popmuziek. (R-HH)

Sofi Tukker – Bread

Wervelend en schetterend scheert het New Yorkse duo Sofi Tukker op hun nieuwe derde album langs hedendaagse dance-stijlen, gevat in fraaie melodieën. Op Bread zorgen zangeres Sophie Hawley-Weld en muzikant Tucker Halpern voor volbloed dance, met rauwe electrorandjes, accenten van samba, tragische wals, en nu en dan wat tederheid, in ‘Hey Homie’. Met een globetrotterfeest als resultaat. (Hester Carvalho)

De weelde van drie iconische kunstenaars die in 1504 elkaar de hand konden schudden

admin
November 25, 2024
0

De Britse koning Charles III bezit een wereldvermaarde kunstcollectie, die gedeeltelijk voortkomt uit de verzameling van zijn 17de-eeuwse voorganger en naamgenoot Charles II (1630-1685). In die tijd kende Engeland, anders dan bijvoorbeeld de Nederlandse Republiek of Italië, geen bijzonder grote traditie van lokale kunstproductie. Dus moesten ze het doen met kunstenaars van het Europese vasteland die ze bewonderden. De Royal Collection bulkt zelfs van bladen door Italiaanse renaissancekunstenaars van topkwaliteit. De King’s Gallery in Buckingham Palace toont nu een selectie van zo’n 150 tekeningen van kunstenaars als Fra Angelico, Leonardo da Vinci, Correggio en Carracci.

Raphael, **De Drie Gratiën**, ca.1517–18. (te zien in King’s Gallery)

Giovanni Bellini, Het hoofd van een oude man, c. 1460–7. (te zien in King’s Gallery) en Bernardino Campi, De Maagd en het Kind, ca. 1570–80. (te zien in King’s Gallery)

Foto’s Royal Collection Trust

De expositie – met secties als ‘figuren’, ‘koppen’, ‘studies voor paleisdecoraties’ – laat zien dat tekeningen in de 15de en 16de eeuw meestal niet bedoeld waren als zelfstandige kunstwerken. Vaak zijn figuren, motieven of composities getekend ter voorbereiding van een schilderij of fresco. Illustratief is een studie in rood krijt waarin de befaamde schilder Rafael de figurenrijke compositie van een groot tapijtontwerp voor de bijbelscène van de Sleuteloverdracht van Christus aan de apostel Petrus (ca 1514) uitprobeert in de vorm van een groep mannen die poseren in hun alledaagse kleren.

Bij de ‘studies naar de natuur’ zijn schetsen van landschappen, paarden en poezen, maar ook een opvallende houtskooltekening toegeschreven aan de Venetiaan Titiaan, met een natuurgetrouwe weergave van de exotische struisvogel (ca. 1550). Het lichtblauwe blad is voorzien van een raster dat erop duidt dat het motief bedoeld was om te worden overgezet naar een schilderij, maar dat werk is niet meer bekend.

De presentatie van werk van de ene briljante tekenaar na de andere, geeft daarmee een overvol maar ook adembenemend fraai overzicht van renaissance-tekeningen en hun functies, uit artistieke centra vooral in de noordelijke helft van het huidige Italië. De nadruk die daar destijds werd gelegd op het belang van het maken van tekeningen in het artistieke proces, en de grote aandacht die kunstenaars er daarom ook aan besteedden, verklaren de uitzonderlijke kwaliteit van de tekeningenproductie die deze expositie weerspiegelt.

Verbeten expressie

Van meer studieuze aard is een tweede tentoonstelling in Londen, in de Royal Academy, over Italiaanse renaissance-kunst, met 45 bruiklenen uit collecties in het Verenigd Koninkrijk en elders in Europa. Hier geen overdonderend aantal kunstenaars en tekeningen, maar juist een relatief klein aantal goedgekozen werken, uit een tijdsspanne van slechts enkele jaren, en gemaakt door drie iconische kunstenaars. In 1504 konden ze elkaar in Florence de hand schudden: Leonardo da Vinci (1452-1519) en Michelangelo (1475-1564), beiden uit de omgeving afkomstig, hadden elders gewerkt en waren in de eerste jaren van de 16de eeuw kortstondig terug in Florence. De jonge Rafael (1483-1520) uit Urbino, verbleef in dat jaar in de stad om te leren van de werken van de buitengewone kunstenaars van die tijd.

Foto Royal Academy of Arts, Londen. / Prudence Cuming

Leonardo da Vinci, De Maagd en het Kind met Sint Anna en de jonge Johannes de Doper (‘The Burlington House Cartoon’), ca. 1506-08. Houtskool met wit krijt op papier, gemonteerd op doek, 141,5 x 104,6 cm, te zien in Royal Academy) en Toegeschreven aan Pietro Faccini, Het hoofd van een jongeling, ca.1590.

Foto’s The National Gallery, Foto Royal Collection Trust

Op even ingenieuze als instructieve wijze toont de expositie de artistieke verhoudingen tussen de drie kunstenaars. Zo maakte Rafael schetsen naar een cirkelvormig, tachtig centimeter hoog, marmer-reliëf door Michelangelo, bijgenaamd ‘Taddei tondo’ naar opdrachtgever Taddeo Taddei (1504-1507). Het stelt de Maagd Maria voor met half liggend in haar armen het Christuskind. Hij lijkt weg te duiken voor een vleugelklapperend vogeltje (een distelvink, symbool van Christus’ latere lijdensweg) in de handen van de jonge Johannes de Doper. Rafaels tekening staat in de expositie op een sokkel precies halverwege de afstand tussen Michelangelo’s reliëf en een schilderij van Maria met kind (‘Bridgewater Madonna’, 1507), waarin Rafael een vergelijkbare compositie heeft toegepast.

Raphael, **De Maagd Maria met het Kind en de jonge Johannes de Doper (‘De Esterhazy Madonna’)**, c. 1508. Tempera en olieverf op paneel, 28,5 x 21,5 centimeter, te zien in Royal Academy)

Even doordacht is de plaatsing, pal tegenover Michelangelo’s tondo, van een tweede uitzonderlijk bruikleen: Leonardo da Vinci’s enorme houtskooltekening van de bijna levensgrote Maria zittend op schoot bij haar moeder Anna. Ook hier heeft het Christuskind een liggende pose en ook nu staat Johannes ernaast. Mogelijk, zoals in deze expositie en de bijbehorende catalogus voor het eerst wordt geopperd, was deze tekening bedoeld als ontwerp voor een nooit voltooid altaarstuk voor de grote zaal van het Florentijnse stadsbestuur in het Palazzo della Signoria.

Voor diezelfde zaal maakten Michelangelo en Leonardo tussen 1503 en 1506 ontwerpen voor frescoschilderingen van veldslagen waarin de stadstaat Florence in het verleden verwikkeld was geweest. Ook deze projecten zijn nooit voltooid, maar in een reeks tekeningen laat zich in de expositie prachtig volgen hoe de kunstenaars op papier hun schilderingen voorbereidden: Leonardo in de Slag bij Anghiari met aandacht voor verbeten expressie in de hoofden van mensen en paarden, Michelangelo geconcentreerd op de anatomie van naakte mannen die zich klaarmaken voor de Slag bij Cascina. En in een pentekening (1505), losjes geïnspireerd op Michelangelo’s fresco-ontwerp, maar dan met een zodanig gedraaid perspectief op twee naakte mannen dat het lijkt alsof de tekenaar zelf deel is geworden van het groepje, openbaart zich het compositorische genie van Rafael.

Tentoonstelling Renaissancekunst uit Boijmans in Parijs

Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam bezit een van de belangrijkste verzamelingen van Italiaanse renaissancetekeningen in Nederland. Een selectie van 122 bladen uit die collectie wordt nu getoond in de Fondation Custodia in Parijs. Naast al vaker beschreven en geëxposeerde bladen uit de periode 1400-1600, van de hand van onder anderen Pisanello, Jacopo Tintoretto, Paolo Veronese, en een bijzondere groep tekeningen door Fra Bartolommeo, worden ook nieuwe vondsten en toeschrijvingen gepresenteerd. Zo is uit recent onderzoek, gefinancierd door de Getty Foundation, gebleken dat een Engel van de Annunciatie (ca. 1514) in rood krijt moet worden toegeschreven aan de Florentijnse schilder Jacopo Pontormo, en een indrukwekkende zwartkrijttekening van de Bijbelse Jozef van Arimathea met het lichaam van de gestorven Christus (1590-1610), aan Aurelio Lomi uit Pisa.

Naissance et Renaissance du dessin italien: Italiaanse renaissancetekeningen uit Museum Boijmans Van Beuningen. T/m 12/1. Fondation Custodia, Parijs. Info: fondationcustodia.fr.

Michelangelo Buonarroti, **Studies van mannelijke hoofden, helmen voor soldaten en gezichtskenmerken**, c.1504. (pen, bruine inkt, en zwart krijt op papier, 20,5 x 25,3 cm, te zien in Royal Academy).

Michelangelo Buonarroti, Mannelijk naakt, c. 1505-06. (Zwart krijt op papier, 40,4 x 22,5 cm, te zien in Royal Academy) en Raphael, naar Michelangelo Buonarroti, David, c. 1505-08. (pen en bruine inkt op papier, 39,6 x 21,9 centimeter, te zien in Royal Academy).

Foto’s Teylers Museum, Haarlem en British Museum

Expres niet zoals Charles Dickens het bedoelde, maar wel vrolijk en lekker suikerzoet

admin
November 24, 2024
0

Zul je net zien: Kerst staat voor de deur – een afschuwelijke feestdag voor afschuwelijke mensen – en dan klieft je domme zusje ook nog eens haar hoofd in tweeën op de rand van haar badkuip. Het overkomt Carola (Nandi van Beurden), eigenaar van Carola’s Christmas Shop, voorheen Carels Christmas Shop. Rechtstreeks naar de hemel kan zusje Christel (Suzan Seegers) niet: ze moet zich eerst nog een laatste keer tegen Carola aan bemoeien.

Op Kerstavond meldt Christels spook zich daarom bij haar grote zus in huis om daar te verkondigen dat Carola bezocht zal worden door drie geesten. Die ervaring zal haar ervan moeten overtuigen haar leven te beteren. Daar zal wel een hoop overtuigingskracht voor nodig zijn, want Carola lijkt niet meteen onder de indruk van Christels spookverschijning. Al zal ze haar zusje (tevens haar werknemer) wel missen in de winkel. Carola: „Niemand maakt zo’n goede cappuccino als jij.”

In kerstmusical A XXXmas Carola is Carola een botte, gierige, ijskoude zakenvrouw met een hekel aan Kerst. Dat maakt haar de vrouwelijke tegenhanger van Ebenezer Scrooge, de hoofdpersoon van Charles Dickens’ A Christmas Carol, het verhaal waar A XXXmas Carola op is geïnspireerd. Wel kreeg de musical de ondertitel Precies zoals Dickens het nooit bedoeld heeft mee, dus verwacht geen adaptatie die al te loyaal blijft aan het bronmateriaal.

Sterrencast

Wat je wél van A XXXmas Carola kunt verwachten is een vijfkoppige sterrencast (naast Van Beurden en Seegers zijn ook Jeremy Baker, Thomas Cammaert en Luuk Haaze van de partij) die uitblinkt in vrolijke, meerstemmige nummers, waaronder veel bewerkingen van bekende kerstliedjes. Zowel de nummers als de grapjes volgen elkaar in rap tempo op in het script van Allard Blom. In de eerste scènes is het wel even wennen aan de dik aangezette humor, met een hoofdpersoon die veel weg heeft van een snauwerige Disneyfilm-slechterik. Carola lijkt zelfs te zijn vormgegeven als Cruella de Vil, geheel in het zwart-wit, terwijl de overige personages zich hullen in rood-groene sjaals en truien.

Naarmate Carola’s voorgeschiedenis wordt onthuld, wordt het personage minder eendimensionaal. Dat wil niet zeggen dat A XXXmas Carola een bijzonder gelaagd geheel is – qua plot en sentimentaliteitsgehalte komt het verhaal vrij dicht in de buurt van de Hallmark-films die deze maanden iedere avond op ‘Christmas Channel’ RTL8 te zien zijn. Al Carola’s herinneringen, trauma’s en dromen draaien om mannen. Maar op vrijwel alle andere vlakken dan het plot is de musical origineel en creatief; van de bij vlagen harde humor tot de catchy liedteksten. Ook naar de muziek van Sam Verhoeven kun je blijven luisteren. Vooral de kerstrevue, een jaarlijkse traditie van Carola’s vader, zit zo goed in elkaar dat het jammer is dat hij maar een paar minuten duurt. Het decor – dat bestaat uit huisjes op kniehoogte die regelmatig van plaats wisselen of eventjes in de lucht zweven – zorgt intussen voor een sprookjesachtige sfeer.

Het maakt dat je je gewillig overgeeft aan het suikerzoete einde waar A XXXmas Carola onvermijdelijk op afstevent. Zo’n suikerzoet einde is ook best lekker. Af en toe. Met Kerst, bijvoorbeeld.

Kendrick Lamar stuurt de wolven af op gemakzuchtige succesrappers op nieuw album ‘GNX’

admin
November 23, 2024
0

Not Like Us heeft het nieuwe album van Kendrick Lamar niet gered. In die spijkerharde track haalde Lamar eerder dit jaar vernietigend uit naar zijn rivaal Drake en beschuldigde hij hem onder meer van pedofilie en uitverkoop van de hiphopcultuur. Het was dé giftige genadeslag na een hectische blitzkrieg waarin de twee elkaar met in bijzonder hoog tempo uitgebrachte beledigende tracks op de huid zaten en groeide uit tot de hiphopkraker van het jaar. Not Like Us tikt op Spotify de miljard streams aan en maakt kans op vijf Grammy Awards, waaronder die voor nummer en plaat van het jaar.

Maar op het vrijdagavond plotseling online gezette nieuwe album GNX van Kendrick Lamar speelt de Canadese rapper en zanger die Lamar dit voorjaar nummer-na-nummer tot aan de enkels afzaagde, geen rol van betekenis meer. Terwijl de andere hoofdrolspelers in die vete recent sussend stelden dat het niet zo serieus was, schakelt Lamar strijdbaar dóór. Het gaat hem niet puur om Drake, maar om hypocrisie en platte commerciële belangen die hij veel breder in zijn scene aantreft.

Lamar is iemand die in zijn werk voortdurend worstelt met verleidingen en twijfels over zijn rol als succesvol boegbeeld van zijn gemeenschap en genre. Hij is het duidelijk spuugzat hoe gemakzuchtig andere succesrappers omgaan met de cultuur die voor hem van levensbelang is. GNX is het eerste album dat Lamar zelf uitbrengt met zijn bedrijf PgLang en is rauwer en minder conceptueel opgezet dan voorgangers als het sterk naar binnen gerichte Mr. Morale & The Big Steppers, Pulitzer Prize-winnaar DAMN., en het als generationeel meesterwerk onthaalde To Pimp A Butterfly.

Hongerige rappers

Op GNX grijpt Lamar nadrukkelijk in muziek en tekst terug op waar het voor hem begon, in geboortestad Compton in Los Angeles. Het wemelt van de galmende elektronische bassen, rauwe funky beats en vlammende gastoptredens van jonge, hongerige rappers uit L.A., zoals Peysoh, Hitta J3 en Young Threat op de stotterend stuiterende westkustbeat van GNX. In openingstrack ‘wacced out murals’ rekent Lamar op een diep dreunende kickdrum af met in zijn ogen twijfelachtige acties van hiphopsterren als Lil Wayne en Snoop Dogg en ‘politieke correctheid’ in de rapscene. In het schmierend pompende ‘squabble up’ stuurt hij de wolven af op rappende poseurs.

Zijn strijdlust doet Lamar goed. Hij rapt lenig, losjes, gedreven en soms een beetje pesterig. „Ik houd mijn voet op het gaspedaal,” rapt Lamar op de aanstekelijk haperende staccato-funk van producer Mustard, die ook Not Like Us produceerde. „Iemand moet het doen.” Zijn rijmschema’s en tekstuele dubbele bodems en verwijzingen zijn onverminderd magistraal, en wie goed luistert, hoort in vrijwel elke kritische noot, tegelijk bemoedigende levenslessen voor zijn achterban: bescherm je hart, geloof in jezelf, investeer in jezelf, werk hard, en reken niet op anderen maar op zelfliefde.

‘Reincarnation’ is een nieuw hoofdstuk in de voortgaande artistieke uitwisseling die Lamar in zijn werk voert met zijn in 1996 vermoorde inspiratiebron Tupac ‘2Pac’ Shakur. Hij leent de muziek en rapstijl van 2Pac voor een geweldig gelaagd verhaal waarin hij zich neerzet als incarnatie van eerdere succesvolle zwarte artiesten en de beproevingen die ze doorstonden, waaronder een briljante zangeres die in het raciaal gesegregeerde Amerika worstelde met een drugsverslaving: „Heroïnenaalden hielden me in een foetuspositie.”

In ‘heart pt. 6’ blikt Lamar openhartig terug op de dagen waarin hij opkwam met rapgroep Black Hippy, en zijn jeugdvriend en zakenpartner Dave Free „gevangenis-risico’s” nam om hun muziekcarrière van de grond te tillen.

In het ontspannen en soulvolle sluitstuk ‘gloria’ rapt Lamar over een complexe relatie die zijn leven getekend heeft – om pas aan het eind te onthullen dat het gaat om zijn verhouding tot zijn pen, zijn schrijven. „Ik deed het met integriteit en n****s probeerden nog steeds op me te haten”, verklaart Lamar zijn bitterheid tegenover de commerciële toplaag van de rapscene in het subtiel geproduceerde, sfeerrijke ‘man at the garden’. „Er zal nog meer bloed verspild worden. Het is slechts verf voor mij.”