Pamela Adlon, bekend van ‘Better Things’, maakt nu ‘Babes’: komedie met groteske grappen over kinderen krijgen

Babes-regisseur Pamela Adlon is een vrouw boven de vijftig in de filmindustrie. In Adlons eigen woorden iemand die je in Hollywood verwacht „in de vuilnisbakken van de Joodse tweedehandszaak aan het einde van de straat”. Niet aan het begin van een carrière die pijlsnel omhoog schiet.

Nochtans is dat waar de 58-jarige Amerikaanse zich momenteel bevindt. Haar speelfilmdebuut werd in de VS omschreven als de nieuwe Bridesmaids, de filmhit die vrouwenvriendschap in 2011 combineerde met grove seksgrappen en diarree-aanvallen in bruidskleding. Babes, deze week in de Nederlandse zalen, gaat eveneens over jeugdvriendinnen tijdens een levensmijlpaal: het krijgen van een kind. Tandarts Dawn (Michelle Buteau) bevalt van haar tweede en heeft vervolgens borstvoedings- en rioleringsproblemen. Het drijft haar, ondanks een extreem behulpzame partner, tot waanzin. Haar beste vriendin, yogalerares Eden (Ilana Glazer), blijkt zwanger na een onenightstand en besluit nogal naïef alleenstaande moeder te worden.

Dat de scenaristen van Babes dolgraag wilden dat Adlon hun script zou regisseren, is niet gek. Haar gelauwerde serie Better Things (2016-2022) bewees dat ze een meester is in het bitterzoet in beeld brengen van ouderschap. Better Things, in Nederland te zien op streamingdienst Disney+, is losjes gebaseerd op Adlons eigen leven. De serie volgt Adlons alter ego Sam Fox, een semi-bekende actrice in Hollywood die met veel ups and downs en pragmatisme in haar eentje haar drie puberende kinderen opvoedt en een oogje houdt op haar Britse moeder verderop in de straat.

Hollywood

Dat Adlon in Hollywood zou werken, werd al in haar tienertijd duidelijk. Wat ze daar exact zou doen iets minder. Ze is de dochter van een producent en schrijver van tv-komedies en softporno, ‘Don’ Segall. Door haar vaders werk verhuisde ze als kind talloze malen en groeide deels in New York, deels in LA op. Ze schreef als tiener muziek en poëzie en maakte zelf filmpjes, maar had ook verschillende kleine acteerrolletjes, vaak tomboy-achtige types. In de decennia nadien joeg ze vooral acteerwerk na, maar schopte het vaak niet verder dan bijrollen. Al is haar personage in hitserie Californication (2007-2014) meer dan memorabel; de door Adlon gespeelde vuilbekkende schoonheidsspecialiste Marcy Runkle was vaak amusanter dan het personage van hoofdrolspeler David Duchovny. De combinatie van Adlons vaak haast kinderlijke gedrag, lengte van 1,52 meter en haar grote mond en schaamteloosheid werkt zowel op het scherm als daarbuiten erg geestig.

Om financieel rond te komen, legde Adlon zich jarenlang toe op stemacteerwerk. Ze klinkt van nature als een kettingroker die drie nachten heeft doorgehaald, maar is ook goed in typetjes: ze verzorgde de stem van Bobby Hill in de animatiekomedie King of The Hill.

In 2010 werd Adlon een van de schrijvers, consultants en bijrolacteurs van Louie, de succesvolle serie van de komiek Louis C.K., losjes gebaseerd op zijn eigen leven. Adlon speelt er een alleenstaande moeder die bij haar introductie in de serie meteen een fles rode wijn leegdrinkt en bekent dat ze wel eens fantaseert over het slaan van haar zoon, zelfs als die niets verkeerds doet. Adlon schreef onder meer mee aan de afleveringen waarin Louis C.K. haar personage probeert te overtuigen een relatie met hem te hebben.

Pamela Adlon op de set van ‘Babes’.
Foto Gwen Capistran

Better Things

Samen met C.K. ontwikkelde Adlon in 2016 vervolgens tragikomedie-serie Better Things, ditmaal losjes gebaseerd op Adlons eigen leven en met haarzelf in de hoofdrol. Net als in Louie komt in Better Things (alleenstaand) ouderschap ongefilterd en met harde humor in beeld. Adlons alter ego Sam Fox houdt van haar dochters en haar dochters van haar en elkaar, maar dat weerhoudt ze niet om ‘cunt’ naar elkaar te roepen. Opvoeden is er vooral een extreem vermoeiende en behoorlijk ondankbare bezigheid – een aspect van ouderschap dat ook vet wordt aangezet in Babes. Net als in Louie werken individuele afleveringen in Better Things niet toe naar een afgeronde pointe of grap, maar bestaan eerder uit een aaneenschakeling van tragische, absurde en humoristische vignetten. Nadat Louis C.K. in 2017 was beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag en dit vervolgens ook erkende, verbrak Adlon alle professionele banden.

Adlon nam ondertussen steeds meer verantwoordelijkheden op zich, ze was zowel producent, regisseur, showrunner als hoofdrolspeelster en co-scenarist van Better Things. De waardering voor de serie, die eerst alleen in de VS te zien was, bleef groeien. Hoewel het even wennen is aan de vertelstijl – gebeurtenissen en personages duiken vaak op zonder al te veel context en sommige cruciale plotelementen verdwijnen langere tijd naar de achtergrond – past het schijnbaar rommelige karakter ook uitstekend bij het onderwerp. Adlon legde ooit uit dat de afleveringen opgebouwd zijn zoals haar eigen brein werkte toen haar drie dochters klein waren en ze alles in haar eentje moest doen. Nogal fragmentarisch dus. Ze combineert ook bizarre en vrij theatrale momenten – in latere seizoenen zelfs magische elementen, Sams jongste dochter ziet soms geesten – op natuurlijke wijze met alledaagsheid. Zo zeult Adlons personage bijna iedere aflevering met haar afvalcontainer. De ongefilterdheid van Better Things zorgt er mede voor dat je je onderdeel begint te voelen van Sam Fox’ chaotische familie en je dus – net als zijzelf – nooit een hekel aan haar kroost krijgt, hoewel pubers zelden egoïstischer en irritanter in beeld zijn gebracht.

Haar eerste speelfilm is een nieuwe stap voor Adlon. Het script van Ilana Glazer en Josh Rabinowitz over de hartsvriendinnen die worstelen met hun vriendschap door de komst van kinderen, kreeg zij toegestuurd toen ze het laatste seizoen van Better Things afrondde. Qua opbouw is de film een traditionelere komedie dan Better Things, met meer lichaamssappenhumor dan tragikomische momenten. Hij bevat hilarische scènes, zoals Dawn die door de ziekenhuisgangen kruipt terwijl ze zich door haar weeën loeit. Het acteerwerk van Buteau en Glazer is heerlijk; ze hebben perfecte komische timing en vuren de ene na de andere memorabele oneliner af. Om aan te geven hoever Dawns ontsluiting is, legt Eden uit dat het lijkt alsof „haar vagina aan het geeuwen is”.

Adlon zelf zag meteen het potentieel van het scenario en de raakvlakken met haar eerdere werk, vertelde ze op de entertainmentsite Vulture. Bijvoorbeeld dat gore en groteske grappen altijd geworteld zijn in de realiteit. Zo is Eden in Babes ontregeld na het zien van de bevalling van Dawn, vooral door de hoeveelheid ontlasting die meekomt tijdens het persen. Daarover was ze nooit geïnformeerd. Better Things was ook zo verfrissend omdat het zaken aankaartte waarover vrouwen, zeker in Hollywood, zelden openlijk praten; zoals hun overgang of dat ze een van hun kinderen tijdelijk leuker vinden dan de andere.

Maar hoewel Babes het niveau van de gemiddelde ‘ranzige vrouwen’-komedie overstijgt, haalt het dat van Better Things jammer genoeg niet. Er zitten ook behoorlijk flauwe scènes in en de schurende momenten, bijvoorbeeld over de gevolgen van Edens naïviteit, worden vaak te snel overschreeuwd met grollen om de sfeer vrolijk te houden: Babes is smakelijk zomeramusement dat niet echt beklijft. Het is wachten op de eerste speelfilm waarbij Adlon volledige artistieke controle heeft. Want dat deze 58-jarige nog lang niet in de vuilnisbakken van Hollywood hoort, is duidelijk.