Betrouwbaar, authentiek, genuanceerd, gedetailleerd, consistent. De rechtbankvoorzitter van de meervoudige strafkamer in Haarlem gebruikte veel adjectieven om uit te drukken dat zij op geen enkele manier twijfelde aan de verklaringen van de slachtoffers van Ali B. Bij twee vergrijpen was er ook voldoende steun in andere verklaringen: de verkrachting op een villafeest in Heiloo van Naomi (wier achternaam onbekend blijft) en een poging tot verkrachting van artieste Ellen ten Damme. Aanranding van Naomi en artieste Jill Helena achtte de rechtbank niet bewezen.
Het leidde vrijdagmiddag tot een vonnis van twee jaar gevangenisstraf voor Ali B, voor verkrachting en een poging tot verkrachting. Ali B, niet aanwezig, reageerde volgens zijn advocaat Bart Swier „vol ongeloof en met diepe teleurstelling”. Hij had „vertrouwen in deze rechter, maar heeft nu alle vertrouwen in dat het in hoger beroep beter zal gaan”. Tot die tijd zal hij niet de gevangenis in hoeven.
De verklaringen van twee vrouwen die hij seksueel heeft aangevallen waren gecombineerd met aanvullende verklaringen voor de rechtbank voldoende om hem te veroordelen. Zijn proceshouding heeft zijn zaak geen goed gedaan. Ali B heeft tijdens de zitting „geen enkele verantwoordelijkheid genomen voor zijn gedragingen”, aldus de rechter. „Hij maakt de indruk een tamelijk dwingend persoon te zijn, die geen nee accepteert, weinig inlevingsvermogen heeft en uitgaat van zijn eigen visie op de zaak.” Met de reputatieschade die het breed in de pers uitgemeten proces de rapper opleverde, heeft de rechtbank „in beperkte mate rekening” gehouden. Maar die gevolgen had hij aanvaard toen hij de delicten beging, zei de rechter, en bovendien hadden zijn slachtoffers ook te kampen met „negatieve aandacht”.
Drie jaar geëist
De strafzaak tegen Ali B kreeg momentum toen BNNVARA-onlineprogramma BOOS in januari 2022 een reportage maakte over seksueel grensoverschrijdend gedrag van coaches en betrokkenen bij The Voice of Holland. Meerdere aangiftes tegen Ali B leidden uiteindelijk tot een onderzoek, waarbij drie aangiftes van twee vrouwen uiteindelijk tot een rechtszaak leidden. Ellen ten Dammes politiemelding werd ook onderdeel van de tenlastelegging. Het OM eiste vorige maand drie jaar onvoorwaardelijke celstraf, na drie breed in de media uitgemeten zittingsdagen.
Volgens de rechtbank heeft Naomi over verkrachting door Ali B „consistent verklaard op belangrijke punten, zoals de seksuele handelingen, volgorde en omstandigheden waaronder de handelingen plaatsvinden”. Naomi, die ook in de BOOS-uitzending tegenover Tim Hofman haar verhaal anoniem deed, heeft „authentiek en op onderdelen zeer gedetailleerd” verklaard „en spaart zichzelf niet”. Ook de verklaring van rapper Ronnie Flex, die Ali B goed kent maar toch volgens de rechtbank belastend verklaarde, strookt volgens de rechter op belangrijke punten met die van Naomi. Hij was ook op het villafeest en werd oraal bevredigd door Naomi toen Ali B zich aan haar vergreep. Dat hij die handeling niet had gezien, vond de rechtbank niet verwonderlijk: hij had pas in de gaten dat Ali B in de kamer was toen Naomi en de verdachte woorden kregen. „Krankzinnig”, dat Flex’ „ontlastende verklaringen” zo is geïnterpreteerd, zei Swier. De rechtbank acht bewezen dat Ali B „onverhoeds zijn vingers in [Naomi’s] vagina stak”. De aanranding die volgens Naomi plaatsvond eerder in de nacht vindt volgens de rechtbank geen steun in verklaringen van anderen.
Lees ook
Na 2,5 jaar ‘trial by media’ volgt het echte vonnis voor Ali B
Ook de verklaring van een getuige die zich tijdens de zitting meldde vorige maand, een oudere vrouw die Naomi na de gebeurtenissen naar station Heiloo zou hebben gebracht, acht de rechtbank betrouwbaar. Zo klopt het tijdstip waarop ze de jonge vrouw zou hebben afgezet bij station Heiloo met een pintransactie op het station in de Noord-Hollandse plaats.
Schakelbewijs
De verklaring van Jill Helena over een aanranding in 2018 in en bij een auto noemde de rechtbank „betrouwbaar en bruikbaar” voor het bewijs, maar er ontbreekt steun in andere verklaringen. De emoties die haar moeder constateerde zijn niet eenduidig te koppelen aan het incident. Ook de ‘schakelbewijsredenering’ van het OM volgt de rechtbank niet. Die redenering kwam erop neer dat op basis van meerdere meldingen van vrouwen over grensoverschrijdende gedrag een modus operandi van Ali B zou zijn aan te wijzen. Daarvoor zijn volgens de rechtbank „kenmerkende gelijkenissen nodig”, maar daarvan „is geen sprake”.
De rechtbank noemde de verklaring van Ellen ten Damme, die geen aangifte deed maar alleen een melding bij de politie, „authentiek, genuanceerd en op onderdelen gedetailleerd”. Zij zou door Ali B in 2014 zijn verkracht tijdens een bezoek aan zijn programma Ali B en de Muziekkaravaan in Marokko. De rechtbank is ervan overtuigd dat Ten Damme haar toenmalige partner en manager heeft ingelicht direct na de gebeurtenissen. Zijn verklaring weegt mee als steunbewijs, ook omdat die verklaring weer ondersteund zou zijn door een andere betrokkene die hem hierover had horen spreken. Ook verwerpt de rechtbank de vaststelling van de verdediging dat de politie Ten Damme heeft aangezet tot belastende verklaringen.
Poging tot verkrachting is daarmee „wettig en overtuigend bewezen”. Maar door van elkaar afwijkende verklaringen van Ten Damme kan „niet met voldoende mate van zekerheid worden vastgesteld dat hij bij haar is binnengedrongen”.
Advocaat Ruth Jager, die Ellen ten Damme en Naomi in de zaak bijstaat, hoopt dat het vonnis andere slachtoffers aanspoort hun verhaal te doen. Zij zegt tegen persbureau ANP dat haar cliënten zich erkend voelen door de rechtbank. „Blij worden ze er niet van. Het is natuurlijk verschrikkelijk wat hen is overkomen, maar dit vonnis is wel een erkenning voor: dit is wat er met hen gebeurd is.”
Sébas Diekstra, de advocaat van Jill Helena, laat weten dat hoewel zijn cliënt „teleurgesteld is over de uitkomst in haar zaak, zij wel heel dankbaar is dat de rechtbank haar verklaringen als betrouwbaar en geloofwaardig heeft aangemerkt. Dat betekent echt heel veel voor haar.”
Dit bericht wordt aangevuld.
