President Maduro zoekt voor Venezolaanse verkiezingen steun bij de pinkstergemeentes

In de ‘Licht van de Wereld’-kerk in de volksbuurt Los Jardines del Valle rennen kinderen rond in feestkleding na de huwelijksinzegening van een jong koppel door Marbelly Mogollon (63), de vrouwelijke voorganger van deze kerk van de pinkstergemeente. Het zijn drukke tijden voor de pastora en haar kerk, waar in aanloop naar de presidentsverkiezingen van zondag iedere dag sociale activiteiten in de wijk zijn – op verkiezingsdag zelf een urenlange gebedsdienst voor „vrede, veiligheid en voorspoed’’ voor alle Venezolanen. Als het aan Mogollon ligt is daarvoor nog eens zes jaar leiderschap nodig van Nicolás Maduro, de autoritaire leider die na de dood van zijn voorganger Hugo Chávez in 2013 aan de macht kwam.

Met zijn Partido Socialista Unido de Venezuela (PSUV) heeft Maduro met zijn regering en het leger alle touwtjes in handen. Instituten zoals het hooggerechtshof en de kiesraad zijn in handen van de chavista’s, en bij vorige verkiezingen maakte de oppositie geen kans of werd zij buitengesloten van deelname. Naar schatting driehonderd politieke gevangenen zitten vast, volgens mensenrechtenorganisaties.

Mogollon wuift dit alles weg. Zij ziet Maduro anders. „Door de buitenwereld wordt hij als dictator bestempeld, maar hij heeft een groot en sociaal hart. Hij is een gelovig mens. Een van ons’’, zegt ze, terwijl ze een zak lolly’s opent voor de kinderen.

Marbelli Mogollon, pastor van de pinkstergemeente in de kerk Licht van de wereld, in Caracas. „Door de buitenwereld wordt Maduro als dictator bestempeld, maar hij heeft een groot en sociaal hart.”

Ze zat in de zaal toen Maduro eerder op een bijeenkomst tegenover bijna twintigduizend leiders en vooraanstaanden van de snel groeiende pinkstergemeentekerken in Venezuela riep dat hij zelf el grande pastor van Venezuela was en daarna uitbreiding aankondigde van een speciaal subsidieprogramma voor deze kerken

De Goede Herder Bonus

Mogollon applaudisseerde uitbundig mee. „Hij beloofde onze kerken te helpen met geld voor verbouwingen, voor nieuw meubilair en financiële ondersteuning bij de uitbreiding”, zegt ze enthousiast.

Met regeringsprogramma’s met namen als ‘De Goede Herder Bonus’ en ‘Mijn goed toegeruste kerk’ biedt Maduro geld, stoelen, bouwmaterialen, dure geluidsapparatuur en andere middelen aan de pastors en hun kerken – „zonder verplichtingen”, aldus de regering.

Op een andere bijeenkomst dit jaar beloofde Maduro dat tienduizenden predikanten beloond zouden worden met veertien Amerikaanse dollar per elk nieuw lid dat ze binnenbrachten in hun parochies. En hij kondigde financiering aan voor de eerste evangelische universiteit, een grote wens van pinkstergemeentes, die via onderwijs hun invloed en gedachtegoed willen uitdragen.

Maduro staat op verlies

Maduro’s geflirt met de in heel Latijns-Amerika steeds machtigere en politiek actieve evangelische kerken is niet voor niets: als de komende verkiezingen eerlijk verlopen – zo wijzen onafhankelijke peilingen uit – zou Maduro fors kunnen verliezen. Eerder dit jaar werd de populaire oppositieleider Maria Corina Macho uitgesloten van deelname. Maar de verenigde oppositie doet mee met een serieuze kandidaat, de gedegen oud-diplomaat Edmundo González.

Of Maduro een nederlaag laat gebeuren is de vraag, maar hij hoopt ondertussen op forse steun en loyaliteit van de pinkstergemeentekerken. Die zijn vooral in de volkswijken krachtig aanwezig. Venezuela mag dan nog een sterk katholiek land zijn, veel mensen in de wijken worden door kerken als die van pastora Mogollon gesteund, en deze kerken zijn sterk in opmars. „Er komen bij ons veel chavistas, maar ook mensen die op de oppositie stemmen. Iedereen is vrij in zijn politieke keuze”,zegt ze.

Buurtbewoonster Yenny Quintero (55) is bijna dagelijks te vinden in de kerk, een stenen, niet al te groot bouw. „Er wordt Engelse les gegeven, er is kinderopvang aanwezig en er worden voedselpakketten van de regering uitgedeeld in de wijk door leden van de kerk. Dat de overheid de kerk steunt, daar profiteren wij ook van”, zegt ze.

Dat Maduro zich de ‘grande pastor’ noemde, was volgens Quintero als grapje bedoeld. Maar pastora Marbelly Mogollon neemt het serieus. De voorgangster sluit haar ogen en citeert Psalm 23 („de Heer is mijn herder”), waarnaar Maduro volgens haar verwees in zijn toespraak. „Maduro is ook te vergelijken met een grote voorganger, hij is de leider van ons land, met enorm veel verantwoordelijkheid”, zegt ze.

Meestal rechts en conservatief

De evangelisch-chavistische samenwerking is opvallend. In de meeste Latijns-Amerikaanse landen steunen de pinkstergemeentekerken juist rechtse en conservatieve regeringen en coalities, zeker geen linkse, en al helemaal geen regering die zichzelf socialistisch noemt.

In Brazilië wist de radicaal-rechtse (inmiddels ex-)president Jair Bolsonaro zijn macht te bestendigen mede dankzij de steun en sterke aanhang die hij heeft onder evangelische christenen. Ook in de Braziliaanse politiek zijn die steeds machtiger geworden de afgelopen jaren. Met een conservatieve agenda maken ze zich sterk tegen onder meer abortus en het homohuwelijk.

Dat in Venezuela de pinkstergemeentes zich juist achter Maduro stellen, heeft volgens voorganger Mogollon niet alleen met alle financiële steun te maken.

„Natuurlijk zijn we blij dat we binnenkort ons gebouw eindelijk kunnen opknappen en verven. Maar het chavismo gaat juist goed samen met het gedachtengoed van onze kerken”, zegt ze vol overtuiging. „Wij staan dicht bij de mensen en het chavismo, de filosofie van onze overleden grote leider Hugo Chávez, was ook dat hij de rijkdommen van ons land wilde teruggeven aan de bevolking. Hij wilde niet dat al het geld in handen van een kleine groep zou blijven. Als je de Bijbel goed leest en Jezus begrijpt, staan de zwakkeren, de gewone mensen altijd voorop. Maduro begrijpt dat en daarom steunt hij ons”, zegt ze.

Bang voor de nonnen

Ze was vijftien jaar toen ze zich niet langer thuis voelde in de hiërarchische katholieke kerk waar haar moeder haar altijd naartoe stuurde. „Ik was bang voor de nonnen, die nauwelijks met me spraken. Ik hoopte dat er een God bestond die naar me luisterde en me kon helpen. Die heb ik nu gevonden.” Een muziekband begint te spelen, een paar meisjes klappen mee en beginnen uitbundig mee te zingen.

Het is niet de eerste keer dat evangelische christenen zich met chavista’s hebben verbonden. Onder Hugo Chávez, die in 1999 aan de macht kwam, begon dat al.

Onderzoeker David Smilde scheef over de relatie tussen politiek en de evangelische kerken in Latijns-Amerika. „De katholieke kerk in Venezuela stond aan de kant van de neoliberale regeringen van Venezuela in de jaren negentig. Daarom zocht Chávez toen hij aan de macht kwam juist contact met de evangelische kerken, die hij als progressief zag”, aldus Smilde.

Chávez gaf de pinkstergemeentekerken – toen nog in opkomst – de privileges die de katholieke kerk tot dan toe had, door ze ook in het onderwijs meer ruimte te geven.

Volgens Smilde valt het nog te bezien of Maduro bij deze verkiezingen kan scoren met zijn charmeoffensief richting de evangelische kerken. „Het is geen homogene groep, er zijn verschillende stromingen.”

Een autoritaire leider

Toch is de connectie tussen de regering van president Maduro en de evangelische christenen niet vreemd, volgens politicoloog Ignacio Ávalos. „We hebben te maken met een autoritair regime waarbij alles om een leider draai”, zegt hij. „In andere landen zie je een bijna natuurlijke samenwerking tussen dit soort pinkstergemeentes en een autoritaire leider. Of dit soort regimes nu links of rechts zijn, maakt in dat geval niet zoveel uit.”

De gebedsbijeenkomst in de Licht van de Wereld-kerk is voorbij. Pastor Jose Gregorio Castro (53), die de dienst heeft afgesloten, loopt daarna naar buiten om de mensen gedag te zeggen. Plotseling gooit hij bij het afscheid zijn handen in de lucht en begint hardop te bidden. „Dat alles goed mag gaan bij de verkiezingen. Geen geweld, alleen maar vrede. Dat hebben we nodig”, zegt hij, en hij richt zijn hoofd naar de hemel.

Delen





Mail de redactie