Het Friese verbond werd ruw verbroken, nog geen halfuur nadat het in De slimste mens (KRONCRV) was gesloten. Politicus Habtamu de Hoop (GroenLinks-PvdA) en NOS-nieuwslezer Afke Boven gunden elkaar als provinciegenoten de wereld – en dus ook een felbegeerd plekje in de volgende ronde. In de openingsminuten van de aflevering was de consensus woensdagavond dan ook gauw gevonden: schrijver Frida Boeke (de gedroomde achternaam voor een auteur) moest het veld ruimen. En dat terwijl De Hoop twee dagen eerder nog met háár een bondje had gesloten om publiekslieveling Herman van der Zandt naar huis te sturen. In Boekes ogen stond het verraad te lezen – et tu, Habtamu?
Maar het was Boeke die zich uiteindelijk de slimste van de dag mocht noemen, zodat de finale verwerd tot een Friese broederstrijd. Strateeg De Hoop legde het onverwachts af tegen nieuwkomer Boven. Toen de laatste tien seconden van zijn speeltijd wegtikten en de bodem van zijn feitenkennis over Margot Robbie in zicht kwam, besloot hij de resterende tijd te gebruiken voor een waardig afscheid. „Ze speelde in The Wolf of Wall Street… en verder vond ik het een waar genoegen om mee te doen”, besloot De Hoop. „Ik zou zeggen: oant sjen.”
Waardevolle levenslessen
Spanning en intriges – de opnames voor De slimste mens vonden plaats in mei en juni, dus De Hoop zal ruim de tijd hebben gehad om van zijn deelname bij te komen. Maar mocht hij woensdag de crisissfeer hebben herleefd, dan had hij het geluk dat Boeddha in de polder (KRONCRV) diezelfde avond in herhaling ging: een programma waarin presentator Joris Linssen „inspirerende mensen ontmoet die met eeuwenoude wijsheden crisissen ombuigen tot waardevolle levenslessen.”
Dit keer verrichtte natuurhovenier Ed Dijst wonderen in een Zeeuwse namaakgrot, waar hij vermoedelijk – hij wist niet zeker hoe het werkte, alleen dát het werkte – de lichamen van medemensen aanzette tot zelfgenezing. Natuurkrachtcoach Pascal van Rees leerde geïnteresseerden hoe je een energetisch bad neemt in het bos. En ritueel begeleider Nicole Zonderhuis wist dan weer alles van zweethutten. Die brengen je in contact met je hart, legde ze uit. „Ik denk dat ieder mens die meer bij z’n hart komt voelt: wat ik werkelijk belangrijk vind is geraakt, op welke manier dan ook, en dat breng je dan de wereld in.”
Voor kijkers zonder spirituele aanleg kon dat best taaie materie zijn. Dat menigeen baat heeft bij diepgaander contact met zichzelf, met anderen en met de natuur lijkt verre van ver gezocht – maar vibreer je niet mee met alle natuurcoaches en ritueel begeleiders, dan wordt een programma als Boeddha in de polder toch al snel een zijige aaneenschakeling van abstracte ideeën en zalvende stemmen.
Makkelijker te volgen was de Friese auteur Anne-Goaitske Breteler in De nachtzoen, het EO-programma waarin dagelijks een andere gast Nederland welterusten wenst met een liedje of een paar vriendelijke woorden. Zij had een liedje meegenomen dat haar inmiddels overleden vader lang geleden voor haar schreef. Nu stond ze zelf op het punt moeder te worden.
„Ik vind het mooi om te geloven in een paar dingen die me helpen in het leven”, zei Breteler. „Misschien zegt een ander: ‘Joh, dat is niks’. Maar ik stel me zo voor dat mijn vader ergens is waar hij zieltjes heeft gezien, en dat hij dacht: die is geschikt voor Anne-Goaitske, die stuur ik naar Moddergat. Daar kan ik veel geluk uit halen. Ik hoop in dit kindje weer iets van mezelf terug te vinden, en daardoor ook van mijn vader.” Met haar handen op haar buik bood Breteler het laatste beetje spiritualiteit van de avond – in een nuchter Fries jasje.
