Het is heet in Parijs. Zo heet dat telefoons zichzelf uitschakelen en mensen eigenlijk ook. Languit liggen ze in het gras naast het Grand Palais, waar nog een beetje schaduw te vinden is. Even verderop stroomt de Seine rustig voorbij. Je ziet de mensen die de Pont Alexandre III oversteken naar het groene water beneden kijken en denken: daar zou ik graag een duik in nemen.
Maar dat mochten de mannelijke triatleten die dinsdagochtend aan hun olympische discipline wilden beginnen nou juist niet. Om 05.05 uur maakte de organisatie bekend het evenement te verplaatsen naar woensdag. De reden: de slechte waterkwaliteit.
Een beoogd paradepaardje van deze Olympische Spelen is zo langzaam verworden tot een zorgenkind. Het plan om de triatlonwedstrijden en het openwaterzwemmen te laten plaatsvinden in de schilderachtige rivier die dwars door het centrum van Parijs stroomt, is het opvallendste en meest zichtbare idee van de nalatenschap van het evenement voor de Franse hoofdstad. Na de Spelen zou de Parijse bevolking op hete dagen kunnen afkoelen in de Seine.
In de rivier mag sinds 1923 niet meer worden gezwommen vanwege de sterke stroming en vooral de slechte waterkwaliteit. Bij zware regen overstromen de Parijse riolen en komt het vieze water in de Seine terecht. Daardoor raakt het water vervuild met poepbacteriën als E.coli en enterokokken. Die kunnen bij overmatige inname leiden tot blaasontstekingen en misselijkheid.
Ondergronds bassin
Om daar verandering in te brengen, investeerde Parijs zo’n 1,4 miljard euro in het verbeteren van regenwatervoorzieningen en waterzuiveringsinstallaties. De meest in het oog springende maatregel was de bouw van een enorm ondergronds bassin naast de rivier, dat bij hevige regenval afvalwater kan opslaan zodat het niet in de Seine belandt.
Toch bleef het maandenlang spannend of het de waterkwaliteit in de rivier voldoende ten goede zou komen. Testwedstrijden in aanloop naar de Spelen werden afgelast, atleten besloten uit voorzorg in hun voorbereiding vast te beginnen aan een antibioticakuur.
Met een duik in het water van de Parijse burgemeester Anne Hidalgo leek het twee weken geleden dan toch goed te komen. Al was het wellicht een veeg teken dat president Emmanuel Macron, die ook had beloofd een plons in de Seine te maken, er uiteindelijk voor koos dat niet te doen.
Want bij de duik van Hidalgo is het sindsdien gebleven. Dat de parcoursverkenning (twee keer) en de wedstrijd van de triatlon bij de mannen werden afgelast, wijt de organisatie aan aanhoudende regenval van eind vorige week. Die zorgde voor een verslechtering van de waterkwaliteit. „Het gaat om ongelukkige meteorologische omstandigheden waar wij geen controle over hadden”, zei Aurélie Merle, sportdirecteur namens de Franse organisatie. Volgens haar viel er in 36 uur evenveel regen als er normaal in de hele maand juli valt.
Duatlon
Het plan is nu de wedstrijd voor de mannen op woensdag te houden, na die van de vrouwen. Als dat niet lukt, is er nog een uitwijkmogelijkheid naar vrijdag. Maar daarna is er geen plan-B meer, laat staan dat er een andere locatie beschikbaar is voor de triatlon. Mocht de waterkwaliteit vrijdag niet voldoende verbeterd zijn, dan wordt de triatlon een duatlon: niet zwemmen-fietsen-lopen, maar lopen-fietsen-lopen.
Het zou een enorme blamage zijn voor de Franse organisatie en het Internationaal Olympisch Comité (IOC). Zij wisten al maanden dat de waterkwaliteit slechts langzaam verbeterde en dat de risico’s op verslechtering groot waren, en toch hielden ze vast aan de Seine. Parijs en het IOC verkozen de mooie plaatjes die de wedstrijden in de Seine zouden moeten opleveren, boven de sportieve belangen van de triatleten.
De sporters zijn de grootste slachtoffers van wat gerust een soap kan worden genoemd. Maandagavond wisten de mannelijke sporters toen ze gingen slapen nog niet of ze dinsdag in actie mochten komen. Dinsdagavond zal dat opnieuw het geval zijn, ditmaal geldt die onzekerheid dus ook voor de vrouwen. De Spaanse voorzitter van de wereldtriatlonbond, Marisol Casada, noemde het uitstel „een teleurstelling”, maar zei goede moed te hebben dat de wedstrijden kunnen plaatsvinden.
Uit de reactie die de Nederlandse bondscoach Marcel Wouda dinsdag gaf, sprak gelatenheid. „Wederom krijgen we alle signalen dat het morgen in orde gaat zijn en we kunnen niet anders dan dit volgen. We hebben besloten ons hier niet te druk om te maken. Het is zoals het komt.”
Een woordvoerder van het IOC weigerde dinsdag excuses aan te bieden aan sporters en fans voor het uitstel van de wedstrijd op dinsdag. Ook de term blamage wees hij van de hand. „Wij verwachten dat de triatlon gewoon zal kunnen plaatsvinden, omdat we zien dat de omstandigheden snel verbeteren.” Een belangrijke reden dat het water in korte tijd zoveel schoner kan worden, zo legde hij uit, is de hitte. Zo zou de warmte voor de Olympische Spelen een keer geen probleem zijn, maar een onvoorziene bondgenoot.