Nederlandse banken stoppen met omstreden uitwisseling van transacties

Posted on July 1, 2024 by admin

De Nederlandse banken ING, Rabobank, ABN Amro, de Volksbank en Triodos houden binnenkort op met de manier waarop ze nu onderling transactiegegevens uitwisselen. De manier van uitwisseling is omstreden vanwege privacyzorgen. De stopzetting is het gevolg van Europese wetgeving die vanaf 2027 ingaat, die alleen uitwisseling van betaaltransacties toestaat als degenen die het geld hebben overgemaakt of ontvangen als hoger risico zijn bestempeld door de betrokken banken.

Transactie Monitoring Nederland (TMNL), het bedrijf dat door de vijf banken speciaal was opgezet om uiteindelijk de uitwisseling van gepseudonimiseerde transactiegegevens van alle klanten mogelijk te maken, houdt op te bestaan in zijn huidige vorm, maakte het zelf deze maandagochtend bekend. De activiteiten zoals die nu worden uitgevoerd, worden afgebouwd.

Hierdoor moet een aanzienlijk deel van de huidige zestig medewerkers omzien naar een andere baan – hoeveel precies is nog niet duidelijk. De vijf banken en TMNL gaan onderzoeken hoe onder de nieuwe ‘Anti Money Laundering’-verordening van de Europese Unie (AMLR) een aangepaste vorm van TMNL een eventuele rol zou kunnen spelen. „Het herontwerp zal resulteren in een verandering van focus, personeelsbezetting en structuur”, schrijft TMNL.

Netwerk van betalingen

TMNL werd opgericht in 2020 met als doel om netwerken van witwasbetalingen of terrorismefinanciering in kaart te brengen, die een bank die alleen een enkele transactie uit dat netwerk ziet, zou hebben gemist. Als voorbeeld: een enkele betaling van enkele honderden euro’s van een jeugdige rekeninghouder van bank A naar bank B valt wellicht niet op voor bank A. Maar als opeens ook van andere klanten van bank C, D en F dergelijke transacties zichtbaar worden naar diezelfde bank B, is daarmee wellicht iemand op de radar gekomen die jonge ‘geldezels’ ronselt. Geldezels zijn mensen die verleid worden om in ruil voor een kleine vergoeding geld wit te wassen via hun eigen rekening.

Het idee van de banken was dat zij met de uitwisseling en data-analyse van al hun transacties beter zouden kunnen voldoen aan hun verplichting als ‘poortwachter’ van het financiële systeem. Banken zijn wettelijk verplicht om hun klanten en hun transacties goed te screenen. Als zij vermoeden dat er iets niet klopt, moeten zij melding doen bij overheidsmeldpunt Financial Intelligence Unit (FIU). Dit meldpunt doet vervolgens onderzoek of er echt sprake is van een verdachte transacties. Vorig jaar deden banken op deze manier 672.000 meldingen bij de FIU, waarvan er 122.000 ook als verdacht werden verklaard.

De uitwisseling van transacties door TMNL is omstreden, vooral uit privacy-oogpunt. Tot nu toe wisselden de banken bij TMNL alleen transacties uit van zakelijke klanten (midden- en kleinbedrijf tot een omzet van 250 miljoen euro), omdat TMNL en de banken meenden dat dit al wel mocht onder huidige wetgeving. Uitwisseling van de transactiegegevens van particuliere klanten mocht niet. Sinds 2019 probeerden kabinetten, op verzoek van de banken, dat laatste ook te regelen via een genaamd Wet aanpak witwassen. Bij de behandeling van een eerste versie van dit wetsvoorstel noemde de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) de transactiemonitoring „een ongekende massasurveillance van alle Nederlanders” en ook na aanpassingen bleef de privacywaakhond kritisch.

Naar de rechter

Vanwege de vraagtekens over privacy en proportionaliteit van het wetsvoorstel werd het, als een van de weinige wetsvoorstellen, afgelopen najaar controversieel verklaard. In april werd het wetsvoorstel zelfs helemaal geschrapt, nadat het kabinet had geconcludeerd dat het voorstel indruiste tegen de Europese AMLR.

In de AMLR wordt weliswaar een mogelijkheid geschapen voor uitwisseling van gegevens over transacties – zelfs bij meer partijen dan alleen de banken – maar mogen er bij zo’n uitwisseling veel minder gegevens gedeeld worden. Waar Nederland had gewild dat banken alle transacties boven de 100 euro met elkaar mochten delen, is het onder het Europese voorstel alleen toegestaan om gegevens te delen van cliënten van wie al bekend is dat zij een hoger risico vormen, en dan alleen op een manier die is toegestaan door AP en bankentoezichthouder DNB. De banken gaan nu onderzoeken of en hoe TMNL bij dat laatste alsnog een rol zou kunnen spelen.

TMNL en de banken dachten afgelopen jaren dat zij al wel gewoon de zakelijke transacties mochten uitwisselen (van midden- en kleinbedrijf tot maximaal 250 miljoen euro), maar dat wordt nu in twijfel getrokken. Stichting Human Rights in Finance probeert momenteel via de rechter af te dwingen dat DNB handhavend optreedt tegen de banken en TMNL. Verschillende advocaten die de stichting heeft geconsulteerd menen dat de banken de wet overtreden, omdat de wet expliciet verbiedt om transactiemonitoring uit te besteden aan derde partijen, zoals TMNL.

Volgens oprichter van de stichting Simon Lelieveldt hebben de banken met TMNL zelf een „monster” gecreëerd. Mogelijk zou zelfs sprake zijn van strafrechtelijk handelen omdat gegevens van klanten ongeoorloofd zijn uitgewisseld. TMNL en de banken menen altijd binnen de juridische kaders te hebben gehandeld.

Expres niet zoals Charles Dickens het bedoelde, maar wel vrolijk en lekker suikerzoet

admin
November 24, 2024
0

Zul je net zien: Kerst staat voor de deur – een afschuwelijke feestdag voor afschuwelijke mensen – en dan klieft je domme zusje ook nog eens haar hoofd in tweeën op de rand van haar badkuip. Het overkomt Carola (Nandi van Beurden), eigenaar van Carola’s Christmas Shop, voorheen Carels Christmas Shop. Rechtstreeks naar de hemel kan zusje Christel (Suzan Seegers) niet: ze moet zich eerst nog een laatste keer tegen Carola aan bemoeien.

Op Kerstavond meldt Christels spook zich daarom bij haar grote zus in huis om daar te verkondigen dat Carola bezocht zal worden door drie geesten. Die ervaring zal haar ervan moeten overtuigen haar leven te beteren. Daar zal wel een hoop overtuigingskracht voor nodig zijn, want Carola lijkt niet meteen onder de indruk van Christels spookverschijning. Al zal ze haar zusje (tevens haar werknemer) wel missen in de winkel. Carola: „Niemand maakt zo’n goede cappuccino als jij.”

In kerstmusical A XXXmas Carola is Carola een botte, gierige, ijskoude zakenvrouw met een hekel aan Kerst. Dat maakt haar de vrouwelijke tegenhanger van Ebenezer Scrooge, de hoofdpersoon van Charles Dickens’ A Christmas Carol, het verhaal waar A XXXmas Carola op is geïnspireerd. Wel kreeg de musical de ondertitel Precies zoals Dickens het nooit bedoeld heeft mee, dus verwacht geen adaptatie die al te loyaal blijft aan het bronmateriaal.

Sterrencast

Wat je wél van A XXXmas Carola kunt verwachten is een vijfkoppige sterrencast (naast Van Beurden en Seegers zijn ook Jeremy Baker, Thomas Cammaert en Luuk Haaze van de partij) die uitblinkt in vrolijke, meerstemmige nummers, waaronder veel bewerkingen van bekende kerstliedjes. Zowel de nummers als de grapjes volgen elkaar in rap tempo op in het script van Allard Blom. In de eerste scènes is het wel even wennen aan de dik aangezette humor, met een hoofdpersoon die veel weg heeft van een snauwerige Disneyfilm-slechterik. Carola lijkt zelfs te zijn vormgegeven als Cruella de Vil, geheel in het zwart-wit, terwijl de overige personages zich hullen in rood-groene sjaals en truien.

Naarmate Carola’s voorgeschiedenis wordt onthuld, wordt het personage minder eendimensionaal. Dat wil niet zeggen dat A XXXmas Carola een bijzonder gelaagd geheel is – qua plot en sentimentaliteitsgehalte komt het verhaal vrij dicht in de buurt van de Hallmark-films die deze maanden iedere avond op ‘Christmas Channel’ RTL8 te zien zijn. Al Carola’s herinneringen, trauma’s en dromen draaien om mannen. Maar op vrijwel alle andere vlakken dan het plot is de musical origineel en creatief; van de bij vlagen harde humor tot de catchy liedteksten. Ook naar de muziek van Sam Verhoeven kun je blijven luisteren. Vooral de kerstrevue, een jaarlijkse traditie van Carola’s vader, zit zo goed in elkaar dat het jammer is dat hij maar een paar minuten duurt. Het decor – dat bestaat uit huisjes op kniehoogte die regelmatig van plaats wisselen of eventjes in de lucht zweven – zorgt intussen voor een sprookjesachtige sfeer.

Het maakt dat je je gewillig overgeeft aan het suikerzoete einde waar A XXXmas Carola onvermijdelijk op afstevent. Zo’n suikerzoet einde is ook best lekker. Af en toe. Met Kerst, bijvoorbeeld.

Rijke landen spelen op de klimaattop in Bakoe hoog spel, en verliezen

admin
November 24, 2024
0

Na een chaotische zaterdag waarop conferentievoorzitter Azerbeidzjan langzaam de greep op de onderhandelingen verloor, is er op de klimaattop in Bakoe, in de nacht naar zondag toch nog een akkoord bereikt. Rijke landen zijn bereid in 2035 „ten minste een bedrag van 300 miljard dollar per jaar” beschikbaar te stellen voor klimaatbeleid in ontwikkelingslanden. Dat is het drievoudige van wat er nu jaarlijks wordt betaald. Het is het compromis waartoe de rijke landen nog net bereid waren, en dat voor de arme landen nog net niet voelde als een totale mislukking.

De onderhandelingen over de hoogte van dit bedrag kwamen uiteindelijk pas vrijdagmiddag om 16.00 uur, twee uur voor het formele einde van de top, op gang. Toen kwam de voorzitter met een serieuze onderhandelingstekst over klimaatfinanciering, hét onderwerp van deze 29ste klimaatconferentie (COP29).

Twaalf dagen lang deden allerlei ontwerpteksten de ronde, maar die waren voor niemand erg geloofwaardig. De rijke, geïndustrialiseerde landen hielden, tot frustratie van de ontwikkelingslanden, hun financiële kaarten stevig tegen de borst.

1.300 en 250 miljard dollar

Vrijdagmiddag stonden er dan toch concrete bedragen voor hulp aan arme landen in de ontwerptekst. Twee, om precies te zijn. Het hoofdstuk over het financieringsdoel begon met een bedrag van 1.300 miljard dollar per jaar vanaf 2035. Dit is wat ontwikkelingslanden volgens de meeste experts over tien jaar ongeveer nodig hebben voor hun klimaatbeleid. In de tekst worden alle landen opgeroepen ervoor te zorgen dat dit geld beschikbaar komt. Zo’n vrijblijvende ‘oproep’ aan iedereen betekent in VN-taal zoiets als: dat gaat niet gebeuren.

De volgende paragraaf was daarom veel belangrijker. Hier was sprake van een „besluit”: in 2035 zal jaarlijks 250 miljard dollar beschikbaar komen voor klimaatactie in ontwikkelingslanden. In een bijzin staat dat rijke landen daarbij het voortouw nemen. Het geld mag overal vandaan komen, uit publieke of private middelen, via bilaterale of multilaterale afspraken, in de vorm van leningen, met hulp van ontwikkelingsbanken of uit „alternatieve bronnen”.

Volgens de Panamese hoofdonderhandelaar leek het wel of ‘de ontwikkelde wereld wil dat de planeet verbrandt’

Ontwikkelingslanden vonden die 250 miljard „een belediging” en onacceptabel, zij eisten ten minste 500 miljard per jaar. Volgens de Panamese hoofdonderhandelaar leek het wel of „de ontwikkelde wereld wil dat de planeet verbrandt”. Ook de vele westerse klimaatactiegroepen die zoals altijd op klimaattoppen in groten getale aanwezig zijn, spraken er schande van. Met aftrek van de inflatie was dit nauwelijks meer (en misschien zelfs minder) dan de 100 miljard die arme landen nu jaarlijks ontvangen. Terwijl al lang duidelijk is dat de schadelijke gevolgen van klimaatverandering alleen maar toenemen en dat vooral ontwikkelingslanden daar de dupe van zijn.

Riskante strategie

Rijke landen hadden een riskante strategie gekozen door pas zo laat in de onderhandelingen met een geldbedrag te komen. Hun argument was steeds dat het noemen daarvan de aandacht zou afleiden van thema’s die voor hen juist heel belangrijk waren. Zij wilden eerst meer duidelijkheid over de ‘architectuur’ van de mondiale klimaatfinanciering, er moest meer transparantie komen over de hoogte van de bedragen. En hun belangrijkste punt: wie gaan er allemaal bijdragen. Formeel gelden bijvoorbeeld China, olielanden als Saoedi-Arabië en de Emiraten, en andere opkomende economieën in de mondiale klimaatdiscussie nog steeds als ontwikkelingslanden (op basis van de situatie in 1992, toen het klimaatverdrag werd gesloten), maar iedereen beseft dat ze dat stadium al lang zijn ontgroeid.

Activisten in Bakoe liggen naast nepbankbiljetten.

Verder wilden de rijke landen dat er een begin zou worden gemaakt met de invulling van wat op de vorige klimaattop in Dubai als een grote doorbraak werd beschouwd, namelijk het „op een rechtvaardige, ordelijke en billijke manier afstand nemen [transitioning away] van fossiele brandstoffen in energiesystemen”.

De rijke landen speelden daarmee hoog spel, maar hebben uiteindelijk verloren. In het akkoord staat slechts dat de rijkere ‘ontwikkelingslanden’ worden uitgenodigd om bij te dragen aan de hulp, zonder bedragen en zonder verplichting. En met de nadrukkelijke toevoeging dat dit geen invloed heeft op hun „ontwikkeling of de status van ontvanger”. Formeel blijven China en de anderen daarmee een ontwikkelingsland en eventueel zelfs een ontvanger van hulp – al zal dat laatste in de praktijk waarschijnlijk niet zo gauw meer gebeuren.

Nieuw bod van de rijke landen

Blijft over: de hoogte van de financiering. In de loop van zaterdagavond probeerden de rijke landen de onderhandelingen te redden met een bod van 300 miljard dollar. Maar ook dat ging de meeste ontwikkelingslanden lang niet ver genoeg. De kans dat de top zou mislukken werd met het uur groter. Totdat diep in de nacht een sleutelwoord de oplossing bracht: in 2035 moet ten minste 300 miljard dollar beschikbaar zijn. Zo wordt ruimte gecreëerd voor onderhandelingen in de komende jaren om het bedrag te verhogen, misschien zelfs in de richting van de 1.300 miljard die experts nodig achten om ook ontwikkelingslanden een uitweg te bieden uit het gebruik van fossiele energie en minder kwetsbaar te maken voor de steeds ernstiger gevolgen van klimaatverandering.

Noodopvang asielzoekers buiten Ter Apel kost miljoenen

admin
November 24, 2024
0

De noodopvangplekken die het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) moet regelen om het aanmeldcentrum in Ter Apel te ontlasten, kosten het asielorgaan miljoenen euro’s. Sinds december 2023 hebben er zestigduizend overnachtingen in een noodopvang plaatsgevonden. Dat meldt persbureau ANP zondag op basis van cijfers van het COA.

Dagelijks worden gemiddeld 181 asielzoekers van Ter Apel naar andere locaties gebracht om daar te kunnen slapen en zo het opvangcentrum te ontlasten. Deze asielzoekers worden met bussen heen en weer gebracht tussen het aanmeldcentrum in Groningen en de nachtelijke noodopvanglocaties. Paula Lambeck, regiomanager bij het COA, zegt tegen het ANP dat „mensen uitgeput raken door het op-en-neergereis”. De burgemeester van Westerwolde, waar Ter Apel toe behoort, spreekt van een „dramatische” situatie. De omstandigheden zijn volgens Lambeck „niet menswaardig”.

Een noodopvang, zoals die in Beilen, kost 18.500 euro per nacht als daar tweehonderd mensen overnachten, vertelt Lambeck aan het ANP. Bij elkaar opgeteld lopen de kosten voor deze noodopvanglocaties in de miljoenen. De opvang van asielzoekers wordt bekostigd uit de begroting van het ministerie van Asiel en Migratie en het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Limiet

In het opvangcentrum in Ter Apel mogen niet meer dan tweeduizend asielzoekers aanwezig zijn. Elke dag dat het COA dit maximum overschrijdt, moet het een dwangsom betalen van 50.000 euro. Die regel is op 13 november ingegaan. Om die reden worden noodopvanglocaties ingezet. Maar zelfs die bieden niet altijd voldoende slaapplekken: zo is onlangs een tijdelijke opvangplek voor 1.200 personen in Biddinghuizen – op het evenemententerrein van pretpark Walibi – geopend. Dat is verder weg van Ter Apel dan de noodopvanglocaties in bijvoorbeeld Zuidwolde of Beilen.

Minister Faber (PVV, Asiel en Migratie) herhaalt in een reactie dat ze het vooral als haar taak ziet de instroom te verlagen. De minister is tegenstander van de spreidingswet, die begin dit jaar juist werd ingevoerd om de ongelijke verdeling van asielzoekers in het land op te lossen: Ter Apel zit overvol omdat de doorstroom naar andere plekken lastig is.