Heerlijke opdracht in het nieuwe seizoen van Wie is de Mol?: de kandidaten moesten bedienen in een restaurant in de golfstaat Oman, maar ze spraken geen woord Arabisch dus ze begrepen niet wat de gasten bestelden. Als hulplijn konden ze bellen met andere kandidaten die elders in een schoolklas zitten. De kinderen daar hielpen om de mondelinge bestellingen ontcijferen. Chaos!
Middenin de sportzomer, vrijwel onaangekondigd, verscheen vrijdag een nieuw seizoen van Wie is de Mol? op streamingdienst NPO Start. Niet op televisie, alleen online. Verder doen er dit keer geen bekende Nederlanders mee aan het avonturenspel, maar louter onbekenden, net als in de begintijd van het programma. Lijkt op het eerste gezicht een wonderlijke actie. Wie is de Mol? (sedert 1999) is het best bekeken programma op de Nederlandse tv. Waarom zou je dat beroven van zijn leuke, aantrekkelijke BN’ers en wegstoppen in de kijkcijferluwe vakantietijd in het hoekje van NPO Start?
Ten eerste omdat NPO Start geen hoekje meer is. Nederlanders kijken inmiddels meer naar streamingdiensten (Netflix, NPO Start) dan naar traditionele tv (NPO1, RTL4) . Dat geldt zeker voor mensen onder de vijftig jaar. Veel van de Molkijkers keken het programma trouwens al via NPO Start. De overgang naar online lijkt te werken: de eerste twee afleveringen werden deze week meteen de best bekeken programma’s ooit op NPO Start. De NPO wilde niet kwijt hoeveel views dat zijn.
Verder is deze tusseneditie duidelijk bedoeld als experiment, en experimenteren kun je het beste in de luwte doen. Wanneer je al jarenlang zo’n kijkcijferhit hebt, wil je wel eens wat veranderen, maar is de ruimte daarvoor beperkt. Dan is een tussenseizoen handig om dingen uit te proberen.
Met het laten varen van bekende deelnemers omzeilt het programma de aanhoudende BN’ers-schaarste. Molfans lobbyen al jaren voor onbekende kandidaten, net als in het Vlaamse origineel. Die zouden spontaner en fanatieker zijn dan bekende. Ze zouden meer hun best doen om met een volle prijzenpot naar huis te gaan.
Cliffhanger
In praktijk zag ik niet zoveel verschil. Veel bekende Nederlanders zijn ook onbekenden voor mij. Ik geloof dat de onbekenden in deze eerste twee afleveringen inderdaad meer geld ophaalden dan de BN’ers doorgaans doen, maar ik had ook het idee dat de spelletjes wat makkelijker waren. Verder is het leuk dat de kandidaten echte beroepen hebben: een bankier, een tandarts, een schooljuf.
Een andere aanpassing is dat het vaste stramien is losgelaten: de eerste aflevering eindigde niet met de eliminatie van een kandidaat, zoals gebruikelijk, maar met een cliffhanger – middenin een opdracht. Om het programma de vaart van een roadmovie te geven, rijden de kandidaten zelf van locatie naar locatie in witte Toyota Fortuners.
Dat door Oman rondrijden van een colonne dure SUV’s drukte me op een aspect van Wie is de mol? dat me voordien niet zo opviel. Het programma voelt als een ultieme groepsvakantie. De kandidaten gedragen zich als toeristen en gebruiken het verre oord waarin ze rondrennen als een pretpark. De aandacht voor de plaatselijke cultuur is minimaal en wordt doorgaans clichématig ingevuld. Ik weet het, dit is amusement, geen VPRO-reisserie, maar dat neokoloniale begon me deze keer te storen.
De beelden van het sultanaat zijn verpletterend mooi en de enthousiaste presentatrice Hila Noorzai is een grote aanwinst. Ze probeert even streng en wreed te zijn als vaste presentator Rik van de Westelaken, en ze laat dezelfde lange pauzes in haar zinnen vallen voor dramatisch effect, maar door alles heen zie je dat zij dit de allermooiste klus ter wereld vindt, en dat is natuurlijk ook zo.
