De Israëlische krijgsmacht heeft dinsdag een luchtaanval uitgevoerd op de zuidelijke randen van de Libanese hoofdstad Beiroet. Dat meldt het Israëlische leger op X. Volgens Israël gaat het om een vergeldingsaanval jegens de Libanese strijdgroep Hezbollah.
Afgelopen zaterdag werd een voetbalveld door een raket getroffen in Majdal Shams, een stadje in de door Israël geannexeerde Golanhoogvlakte. Daarbij kwamen twaalf kinderen en tieners om het leven. Volgens Israël zat Hezbollah achter de aanval, maar die strijdgroep ontkent dit.
Sindsdien voerde Israël enkele aanvallen uit op locaties van Hezbollah in Libanon. De aanval van dinsdag was volgens Israël gericht tegen de commandant die verantwoordelijk was voor de aanval op Majdal Shams. Hezbollah heeft hier nog niet op gereageerd. Het is niet bekend hoeveel mensen om het leven zijn gekomen door de aanval. Er zouden meerdere gebouwen beschadigd zijn geraakt.
Ooggetuigen hoorden dinsdag volgens Al Jazeera en internationale persbureaus luide knallen in de buurt van Beiroet. Er heerste al dagen een gespannen sfeer in de hoofdstad, uit angst dat een Israëlische aanval op handen was.
Sinds het begin van de oorlog tussen Hamas en Israël in Gaza hebben Hezbollah en Israël elkaar veelvuldig met raketten bestookt. Met name de afgelopen weken heerst de vrees dat de oorlog in de Gazastrook kan overslaan naar Libanon. Sinds afgelopen weekeinde hebben meerdere luchtvaartorganisaties vluchten van en naar Beiroet geschrapt.
Om nu te zeggen dat we erop vooruit gaan in ons mens-zijn: nee. Ook buiten het nieuws verspreidt die boodschap zich. Bijvoorbeeld in het Eindhovense Van Abbe Museum, waar kunstenaar Ima-Abasi Okon (Londen 1981) de bezoeker meeneemt in haar benadering van vooruitgangsdenken. In tien zalen gaat ze in op ideeën over de omgang met de ander, waarbij je als bezoeker langs een soort hardloopcircuit wordt geleid. De ingangen van de zalen hebben blauwe bogen die ook wel bij langeafstandwedstrijden worden gebruikt, er zijn opgerolde stukken atletiekbaan, sensoren die reageren op de beweging van bezoekers, timers, glucosemeters en wanden vol markeringsnoppen waarmee routes langs de weg voor wandelaars of hardlopers worden gemarkeerd.
Dat klinkt abstract en ingewikkeld, en dat is het ook. De titel van de expositie – Incorporeal hereditaments like Love [can] Set(s) You Free, according to Kelly, Case, Dru Hill, Kandice, LovHer, Montel and Playa with 50 – 60g of –D,)e,l,a,y,e,d1;—O,)n,s,e,t2;— ;[heart];M,)u,s,c,l,e3;[heart];—S,)o,r,e,n,e,s,s4; – biedt daarbij ook niet echt een handvat. Wanneer je de certificaten die over de vloeren verspreid liggen bekijkt, hoop je enig idee te krijgen waar het geheel over gaat. Maar deze labresultaten uit Schotland van Okons gedroogde stoof van ossenstaart, waarmee regels voor voedselveiligheid werden omzeild, geven weinig houvast. Op andere stapels liggen niet-ingevulde formulieren van de Immigratie en Naturalisatiedienst omtrent het verblijf van een familielid, of papieren voor hulp bij gezondheidszorg of huisvesting. En alsof dat nog niet genoeg is, zijn er werken aan de muur met de mededeling ‘Call Him’, is er een video over de geschiedenis van palmbomen in de Verenigde Staten terwijl uit luidsprekers een loop klinkt.
Wie dan ook nog eens bedenkt dat zaal 1 spiegelt met zaal 10, zaal 2 met zaal 9, zaal 3 met 8, et cetera zal geneigd zijn af te haken. Er zijn soms grenzen aan abstractie, en wie een verhaal te vertellen heeft, doet dat doorgaans met plotlijnen omdat je toehoorders anders ook afhaken. Kortom Incorporeal hereditaments… is typisch zo’n solo-expositie waarbij het idee vast geweldig op papier klonk, maar de uitwerking niet te volgen is en meestal negeer je die dan.
Gereduceerd tot nummers
Toch hield de expositie me meerdere dagen bezig. Het was alsof je in een sportwedstrijd was beland waarvan je de regels niet helemaal begreep, maar waarbij het wel ging om een survival of the fittest waarvan je door de klokken in verschillende zalen vanzelf deelnemer werd. Alles moet verbeterd worden, de tijd, de voeding, het parcours en – uiteraard – het eigen lichaam. Zakjes met poeder en kokosmelk dat voedsel moet vervangen zijn ongetwijfeld beter dan een ‘regelovertredende’ stoof van ossenstaart. „We are all individuals”, schreeuwde de meute in de film The Life of Brian, om ons weinig individualistische denken te benadrukken. Het individu dat poeders tot zich neemt om het sportlichaam te krijgen van elk ander, of dat de immigratiedienst afwacht op basis van al dan niet goed ingevulde formulieren: het individu blijkt weinig uniek, wordt gereduceerd tot nummers, tijden, aangekruiste vakjes.
Ik wil kunst maken en kunst ervaren tot een soort langzaam dieet
Hoewel de titel van de expositie, het eerste deel ervan, gebaseerd is op een recente versie van ‘Love Sets You Free’ van de Amerikaanse r&b-zangeres Kelly Price, die in dat nummer een ode aan de liefde brengt, krijg je toch niet dat idee over de liefde bij de expositie. Dat komt niet alleen door de begeleidende teksten over kolonialisme, en het veel herhaalde: ‘With Peace, without Peace’ op een muur, maar ook door dat je bijna halverwege (in zaal 4 en 7) opeens wordt tegengehouden door laaghangende plafondplaten, terwijl een grote speaker de ruimte volpompt met orgelklanken. Je kan er niet door, maar eventueel wel onderdoor. En zo kruip je een wereld door, wachtend op resultaten. Maar resultaten van wat eigenlijk?
„Ik wil kunst maken en kunst ervaren tot een soort langzaam dieet. We hebben een cultuur waarin dingen direct geleverd worden, maar wanneer je het rustiger aan doet, komen er andere perspectieven naar boven. Er beginnen andere geluiden door te klinken”, zei Ima-Abasi Okon over haar werk (de exposities werkte ze in verschillende variaties al uit, waaronder voor Tate Britain) in een interview met het kunstblad Ocula Magazine. Dat idee zie je op meerdere manieren terug, waarbij vooral de herhaling in zalen ondanks de variaties aantoont dat er weliswaar een streven is, maar geen echte verandering, laat staan verbetering.
Een kilometer voor de finish werpt Pauline Ferrand-Prévot (33) een blik over haar rechterschouder, het dal in. Haar concurrenten zijn verworden tot kleine poppetjes. De kopvrouw van Visma-Lease a Bike (LAB) heeft een voorsprong van minuten gepakt op de iconische slotklim, de Col de la Madeleine.
Toen de Tourorganisatie vorig jaar het parcours bekendmaakte, was duidelijk dat de ronde waarschijnlijk hier beslist zou worden, op tweeduizend meter hoogte. In haar voorbereiding op de Ronde van Frankrijk was Ferrand-Prévot twee keer afgereisd naar de Madeleine, om de 18,6 kilometer door en door te leren kennen. Deze zaterdag komt alles samen.
Pas een paar meter voor de eindstreep steekt ze haar rechtervuist meermaals de lucht in, terwijl ze wordt toegeschreeuwd door uitzinnige Franse fans. Ze valt in de armen van haar perschef en verzorgers. Het zullen niet de laatste knuffels zijn die ze het komende uur krijgt. Ploegleider Jos van Emden omhelst haar, en ook Tourdirecteur Marion Rousse houdt haar bij het overhandigen van de gele leiderstrui stevig vast. Rousse is een goede vriendin van de Française.
Op het podium bijt Ferrand-Prévot op haar onderlip om haar vreugdetranen te onderdrukken. De afgelopen jaren won ze alles wat er te winnen valt op de mountainbike. Ze keerde terug op de weg om de Tour te kunnen rijden. „Deze zege laat zien dat ik de juiste keuze heb gemaakt”, zegt ze. Haar droom om hem binnen drie jaar te winnen, wordt waarschijnlijk zondag al werkelijkheid.
Lees ook
Dit profiel over Ferrand-Prévot, een superster die niets aan het toeval overlaat
Vroege vlucht
De koers op de Madeleine ontploft na zo’n zeven kilometer bergop, als de Australische klimster Sarah Gigante van AG-Insurance wegsprint uit de groep van favorieten. Meteen is duidelijk dat de Nederlandse Tourfavoriet Demi Vollering, die eerder deze week zwaar ten val kwam, niet kan volgen. Haar landgenote Pauliena Rooijakkers doet dat wel, en even later rijdt Ferrand-Prévot het gat met het tweetal soepel dicht.
Het tempo is Rooijakkers al snel te machtig. Ondertussen treedt het tactische plan van zowel AG-Insurance als Visma-LAB in werking. Beide ploegen hebben met de vroege vlucht pionnetjes meegestuurd, die zich nu een voor een laten uitzakken voor een laatste beurt op kop. Visma-renster Marion Bunel is de laatste die zich bij de twee klassementsrensters voegt, om haar kopvrouw nog even wat krachten te laten sparen.
Als ook Bunel is opgebrand, kiest Ferrand-Prévot met nog 8,5 kilometer te gaan de aanval. Gigante kan niet mee en komt uiteindelijk 1.45 minuut later binnen. In de groep van geklopte rensters voert Vollering het bevel. Ze oogt gefrustreerd als niemand wil overnemen. Ze komt ruim drie minuten na Ferrand-Prévot over de finish. Naast een dranghek hijgt ze uit, haar hoofd over het stuur gebogen. Tegen de NOS zegt ze „flink verrot” te zijn. In een auto van haar ploeg FDJ-Suez daalt ze de berg af.
Terwijl Ferrand-Prévot alle ceremoniële verplichtingen ondergaat, verzamelen de Visma-rensters zich een voor een bij de ploegbus, die in de afdaling net over de top van de Madeleine geparkeerd staat. Femke de Vries is als eerste klaar met douchen en is uitgelaten over de prestatie van haar kopvrouw: „Pauline kan gekke dingen doen en boven zichzelf uitstijgen op zulke momenten, als ze echt een doel heeft.” Voor het eerst heeft Visma bij de vrouwen een waarschijnlijke Tourwinnaar. „Ik kan niet geloven dat ik dit mag meemaken, het voelt alsof ik drugs heb gebruikt”, flapt De Vries er lachend uit.
Bijna zou je denken dat de Tour al helemaal beslist is. Maar waar het mannenpeloton traditioneel eindigt op de Champs-Elysées in Parijs, waardoor er meestal geen grote verschuivingen meer plaatsvinden, wacht de vrouwen in de slotetappe van zondag opnieuw meerdere Alpencols. Ploegleider Van Emden onderdrukt zijn euforische stemming: „Het wordt een hele zware dag. Ik zou als renner bang zijn voor de Joux Plane en de Corbier. Het enige verschil met vandaag is dat de etappe niet op een berg finisht.”
Twee uur na de finish rijden twee politieagenten op motoren met zwaailichten voor een Visma-ploegwagen de berg af. De stoet komt bij de bus tot stilstand, Ferrand-Prévot stapt uit. Het geel zit stevig om haar ranke schouders.
De Arnhemse club Vitesse dreigt volgend seizoen niet meer in het profvoetbal uit te komen. De beroepscommissie van de KNVB bevestigde donderdagavond het eerdere besluit om de proflicentie in te trekken. Wat zijn de gevolgen voor spelers, het Gelredome en de competitie? En welke andere clubs verdwenen eerder uit het betaald voetbal?
1 Hoe kan Vitesse het intrekken van de proflicentie nog voorkomen?
Vitesse heeft de laatste juridische mogelijkheid om het besluit van de beroepscommissie licentiezaken te voorkomen: een gang naar de rechter. Komende donderdag dient een kort geding tegen de KNVB, twee dagen vóór de geplande seizoensstart van de eerste divisie bij de rechtbank Utrecht. „Er is een kans dat Vitesse via de spoedprocedure zijn licentie terugkrijgt, vooral als er procedurefouten door de KNVB zijn gemaakt”, zegt advocaat Tim Wilms, specialist in sportrecht en in 2016 betrokken bij de zaak van FC Twente. In die kwestie, waarbij de club werd verdacht van „frauduleus wanbeleid”, werd Twente juist gered door een uitspraak van de beroepscommissie van de KNVB: bij het aanvankelijk wel intrekken van de licentie waren procedurele fouten gemaakt.
De civiele rechter toetst vooral of de KNVB zorgvuldig en volgens de juiste procedure heeft gehandeld bij het intrekken van de proflicentie, legt Wilms uit. „Het besluit wordt niet inhoudelijk beoordeeld, behalve in beperkte mate of de maatregel proportioneel is.”
Op zaterdag 9 augustus zou Vitesse de eerste wedstrijd van het nieuwe seizoen in de Keuken Kampioen Divisie spelen tegen Almere City, maar die wedstrijd is door de KNVB voorlopig uit het schema gehaald. De uitspraak komt waarschijnlijk vóór 9 augustus, laat de rechtbank desgevraagd schriftelijk weten.
2 Kan Vitesse na het verlies van de licentie doorgaan als amateurclub?
De club kan ervoor kiezen om verder te gaan in het amateurvoetbal. Die beslissing ligt bij Vitesse zelf, bevestigt een woordvoerder van de KNVB.
Op welk niveau de club dan zou instromen, is nog niet vastgesteld. Dat hangt af van de situatie waarin de club verkeert op het moment van toetreding. Volgens de KNVB zijn er grofweg twee scenario’s. In het eerste geval blijft de huidige club juridisch bestaan en wordt die voortgezet. In het tweede geval wordt er een nieuwe entiteit opgericht die toetreedt tot het amateurvoetbal. In beide gevallen beslist het bestuur amateurvoetbal van de KNVB op welk niveau de club mag beginnen.
3 Wat gebeurt er met spelers, staf en andere medewerkers van de club?
Als Vitesse definitief zijn proflicentie verliest, heeft dat grote gevolgen voor spelers, staf en overige medewerkers – een jaar geleden stonden er 137 mensen op de loonlijst, los van de contractspelers in de selectie. „Juridisch blijven contracten geldig, ook zonder licentie,” legt Wilms uit. „Maar praktisch wordt het lastig, omdat de club waarschijnlijk niet meer aan financiële verplichtingen kan voldoen.” De huidige 29 spelers moeten vermoedelijk op zoek naar een nieuwe club om hun loopbaan als profvoetballer voort te zetten.
Wat er precies gebeurt, hangt volgens Wilms af van wat er „contractueel is afgesproken” en wat „Vitesse besluit te doen”. „Als Vitesse failliet wordt verklaard, kan de curator besluiten om spelerscontracten binnen maximaal zes weken op te zeggen of al eerder spelers te verkopen.” Tijdens deze periode kunnen spelers aanspraak maken op een WW-uitkering via het UWV.
Spelers kunnen zelf ook opzeggen. Daarnaast kunnen zij een spoedprocedure starten bij de arbitragecommissie van de KNVB om hun contract te ontbinden, voor wie snel wil overstappen en daarover geen overeenstemming met de curator bereikt.
Voor de overige medewerkers, zoals trainers, kantoorpersoneel en medische staf geldt bij een faillissement van Vitesse hetzelfde faillissementsrecht als bij ieder bedrijf: zij verliezen waarschijnlijk hun baan zodra betaald voetbal stopt. Als de curator de arbeidscontracten beëindigt maken werknemers en spelers waarschijnlijk aanspraak op een WW-uitkering als zij geen nieuwe baan vinden.
Hoofdsponsors Woolsocks en Frank Energie staan nog achter Vitesse zolang de club bestaat, maar bij faillissement kunnen zij hun contract mogelijk beëindigen of aanpassen.
Lees ook
Lees ookNu Vitesse definitief zijn proflicentie verliest vragen ze zich in Arnhem af wat er naast voetbal nog meer verloren gaat. ‘Een club brengt mensen bij elkaar’
4 Wat gebeurt er met het stadion Gelredome?
Als Vitesse geen proflicentie krijgt, is het onzeker of de club als amateur nog in het stadion kan blijven spelen. „Bij een faillissement is het waarschijnlijk dat de huidige huurovereenkomst eindigt”, zegt Wilms. „Vervolgens moet Vitesse met de eigenaar van het stadion afspraken maken over toekomstig gebruik als zij door wil als amateurclub en in het stadion wil blijven spelen.”
Het Gelredome is een multifunctioneel stadion, bedoeld voor sportwedstrijden, concerten en grootschalige evenementen. Voor voetbalwedstrijden is de capaciteit ruim 21.000, voor concerten bijna het dubbele. Sinds 2018 is het in handen van vastgoedbedrijf Nedstede.
Om financieel overeind te blijven, zal het stadion zich meer op die evenementen moeten richten. Daarvoor is wel een uitbreiding van de huidige vergunningen nodig, waar de gemeente Arnhem in mee zou moeten gaan.
5 Welke profclubs verdwenen eerder uit betaald voetbal?
Als Vitesse zijn licentie verliest, wordt het de dertiende club die verdwijnt sinds de invoering van betaald voetbal in 1954. In de afgelopen decennia trokken meerdere clubs zich terug, vaak vanwege financiële problemen of wanbeleid.
De meest recente was Achilles’29 uit Groesbeek, dat in 2018 failliet ging en terugkeerde naar het amateurvoetbal. In 2013 verdwenen AGOVV Apeldoorn en SC Veendam uit de profcompetitie. Andere bekende gevallen zijn RBC Roosendaal (2011), HFC Haarlem (2010), FC Wageningen (1992) en FC Amsterdam (1982). Sommige clubs bestaan nog als amateurvereniging, andere hielden geheel op te bestaan.
6 Hoe gaat de Eerste Divisie verder?
De vrijgekomen plek in de op een na hoogste profcompetitie wordt dit seizoen niet opgevuld. Volgens de toetredingsregeling van de KNVB kan een club uit de tweede divisie pas na een traject van ruim twee jaar promoveren. Ook beloftenteams van eredivisieclubs komen daarvoor niet in aanmerking.
De Keuken Kampioen Divisie begint daarom met negentien clubs, bevestigt de KNVB. „Valt Vitesse weg, dan speelt de tegenstander op die speeldag niet. Door het oneven aantal clubs is er wekelijks één vrije speelronde”, aldus een woordvoerder.
Lees ook
Lees ook Hoe Vitesse de laatste kans van de KNVB verspeelde.
