Ik genoot van de opening van de Olympische Spelen samen met mijn vriend, die voor het eerst in drie jaar samen met mij naar iets sportgerelateerds wilde kijken. Ik lokte hem met Lady Gaga, na het toetje van Céline Dion op de Eiffeltoren was-ie om.
Het was divers, inclusief en verrassend queer. Dat raakte me. Het hoogtepunt was een catwalk waaraan enkele lhbti+-iconen uit Frankrijk zaten. Vooruitstrevend, belangrijk en, natúúrlijk, ontzettend controversieel. Want de manier waarop de groep aan de catwalk had gezeten, leek op Het Laatste Avondmaal, de wereldberoemde muurschildering van Leonardo da Vinci. In principe kan elke groep mensen naast elkaar aan iets lijkend op een lange tafel aan dat schilderij doen denken, maar goed, het aureoolachtige hoofddeksel van dj Barbara Butch in het midden gaf de vergelijking cachet.
Christenen en al dan niet christelijke rechtse politici spraken er schande van. Het geloof werd belachelijk gemaakt, heiligschennis was het. Zondag bood het organisatiecomité van de Spelen zelfs haar excuses aan voor het geval iemand beledigd was. Excuses die precies zo vaag waren als de klachten verdienden. Want waar waren mensen, PVV-leider Geert Wilders voorop in de Nederlandse stoet, nou zo witheet over?
Niemand die specificeerde waarin nu precies de belediging zat. Dat Jezus in deze veronderstelde interpretatie van het avondmaal een lesbische dj was die wat Franstalige hits draaide? Dat Judas een dragqueen was? Ze zeiden geen onvertogen woord, ze hielden geen blasfemische borden omhoog – ze ‘waren’ er slechts. Wie zegt bovendien dat queer zijn, dat trans zijn, dat dragqueen zijn betekent dat je niet zelf gelovig bent? Mensen leken zich vooral op te winden over de halfnaakte, blauw geverfde zanger Philippe Katerine (met een vrouw getrouwd overigens). Die speelde de Griekse god Dionysus. Zijn aanwezigheid had niets met Het Laatste Avondmaal te maken. Het is zelfs de vraag of het hele tafereel niet eerder een verwijzing was naar het oude Griekenland, wat logischer is gezien de geschiedenis van de Spelen.
Maar zelfs al was het een bewuste verwijzing naar de schildering, die is door de jaren heen zó vaak geparodieerd in de populaire cultuur, dat het eerder cliché dan controversieel zou moeten zijn. Een poster voor de actiefilm The Expendables 2 had in 2012 Sylvester Stallone als ‘Jezus’ met twee pistolen. South Park, The Simpsons, The Sopranos – zelfs al vonden hun interpretaties plaats in een tijd dat niet iedereen zijn gal meteen online kon spuwen, niemand kraaide ernaar.
Want het gaat ook niet om de verwijzing. Het gaat om de mensen die verwezen. Homo’s, lesbiennes, transgender mensen. Het was koren op de molen voor alle kruisvaarders tegen ‘woke’, voor alle mensen die een rolberoerte krijgen bij het zien van een regenboogzebrapad. De Bijbel is slechts een schild waarachter ze schuilen als het ze goed uitkomt. Hopend dat het schild groot genoeg is, zodat niemand ziet wat of wie erachter zit.
Frank Huiskamp vervangt de komende weken Marcel van Roosmalen.
