Venezolaanse procureur-generaal: bij demonstraties vielen 25 doden en bijna 200 gewonden

Zwaaiend met een Mexicaanse vlag staat Lawrence Carvillo op een viaduct van Main Street over de verdiepte snelweg 101 in het centrum van Los Angeles. Toeterende auto’s rijden onophoudelijk op hoge snelheid onder hem door. „¡Viva la raza [lang leve ons volk], viva México!”, roept hij uit.

De jonge skateboarder protesteert tegen de operaties die de federale vreemdelingenpolitie ICE uitvoert in opdracht van de regering van president Donald Trump. ICE-agenten sporen overal in de stad aan de Amerikaanse westkust illegale immigranten op, veelal op hun werkplekken, om ze op te pakken en uit te zetten. „We staan hier voor de mensen die worden uitgezet, maar ook voor onze eigen burgers, zegt Carvillo, zelf een Amerikaans staatsburger uit een familie van Mexicaanse komaf. „De regering geeft niet om ons.”

Carvillo maakt deze middag deel uit van een aanzwellende demonstratie in het centrum van de miljoenenstad. Die keert zich tegen Trumps harde deportatiebeleid – en tegen het besluit van de president om de Nationale Garde van Californië op te roepen vanwege de betogingen.

Maandag mobiliseerde Trump nog eens tweeduizend reservisten van de Garde én zevenhonderd mariniers naar L.A., nadat hij het afgelopen weekend ook al tweeduizend reservisten had ingezet. De eersten van hen kwamen zondag aan, met officieel als doel federale gebouwen en federaal personeel te beschermen.

„Hij gooit olie op het vuur”, zegt Carvillo, in een echo van kritiek van Gavin Newsom, de gouverneur van Californië, op de maatregel van de Republikeinse president. De gardisten worden tegen de wil van de staat ingezet, een zeldzaamheid. Volgens Newsom, een prominente Democraat, is de stap „opzettelijk opruiend”. Zijn regering vecht de inzet van de militairen juridisch aan, omdat die de „autoriteit van de federale regering te buiten gaat”, maakte de Californische minister van Justitie Rob Bonta maandag bekend.

Links bolwerk

Trump gaat die strijd echter gretig aan. Hij wil zich tegenover zijn Republikeinse achterban profileren als president van law and order, die niet alleen illegale immigratie, maar ook vermeende wetteloosheid in linkse steden aanpakt. Als een Democratisch bolwerk en een ‘sanctuary state’ die al sinds 2018 beperkt meewerkt aan federaal uitzettingenbeleid, is Californië een geknipt doelwit.

Tom Homan, als ‘grenstsaar’ van het Witte Huis verantwoordelijk voor uitzettingen, stelde maandag dat Newsom zijn staat „in de steek heeft gelaten” door de protesten „te laat” aan te pakken. Gevraagd door journalisten of Homan zou moeten overgaan tot arrestatie van Newsom, antwoordde Trump zondag: „Als ik Tom was, zou ik het doen.”

Veel Angelenos menen dat de regering-Trump de situatie bewust op de spits drijft. De inzet van de Nationale Garde om tegen de onrust op te treden is „onnodig”, zegt Cathy Navarrette, een vrouw van in de veertig die met haar dochter naar de betoging is gekomen vanuit de San Gabriel Valley ten oosten van de stad. „Ze escaleren de situatie, we kunnen hier vreedzaam protesteren. Er is geen reden om er mariniers bij te halen.”

Navarrette is „ontdaan” over de invallen van ICE-agenten, vertelt ze met een mondkapje op. „We zagen het op het nieuws en we wisten in ons hart dat we hier bij moesten zijn. Het is niet juist wat er gebeurt, ik krijg er tranen van in mijn ogen.” Haar eigen grootouders kwamen naar de VS vanuit Mexico, vertelt ze. „Als ICE-agenten achter criminelen aan willen, oké. Maar ik vind het niet goed dat ze naar werkplekken gaan en werkende mensen oppakken. Dat hadden leden van onze familie kunnen zijn in het verleden.”

Haar dochter, gehuld in een mondkapje en een T-shirt van Nirvana, houdt een plakkaat vast met de tekst ‘ICE out of L.A.’.

De betoging op maandagmiddag is grotendeels familievriendelijk. Een rij reservisten in militaire uniformen en met schilden met het opschrift ‘Calfornia National Guard’ staat op het bordes van een federaal gebouw waar sommige opgepakte migranten worden vastgehouden, tegenover een menigte demonstranten. Zij scanderen leuzen, zoals ‘ICE uit de weg’, en houden borden omhoog met teksten als ‘stop de uitzettingen’. Anderen zwaaien met Mexicaanse en Amerikaanse vlaggen, sommigen vanuit auto’s. Veel betogers dragen gezichtsbedekking, zoals mondkapjes, om niet te kunnen worden herkend op videobeelden.

Wegen in de omgeving zijn afgezet door grote groepen politieagenten, meerdere helikopters vliegen ronkend boven het gebied. Ook klinken er sirenes. De demonstratie, bij warm en zonnig weer, is vreedzaam, maar er hangt een broeierige sfeer. Vanuit de menigte wordt een waterfles naar de reservisten gegooid.

Een agent van de California Highway Patrol trekt een elektrische step van een politieauto op een snelweg terwijl demonstranten voorwerpen gooien de agenten in de buurt van het Metropolitan Detention Center in het centrum van Los Angeles. Ethan Swope/AP

Later in de middag verplaatsen demonstranten zich westwaarts, richting het stadhuis van Los Angeles. Daar kwam het in het weekend tot confrontaties tussen sommige betogers en de politie, waarbij onder meer autobranden werden gesticht en traangas werd ingezet. Er zijn enkele tientallen arrestaties verricht.

Protesten verspreiden zich

De politie van Los Angeles heeft verklaard geen hulp van federale militairen nodig te hebben om de demonstraties te beheersen. De door Trump aangekondigde komst van mariniers vormt, zonder coördinatie met de politie, voor het korps een „aanzienlijke logistieke en operationele uitdaging”, zei politiechef Jim McDonnell van Los Angeles in een verklaring.

Volgens Araceli Martinez, een demonstrant uit San Diego die een bord draagt met het opschrift ‘Ik ben niet bang voor je’, maakt de inzet van de Nationale Garde deel uit van een strategie van de regering-Trump om angst te zaaien. „Ze proberen mensen bang te maken om ook maar iets te zeggen over wat deze regering doet, zoals de invallen van ICE. We moeten ertegen opstaan, uiteraard op een vreedzame manier waarbij we ons aan de wet houden. Maar we kunnen niet bang zijn.”

Volgens Martinez kunnen de protesten het begin vormen van een nationale beweging tegen het beleid van de regering. „Ik hoop het, want het heeft me de afgelopen maanden enorm angstig gemaakt om te zien dat mensen niet reageren op alle wetteloosheid van de regering. Er wordt gedaan alsof er niets aan de hand is, omdat we allemaal verbijsterd zijn. Maar ik denk dat we eindelijk allemaal wakker worden. We moeten dit volhouden.”

Het lijkt erop dat de protesten zich uitbreiden over de rest van het land: er zijn inmiddels ook demonstaties tegen het uitzettingenbeleid van Trump aangekondigd in onder meer San Francisco, New York, Chicago, Boston en Atlanta. In 2020 sloegen protesten over de dood van George Floyd bij politiegeweld in Minneapolis over naar andere steden in de Verenigde Staten, en daarbuiten.

Bewuste strategie

Betoger Enrico Green maakt zich zorgen over de inzet van militairen om de protesten te smoren. Volgens hem maakt dit besluit uit van een bewuste strategie van ‘verdeel en heers’ door Trump. Green, die zelf in het Amerikaanse leger heeft gediend, meent dat de stap het potentieel voor geweld opvoert. „Ze zien er uit alsof ze klaar zijn voor geweld, dus dat maakt de menigte ook klaar voor geweld”, zegt hij. „Ze hadden het aan de autoriteiten van de stad moeten overlaten, het is geen kwestie voor de federale overheid.”

Green houdt een bord omhoog met de tekst ‘stop de uitzettingen. Hij gruwt van de behandeling van immigranten; sommigen van zijn vrienden in het leger zijn migranten en hebben gevochten in Irak en Afghanistan, zegt hij. Hij draagt een armbandje met de naam van een vriend, een Mexicaan, die daarbij omkwam. „Feit is dat immigranten veel bijdragen aan onze economie. Ze betalen belasting. Ze doen werk dat de meeste Amerikanen niet willen doen. Ze zijn een goedkopere bron van arbeid. Los Angeles zou Los Angeles niet zijn zonder zijn immigrantenbevolking. Het hoort bij ons karakter.”

Delen

Mail de redactie