Moeder Blokker wil zoons uit familiebedrijf laten zetten

Altijd bleef ze in de luwte. In de tijd dat het familiebedrijf bloeide. Nadat de topman, haar echtgenoot Jaap, in 2011 overleed. En ook toen de familie Blokker enkele jaren later besloot de huishoudketen die haar naam draagt te verkopen, als laatste stap in de ontmanteling van een groot winkelimperium. Els Blokker (77) blijft liever uit de publiciteit, net zoals Jaap en zijn broer Ab al die jaren ook al deden.

Dat de familie die een van Nederlands grootste winkelketens oprichtte een ruzie nu publiekelijk uitvecht, is omdat het volgens Els niet anders kan. Niet na wat zich de afgelopen twee jaar heeft afgespeeld bij het familiebedrijf. Daarin werd duidelijk dat haar zoons „niet geschikt” zijn voor een bestuurlijke rol. Dat ze zich schuldig maakten aan „grensoverschrijdend gedrag” en „doodsbedreigingen” verstuurden naar andere bestuurders in de firma.

Vandaar dat Els Blokker deze donderdag – op de dag af dertien jaar nadat Jaap werd begraven – in de Ondernemingskamer in Amsterdam zit. Haar verzoek aan de rechtbank voor bestuurlijke conflicten is om haar zoons Mark en Erwin te laten vervangen door onafhankelijke bestuurders.

Beide broers willen overigens hetzelfde, met één verschil: dat ook hun moeder en haar club van vertrouwelingen voorlopig buiten de macht worden geplaatst.

Het conflict draait niet om de winkelketen: sinds de familie Blokker haar winkelimperium afbouwde, zit het familiekapitaal vooral in vastgoed, veelal winkelpanden, en beleggingen. Het gaat opgeteld om bijna een miljard euro. De investeringen vallen allemaal onder de holding die Jaap Blokker ooit met zijn broer Ab oprichtte: Nardinc. Samen waren de twee dé drijvende kracht achter de voormalige winkelgigant. Ab was de inkoper, Jaap de verkoper.

Nadat Jaap overleed en belangen van Jaap en Ab werden gesplitst, besloot Els Blokker hun geadopteerde zoons te betrekken bij het familiebedrijf. Ze moesten „kennis en ervaring” opdoen met besturen. Bij het familiebedrijf kon dat in een „beschermde omgeving”, waarin Els Blokker en een aantal onafhankelijke bestuurders erop toe konden zien dat alles goed verliep.

Volgens Els was dat de nadrukkelijke wens van Jaap Blokker, die was vastgelegd in zijn testament. „Mijn man heeft altijd gezegd: onze jongens zijn niet geschikt om het vermogen te beheren. Regel het zo dat alles bij elkaar blijft en jij zicht hebt op wat er gebeurt. Maar ik dacht: ze moeten het ook leren.” Daarom kreeg het duo een rol, en stemrecht, in de familieholding. En tien miljoen euro, als een soort „leergeld”.

De zoons kregen beiden tien miljoen euro als „leergeld”

Bordeel in Laren

Volgens Els Blokker is sindsdien duidelijk geworden dat haar zoons niet met geld kunnen omgaan. Erwin gebruikte zijn miljoenen volgens haar om te daytraden – een riskante vorm van beleggen – en wilde er bordeel Boccaccio in Laren van kopen. Een „idioot idee”, aldus Els Blokker. Volgens de advocaat van de twee broers was dat plan niet meer dan „grapjes tijdens dinertjes”, die nu worden gebruikt om Erwin zwart te maken. „Niet chique”, merkte hij op.

Bij de broers leeft ook veel ergernis, vooral over partijen die de familieholding aantrok om het vermogen te beheren. Ze hebben het gevoel dat „misbruik wordt gemaakt, van ons en van onze moeder”, aldus Mark op zitting. Zo menen ze dat de vermogensbeheerder veel te hoge commissies rekent. De onafhankelijke bestuurders binnen Nardinc hadden daarvoor moeten waken, vult Erwin aan. „Dat hebben ze niet gedaan.”

De twee broers willen nu dat het familievermogen wordt gesplitst en dat zij verantwoordelijk worden voor hun eigen deel. Volgens hen was hun vader hier nooit op tegen.

‘Vulgaire en kwetsende inhoud’

Het conflict laaide pas echt op nadat de twee in mails hun ergernis over de aansturing uiten bij hun moeder en de onafhankelijke bestuurders. Die berichten liepen volgens de advocaat van Els Blokker over van „vulgaire en kwetsende inhoud”. De verruwing van het conflict leidde recent tot het vertrek van twee van de drie onafhankelijke bestuurders. De enige overgeblevene, Hugo van der Zee, was donderdag ook bij de zitting aanwezig.

In mails, en in levende lijve, zouden de broers meerdere mensen in het bedrijf hebben bedreigd. Zo uitte Mark op straat in Laren meermaals dreigende woorden tegen voormalig Blokker-commissaris Roland van Kralingen. En naar Van der Zee mailde Erwin dit voorjaar dat hij „een groot risico” nam. „Je kiest voor het grote geld, maar een korter leven.” Hij schreef dat „jij of je vrouw dit in negatieve zin zal ondernemen” [sic] en sloot af met ondertekening: „RIP my friend.”

De broers en hun financieel adviseur erkennen dat de mails „niet correct” waren. Volgens hun advocaat moeten die niet al te serieus genomen worden: de opmerkingen waren eerder „cynisch” dan „bedreigend” bedoeld. Van der Zee is naar de politie gestapt en heeft slachtofferhulp gekregen. Excuses zijn uitgebleven, aldus zijn advocaat.

Aan het begin van de zitting zei de voorzitter van de Ondernemingskamer dat het in formele zin dan wel een zakelijk conflict is, maar dat het in de praktijk ook een „familiegeschil” is. Er speelt nog meer in de familie, zoveel werd donderdag duidelijk. Zo heeft Mark Blokker dna-tests laten uitvoeren om te bewijzen dat Jaap Blokker zijn biologische vader is. Hij en zijn broer zijn op jonge leeftijd geadopteerd uit Oostenrijk, maar Mark betwijfelt dit. Over de tests, die niet correct zouden zijn uitgevoerd en mogelijk vervalst, is veel discussie binnen de familie. Mark zou vervolgens hebben geopperd om het graf van Jaap Blokker te openen.

Hoewel de Ondernemingskamer tijdens de zitting aanstuurde op een regeling waarbij alle bestuurders zouden terugtreden en een onafhankelijk bestuurder zou aantreden, kwamen de partijen hierbij niet tot overeenstemming. De Ondernemingskamer wil over zes weken uitspraak doen.