De Griekse kustwacht heeft de afgelopen drie jaar de dood van zeker veertig mensen veroorzaakt tijdens pogingen bootmigranten van de Griekse territoriale wateren te verdrijven. Dat blijkt uit een analyse van de BBC, onder meer op basis van getuigenverklaringen en informatie van lokale media, ngo’s en de Turkse kustwacht. De kustwacht zou onder meer negen mensen opzettelijk over boord hebben gegooid. De zogeheten pushbacks gaan in tegen het internationaal recht. De Griekse autoriteiten hebben de beschuldigingen – die in de documentaire Dead Calm zijn verzameld – ontkend.
De Griekse kustwacht heeft geen onbesproken reputatie en zou al vaker mensen via deze pushbacks hebben verjaagd, onder meer richting Turkse wateren. Voor de documentaire analyseerde de Britse omroep in totaal vijftien gevallen waarbij 43 doden vielen tussen 2020 en 2023. De BBC beschikt daarnaast ook over beelden waarop te zien is hoe twaalf mensen op een rubberboot op zee worden achtergelaten. Ook bij verschillende andere incidenten werden migranten op opblaasbare vlotten zonder motoren gezet, die vervolgens lek bleken te zijn.
Dead Calm beschrijft onder meer het verhaal van een Kameroense man in september 2021 nabij het Griekse eiland Samos. Daar zou hij samen met twee anderen vanuit een boot van de Griekse kustwacht — zonder reddingsvesten — in zee zijn gegooid nadat het trio door kustwachtautoriteiten was mishandeld. De man die de BBC sprak, wist te overleven door naar de oever te zwemmen. Kort daarna werden de lichamen van de twee anderen geborgen aan de Turkse kust. De Kameroense man heeft via zijn advocaat bij de Griekse autoriteiten aangedrongen op het openen van een dubbele moordzaak tegen de lokale kustwacht.
Eerder op maandag kwam het Asielagentschap van de Europese Unie (EUAA) met haar jaarverslag. Daaruit blijkt dat Europese Unie afgelopen jaar 1,1 miljoen asielaanvragen heeft ontvangen: het hoogste aantal in zeven jaar. Volgens EUAA namen Duitsland, Frankrijk, Spanje en Italië samen 70 procent van de asielaanvragen voor hun rekening. Nog steeds kwamen de meeste aanvragen van Syriërs met 181.000. Ook uit Afghanistan — 114.000 — en Turkije — 101.000 — kwam een groot aantal asielaanvragen. EU-landen namen in totaal 677.000 beslissingen, daarbij kwam het in 294.000 van de gevallen tot een toekenning.