De deelname van beachvolleyballer Steven van de Velde blijft vragen oproepen. Heel veel vragen

Basta, finito. Theatraal gebarend met zijn handen loopt de Italiaan Alex Ranghieri door de mixed zone. Hij is er klaar mee. Klaar met de onophoudelijke stroom vragen die hij krijgt over de tegenstanders die hij net in het olympisch beachvolleybaltoernooi heeft verslagen. Over Matthew Immers en met name Steven van de Velde wil hij niks meer zeggen. „I only talk about ball”, zegt hij, voordat hij met grote passen naar de uitgang beent.

Het ging zondagochtend na het groepsduel tussen het Italiaanse en Nederlandse duo weinig over beachvolleybal. Er werd niet gevraagd naar de schitterende locatie aan de voet van de Eiffeltoren. Of naar de opvallende bananenservice van Adrian Carambula, die de bal telkens meters hoog de lucht insloeg. Of naar het verloop van de wedstrijd die de Italianen met twee sets tegen een hadden gewonnen.

Toch stonden er tientallen internationale journalisten in de mixed zone. Amerikanen, Britten, Fransen, een Deen, een Fin, een Noor en een Braziliaan; allemaal waren ze er voor de man die niet langs zou komen: Steven van de Velde.

Van de Velde werd in 2016 veroordeeld tot vier jaar celstraf vanwege seks met een minderjarig meisje twee jaar daarvoor. Toen het gebeurde was de beachvolleyballer negentien, het meisje twaalf. Daardoor was het volgens de wet verkrachting, ongeacht of het meisje ermee in had gestemd of niet. Tijdens de rechtszaak bekende Van de Velde schuld.

Twaalf maanden zat Van de Velde vast in een Britse gevangenis voordat hij werd overgeplaatst naar Nederland. Daar werd zijn veroordeling onder het Nederlands strafrecht omgezet van verkrachting naar ontucht, zijn strafmaat verlaagd en werd hij een maand later vrijgelaten. Sindsdien heeft hij zijn beachvolleybalcarrière weer opgepakt. Twee jaar geleden is hij getrouwd en inmiddels is hij vader van een zoontje.

Maatregelen

Anderhalve maand geleden wist Van de Velde zich samen met zijn teamgenoot Immers te kwalificeren voor de Spelen. Dat was het moment dat de internationale pers lucht kreeg van zijn verleden, met name in het Verenigd Koninkrijk. Daarna groeide de druk op Van de Velde, sportkoepel NOC-NSF en het Internationaal Olympisch Comité (IOC) om iets aan de situatie te doen. Want hoort een veroordeelde zedendelinquent wel thuis op de Olympische Spelen?

De beachvolleyballer en NOC-NSF besloten in overleg maatregelen te nemen om rust te creëren: Van de Velde werd buiten het olympisch dorp ondergebracht en wordt weggehouden bij de pers. Verder bracht NOC-NSF een verklaring uit waarin het stelt dat het „de impact voor velen [betreurt] als gevolg van de hernieuwde aandacht voor het verleden” van Van de Velde.

Steven van de Velde (links) en Matthew Immers zondag tijdens hun eerste groepswedstrijd van het olympische beachvolleybaltoernooi.
Foto Koen van Weel/ANP

Maar de aandacht voor Van de Velde bleef toenemen en NOC-NSF, dat vaker worstelt met de aanpak van gevoelige kwesties, groef zich verder in. Chef de mission Pieter van den Hoogenband sprak zijn verbazing uit over de ophef, omdat Van de Velde na 2017 al meedeed aan wereldbekerwedstrijden, EK’s en WK’s. Dat de Spelen en de bijbehorende aandacht van een andere orde zijn, leek hij zich niet te hebben gerealiseerd. Voor alle vragen verwees hij door naar de verklaring die NOC-NSF eerder had verspreid.

Wel bleven de sportkoepel achter de deelname van Van de Velde staan; hij had aan alle voorwaarden voldaan. Ook het IOC sprak zijn steun uit, al was dat niet van harte, „Om het te omschrijven als comfortabel zou niet correct zijn”, zei een woordvoerder.

Applaus

Onder die omstandigheden maakte Van de Velde zondagochtend samen met Immers zijn entree in het tijdelijke stadion naast de Eiffeltoren. Als het in blauw en oranje uitgedoste duo de zandbak instapt, is er even boegeroep te horen. Een paar mensen fluiten, er klinkt ook applaus. Van de Velde begint met serveren. Als hij zijn aanloop inzet, klinkt er een enkele ‘boe’, maar Van de Velde slaat de bal rustig over het net, loopt naar voren en blokt de inzet van de Italianen. Het eerste punt is binnen.

Een paar punten later is het gefluit verdwenen en een mooi blok van Van de Velde levert applaus op. Wie het stadion iets later is binnengekomen, heeft niet door dat hier een van de meest besproken sporters van de Spelen bezig is. De eerste set gaat naar de Italianen, de tweede is voor de Nederlanders en in de derde set beslist het Italiaanse duo de wedstrijd.

Praktische implicaties

Na afloop verdringen de journalisten elkaar onder een bomengalerij op Champs-de-Mars. Tientallen opnameapparaatjes worden aangezet als Immers verschijnt. Hij is degene die namens het duo mag reageren op de mediastorm.

Immers zucht diep. „Het is natuurlijk niet leuk, maar ergens is het wel logisch. Het is in het verleden gebeurd, maar het kan altijd weer bovenkomen.” Hij had geen boegeroep gehoord, zegt hij, en hij baalt vooral van de nederlaag.

Maar Immers kan niet ontkennen dat alle ophef Van de Velde en hem heeft geraakt. „Het was moeilijk om te gaan met al die vragen”, zegt hij. Daarnaast zijn er praktische implicaties, want Immers slaapt wel in het olympisch dorp. „We proberen elkaar zoveel mogelijk op te zoeken buiten het dorp. Om te trainen, om wedstrijdbeelden te bekijken. Het is belangrijk dat we bij elkaar blijven, dat we dit samen doen.”

Inhoudelijk gaan Immers en ook de persman van ‘TeamNL’, verder niet in op de situatie. „We willen niet dat de discussie over Stevens verleden hier naast het stadion gevoerd wordt”, zegt de woordvoerder.

Ondanks alles heeft Immers van zijn olympisch debuut genoten, zegt hij. „Het is nog steeds een droom die uitkomt.” Hij vertelt hoe Van de Velde en hij samen vijf minuten hebben gehuild toen ze hoorden dat ze naar Parijs mochten. „Ook Steven is hier heel blij mee”, zegt Immers. „Maar we willen ook echt nog een potje winnen.”