Het gaat slecht met de vlinder in Nederland. Volgens voorlopige cijfers van de Vlinderstichting, die de jaarlijkse tuintelling organiseert, werden met bijna vijfduizend tellingen in totaal 24.147 vlinders gespot. Dat zijn er gemiddeld vijf per telling. Vorig jaar waren dat er nog acht per telling en in 2009 zelfs 23 per telling. Het ziet er voor alsnog naar uit dat 2024 het slechtste vlinderjaar wordt van de afgelopen dertig jaar.
Sinds 2009 kunnen mensen zich aanmelden voor de jaarlijkse tuinvlindertelling. Dit jaar meldden zich ruim 3.700 mensen aan. Door het hele land telden zij een kwartier lang alle vlinders die zij tegenkwamen in hun tuin, en markeerden welke soorten zij zagen. Je kon als deelnemer ook meerdere tellingen achter elkaar doen.
De meest gespotte vlinder is dit jaar, net als in de voorgaande jaren, de Atalanta, met zwart-wit-oranje vleugels. Daarna volgt het kleine koolwitje, met crèmekleurige vleugels en een paar grote zwarte stippen. Op de derde plaats staat de dagpauwoog, vernoemd naar de paars-gele cirkels op de donkeroranje vleugels die op ogen lijken.
De Vlinderstichting houdt sinds 1990 ook officiële vlindertellingen. Die metingen zijn nauwkeuriger dan de tuinvlindertelling, omdat daarvoor bijna duizend vrijwilligers wekelijks hun vaste route lopen en onderweg het aantal vlinders dat zij tegenkomen registreren. Het is dus minder een momentopname dan de jaarlijkse telling.
Leg je de resultaten van die wekelijkse metingen langs de lat van de afgelopen dertig jaar, dan ziet de stichting „in het vroege voorjaar iets meer vlinders dan normaal, maar nu, hartje zomer, veel minder vlinders” dan in de afgelopen jaren. Sinds 1990 is het aantal getelde vlinders in Nederland gehalveerd.
Dat is niet alleen jammer voor de vlinderliefhebber, maar vooral een teken aan de wand van een groter probleem, waarschuwt de Vlinderstichting. Het aantal vlinders is een belangrijke indicator van de staat van de biodiversiteit in Nederland: de insecten reageren snel op milieuproblemen en klimaatverandering, zowel in positieve als in negatieve zin. De afname van het aantal vlinders heeft ook negatieve gevolgen voor alle dieren die rupsen en vlinders eten.
Lees ook
Tijdens de landelijke tuinvlindertelling speuren liefhebbers naar vlinders. ‘Kijk nou hoe kalm ze vliegt en hoe stil ze eet’
