Justin Timberlake zoekt naar echtheid – Kacey Musgraves heeft het gevonden

Posted on March 15, 2024 by admin

Op Kacey Musgraves’ dromerige folkalbum Deeper Well schuilt altijd een schaduw

Album van de week Countrypopster Kacey Musgraves maakt met haar zevende album haar meest ingetogen werk ooit. En misschien wel haar mooiste, vol tere observaties van de mooiste dingen uit het leven, en de wetenschap dat die dingen juist het meest kwetsbaar zijn.

Binnen het countrygenre, waar op dit moment potige kerels met platte countryrock en conservatieve politieke opvattingen de dienst uitmaken, heeft Kacey Musgraves altijd haar eigen koers gevaren. Met uitgesproken pro-LHBTQ+-songteksten bijvoorbeeld, of door op haar album Golden Hour (2018) te spelen met disco en psychedelische pop. Dat leverde de Amerikaanse zangeres vier Grammy Awards op, waaronder die voor album van het jaar. Opvolger Star-Crossed (2021) leunde nog verder richting pop, waarbij haar rake songwriting niet helemaal kon opboksen tegen de glossy productie.

Op nieuw album Deeper Well gaat Musgraves terug naar de bron: akoestische liedjes over lief, leed en leven. Bij de eerste noten zou je bijna denken dat je ‘California Dreamin’’ van The Mamas & The Papas hebt opgezet. De Amerikaanse countryzangeres laat zich stevig inspireren door folkrock uit de jaren ‘60 en ‘70, met invloeden van Simon & Garfunkel, Fleetwood Mac en Nick Drake.

Er waait een zachte lentebries door Deeper Well. Helder, verwarmend, met zo nu en dan een vlaag winterse kilte. Musgraves zingt over hoe ze na een echtscheiding de liefde weer toeliet in haar leven, en over de lessen die ze leerde van therapie en spiritualiteit. Toch is er van euforie geen sprake. „Ik maak de dingen altijd net wat verdrietiger dan ze hoeven zijn”, zei de zangeres in een interview.

Het is juist die ondertoon van verdriet die de ogenschijnlijk simpele liedjes op Deeper Well zo doen raken: het mineurakkoord in het refrein van ‘Giver/Taker’, de nerveuze ritmesectie op ‘Jade Green’, de vuurrode kardinaal die een bericht van gene zijde brengt in ‘Cardinal’. In de liedjes van Musgraves zit altijd ergens een schaduw verstopt; de wetenschap dat ook het grootste geluk kwetsbaar is.

„One day, you’re on top of the mountain, so high that you’ll never come down / Then the wind at your back carries ember and ash, that it burns your whole house to the ground” zingt Musgraves in ‘The Architect’. Toch is die wispelturigheid van het lot voor Musgraves juist een reden om de mooie dingen in het leven te waarderen. Een zelfgemaakt ontbijtje, de weidse luchten boven Texas, de vorm van de neus van je geliefde; het zijn tere, romantische observaties die in Musgraves’ handen kostbare juwelen worden.

Kacey is altijd op haar hoede, en tegelijkertijd ziet ze de wereld ook door een roze bril. Of eigenlijk door ‘Anime Eyes’, zoals het psychedelische eennalaatste liedje heet: „Made it through the tears to see a Miyazaki sky”. Een treffende referentie: filmmaker, anime-legende en Studio Ghibli-oprichter Hayao Miyazaki staat bekend om zijn combinatie van een dromerige visuele stijl en existentiële, soms duistere thematiek.

Zevende album Deeper Well is Musgraves’ meest ingetogen werk, en misschien wel haar mooiste. Met subtiele details in de productie en songwriting brengt Musgraves je net uit balans. Alsof je tijdens een prachtige natuurwandeling ineens heel even wankelt en herinnerd wordt aan je eigen sterfelijkheid, waardoor het groen om je heen een nieuwe glans krijgt.

Cécile van Wijnsberge

Justin Timberlake is terug en zoekt naar echtheid

Wees gewoon geweldig, hoorde Justin Timberlake zijn jeugd lang. Hij was de uitverkoren ster in zijn geboorteplaats Memphis die het moest maken. Maak ons trots – hij ging ernaar leven en het was „a hell of a ride”. En nu is de opening van zijn nieuwe, zesde plaat, de therapiesong van een reflectieve loner, met de even bitterzoete als voorspelbare constatering dat roem zijn tol eist en niet alles elegant verliep.

Er is zacht gezegd wat herstelwerk voor Justin Timberlake te verrichten. Vorige plaat Man of The Woods (2018) was een hopeloze miskleun waarop de naturelle familieman Timberlake, een eigenlijk doodgewone gast in houthakkershemd, quasi diepgaand enkel de grens van saaiheid vakkundig verlegde. Zonder het productionele machtsvertoon dat zijn liedjes altijd liet uitblinken, was het maar een dooie boel, in een wat gezocht wildernis-thema.

Wat natuurlijk kan. Van jeugdidool tot ‘careerartist’ moet je soms muzikaal nieuwe routes zoeken. Maar de laatste jaren is het tintelfrisse imago van Timberlake aardig aan diggelen geslagen. De onthullingen van ex-verkering Britney Spears (ze schrijft in haar boek onder meer tot abortus te zijn ‘gedwongen’) zijn bepaald niet licht. Tel daar ‘nipplegate’ bij op. De zanger trok tijdens de Super Bowl 2004 het korset van zangeres Janet Jackson per ongeluk los, haar blote borst was zichtbaar voor een miljoenenpubliek. Een slecht te vergeten moment, dat met terugwerkende kracht de vraag oproept waarom het enkel Janets carrière heeft gekost. In 2021 maakte hij opnieuw excuses.

Op Everything I Thought It Was droomt hij zich terug naar de tijd dat het nog gewoon makkelijk was popster Justin Timberlake te zijn. Terug naar de dagen dat zijn hits de dansvloer tot een kookpunt brachten. Zijn verlangen naar echtheid is groot. Naar alles wie hij dacht te zijn, zoals de titel introspectief suggereert. Het komt er echter weinig uit.

Achttien nummers, het is overvloedig. De opbouw voelt bedacht voor een ouderwetse dubbelaar, maar compacter inkoken had goedgedaan. Het goede nieuws is dat hij met wendbare stem op deze plaat zijn elastieken, funky grooves vol plopbasjes en tintelbeats terugvindt. Zoals het funky ‘Play’. Loeidansbaar staat ‘My Favorite Drug’ tegenover de gedateerd voelende Timbaland-glijer ‘What Lovers Do’. En zeker ‘No Angels’ is het zweterige danshitje naar bekend recept: stuwende baslijn, Chic-gitaartje plus hoge vocalen.

Maar het is zoeken naar parels tussen de slowjams. Single ‘Selfish’ is sterk, maar Justin Bieber-achtig. Bijtend hartzeer komt in de moody moderne r&b-trip ‘Down’. ‘Paradise’, de reünietrack met zijn vroegere boyband *Nsync, is mierzoete midlife-nostalgie. Een flauwe slaapkameruitnodiging is ‘Technicolor’ („Let’s make love in technicolor” …pfff).

Hij is terug, maar hij is verstrikt geraakt in zijn bedoelingen. Tussen vrijmoedig lust en liefde vieren op de dansvloer gapen de emotionele zwarte gaten. Ergens voel je wel besef en nederigheid, maar het ego blijft, op slotnummer ‘Conditions’ na, om de hete brei heen draaien.

Amanda Kuyper

ROCKKim Gordon – The Collective

Een checklist klonk nog nooit zo dreigend. „Pajamas, toothpaste, eyeliner, vibrator, laptop, conditioner…” Voormalig Sonic Youth-muzikant Kim Gordon mag 70 zijn, ze maakt meteen in de openingssong ‘Bye Bye’ gehakt van elk vooroordeel. Makkelijk is anders, maar haar tweede soloplaat staat vol vervormde baslijnen, grommende trap-beats en ongemakkelijke teksten die er een fijne nachtmerrie van maken. (Peter van der Ploeg)

RockGouge Away – Deep Sage

„No apology means no apology!” schreeuwt Christina Michelle uit in ‘Idealized’, over hoe vrouwen door hoepels moeten springen om zich te verantwoorden voor abortus. Een van hun beste songs is het, op hun beste plaat. Gouge Away mengt veel van de Pixies (zoals de bandnaam) en Nirvana in hun post-hardcore op Deep Sage, maar met de energie die tijdens de pandemiejaren was opgepot. Beste (post)hardcore plaat van het jaar tot nu toe. (Peter van der Ploeg)

JazzAmaro Freitas – Y’Y

De Braziliaanse pianist Amaro Freitas brengt een weelderige ode aan de Amazone. Het resultaat is soms frivool en lieflijk, maar ook abstract, soms een beetje eng en best experimenteel – zo speelt hij met onder andere Amazone-zaden in zijn geprepareerde piano. Het klinkt tegelijkertijd traditioneel en modern, zoals in het verfijnde ‘Sonho Ancestral’, of het hemelse duet met harpist Brandee Younger in ‘Gloriosa’. Een plaat die vloeit en golft, druppelt en stoomt. (Peter van der Ploeg)

DanceFour Tet – Three

Vorig jaar nog onverwacht groots op Coachella met Fred Again.. en Skrillex, nu is er Three, het twaalfde soloalbum van de Britse producer Four Tet (Kieran Hebden). Klein, lievig, lente. Alsof hij zijn eerdere werk heeft afgestruind om ingrediënten te verzamelen, en die nu in een heerlijke soep opdient. Dagdromerige elfjeshouse vol harpen en bliepjes, met gelukkig ook nog een sporadische boze wolf. (Jonasz Dekkers)

LatinRaiNao – Capicú

De 29-jarige RaiNao (Naomi Ramirez) duwt de springvorm van Puerto Ricaanse reggaeton ver uit. Ze mengt het met zoete, aantrekkelijke r&b, house en alt-pop, terwijl de vette ritmes blijven ratelen. Dat werkt goed, zeker met haar mooie stem en verrassende ritmes, zoals in ‘Pero’. Het is soms iets te volvet geproduceerd, al hoort dat wel een beetje bij deze knaldrang-potpourri. (PvdP)

JazzPotter/Patitucci/Mehldau/Blade – Eagle’s Point

Ze stampen als een stoomtrein door. Het kwartet van saxofonist Chris Potter met pianist Bard Mehldau, bassist John Patitucci en drummer Brian Blade is een hechte titanenband die elkaar al jaren op tournees blind vindt in tijdloze, moderne jazz. Dat er nu eindelijk opnames van zijn: fijn. Twee om twee dwingt het meest, de ritmetandem draagt Potters romige toon en Mehldaus eindeloze mozaïeken. (AK)

In ‘Hulde!’ vliegt een liefdesverhaal van zeventig jaar binnen anderhalf uur voorbij

admin
November 18, 2024
0

„Het is net of ik jou al heel lang kende”, zegt Geesje (Carine Crutzen) bij de eerste ontmoeting. Ze is jong en brutaal, met een witte rok die ze soms langzaam heen en weer laat wiegen. „Ik zag jou en ik dacht: bóém.” Adam (Bert Luppes) lijkt zich niet direct raad te weten met al haar aandacht. Ook hij is jong, ook hij heeft nog veel eerste keren te gaan. Heeft hij weleens een Limburgs meisje gekust, wil Geesje weten. Wanneer het antwoord „nee” is, besluit ze dat gebrek aan ervaring meteen te verhelpen: ze neemt zijn hoofd in haar handen en drukt haar lippen tegen de zijne, een beetje te hard, een beetje onwennig. Adam blijft even stil als ze hem weer loslaat. „Doe nog eens”, zegt hij dan. „Ik zat niet op te letten.”

Veel tijd om bij die ontgroening stil te staan is er niet. Geesje en Adam denderen samen voort naar de rest van al hun gedeelde eerste keren: seks, kinderen, huwelijksproblemen. Hulde! is een trip langs de hoogte- en dieptepunten van twee met elkaar verstrengelde levens; van de eerste onhandige zoen tot de nadagen in een verzorgingstehuis. Een liefdesverhaal van zeventig jaar vliegt in anderhalf uur voorbij.

Al is die liefde bij tijd en wijle ver te zoeken. De tekst van Peer Wittenbols zet Geesje en Adam neer als twee heel gewone mensen, inclusief alle imperfecties die daarbij komen kijken. Met het verstrijken van de jaren steken gevoelens als jaloezie en teleurstelling de kop op. Sommige verwijten neem je nooit meer weg: de verhuizing die de één liever wilde dan de ander, het buitenechtelijke avontuur met vergaande gevolgen. Er zijn genoeg momenten dat die ongenoegens de overhand krijgen. En dan volgt weer het moment dat mama en papa hun ruzies bijleggen in een sinterklaasgedicht, waarin ze al rijmend de kinderen beloven komend jaar wat liever te zijn voor elkaar.

Droogkomisch

Verbaal doet het echtpaar niet voor elkaar onder. Wittenbols schreef voor beiden scherpe reacties en venijnige grapjes, droogkomisch gespeeld door Crutzen en Luppes. Zij beelden veel uit met weinig, alsof ze hun eigen verhaal naspelen. Als Crutzen op het toneel een kussentje onder haar shirt schuift is ze zwanger, als Wittenbols een wollige opatrui aantrekt, is hij in één keer jaren ouder. De kostuums en soundtrack (van Grace Slick tot Stromae) voeren de kijker ook mee op een reis door de verschillende decennia.

Hulde! begint en eindigt met het zeventigjarige jubileum van het huwelijk van Geesje en Adam. Dat de twee het zo lang met elkaar uithouden mag een wonder heten, hoewel een gezamenlijk einde na al die gedeelde eerste keren ook steeds vanzelfsprekender begint te lijken. En aan het eind van de rit kijk je zelfs op de dieptepunten wat ontroerd terug. „Het is mooi als je ernaar verlangt en het is mooi als het voorbij is”, zegt Adam als hij en Geesje zich klaarmaken om voor de eerste keer het bed te delen. „En daartussen door rommelt iedereen maar wat.”

Een goede slagwerker heeft gevoel voor theater, blijkt op het TROMP Concours

admin
November 18, 2024
0

Bij percussie komt veel meer kijken dan alleen muzikaal talent. Op de Eindhovense slagwerkcompetitie TROMP scoor je vooral punten met performances die ook visueel interessant zijn, zo blijkt zondagmiddag.

Het tweejaarlijkse TROMP Percussion is een internationaal festival en concours waar slagwerk een ruime week in de spotlights staat, dit jaar voor het eerst onder artistieke leiding van Dominique Vleeshouwers. De Eindhovense binnenstad is het decor voor creatieve performances – zo is er een optreden voor haarkam en snaredrum in een kapsalon – en van een belangrijke percussiewedstrijd.

Achtentwintig jonge kandidaten komen vanuit Texas tot Taiwan naar het Muziekgebouw Eindhoven om daaraan deel te nemen; drie van hen plaatsen zich voor de finale op zondagmiddag. Op hun programma: een verplichte compositie met begeleiding, plus een solostuk naar eigen keuze.

Het verplichte werk is Box Office, speciaal voor deze editie gecomponeerd door Martin Fondse en David Dramm. Een wereldpremière dus, al kun je misschien beter zeggen: drie wereldpremières. De finalisten krijgen zoveel vrijheid in de partituur, dat het werk geen twee keer hetzelfde klinkt. Voor het publiek een leuk puzzeltje om de gedeelde motiefjes te herkennen in drie compleet verschillende uitvoeringen. Wel zo verfrissend, want met een finaleprogramma van in totaal zo’n vier uur is het best een lange zit.

Kartonnen dozen

De bezetting van Box Office bestaat uit percussie-instrumenten en kartonnen dozen. Hoe die eruitzien mag iedere kandidaat zelf bedenken, net als de volgorde van de verschillende onderdelen van het stuk. De finalisten worden begeleid op toetsen en elektrische gitaar door het duo Avenue Azure.

De Portugese finalist Miguel Traquina (derde prijs) gebruikt een functionele opstelling: een paar identieke, rechthoekige dozen staan als een soort aanrecht rond hem opgesteld. Dat je daarop kunt trommelen spreekt voor zich – in het midden, op de rand, aan de zijkanten – maar Traquina gebruikt ze bijvoorbeeld ook als klankkast voor een duimpiano, of om interessante geluidseffecten te produceren. Geluiden die je nog nooit uit een kartonnen doos hebt gehoord, zoals kikkerachtige kwaakjes, of een soort snaarachtig geploink zodra hij in zigzagbeweging over het oppervlak wrijft.

Tweede-prijswinnaar SeongYeon Kong (Zuid-Korea) neemt de titel van Box Office het letterlijkst en het meest beeldend. Als een zakenvrouw met werktas en koffie-to-go komt ze al bellend het podium op, en neemt plaats achter een kartonnen bureautje. De poten, het ladekastje, zelfs het pennenbakje – alles is van karton, en overal wordt op getrommeld. Heel vermakelijk hoe ze opgaat in haar rol als verveelde kantoorklerk. Ze krast ritmisch op een clipboard en zit verwoed te typen.

Theatraliteit valt bij zowel publiek als vakjury in de smaak: winnaar van de competitie is de in China geboren Yuan Xia, die met de beheersing van een vechtkunstenaar door zijn instrumentarium van bananendozen beweegt. Xia krijgt de lachers op zijn hand als hij, volledig ritmisch, een kartonnen plaat aan gort slaat, in de vorm van een smiley.

Zo zie je maar: een goed percussionist verstaat de kunst van het theater. Zuiver muzikaal gezien is de performance van Traquina het boeiendst: hij tovert het rijkste kleurpalet uit zijn karton – slechts goed voor een derde prijs.

Toch komen ook de liefhebbers van melodisch slagwerk zondag weinig te kort: bij de gastoptredens van oud-finalisten bewijst Gabriel Michaud waarom hij in 2022 terecht concourswinnaar werd. Een chaconne voor luit van Sylvius Leopold Weiss, maar dan gespeeld op marimba met een waanzinnig gevoel voor balans en dynamiek. Slagwerk kan ook klein en poëtisch zijn, zei artistiek leider Vleeshouwers ooit in deze krant – en zo is het maar net.

Vrouwelijke 17de-eeuwse kolonialist Maria van Aelst krijgt in toneelbewerking weinig verdieping

admin
November 18, 2024
0

Er is een meme die vaak opduikt in de context van Amerikaans imperialisme en oorlogszucht. Op de tekening zien we een man en een vrouw met een Arabische achtergrond, in een bergachtig gebied. In de lucht hangen drie vliegtuigen met de Amerikaanse vlag erop, die bommen boven het landschap loslaten. De man kijkt met een blik van verwondering naar boven en zegt: „They say the next ones will be sent by a woman!” De vrouw slaat haar ogen neer en antwoordt: „Really makes you feel like you’re part of history.”

Ik moest aan de satirische cartoon denken bij het zien van De mannen van Maria, de theaterbewerking van de gelijknamige roman van Anneloes Timmerije. De voorstelling is een initiatief van actrice Anna Drijver, die tevens de hoofdrol speelt, en werd aangekondigd met dezelfde heldhaftige publiciteitstekst als het boek: „Het waargebeurde verhaal van een vrouw die in een bikkelharde tijd zag wat haar mogelijkheden waren, haar eigen weg koos en deed wat geen enkele vrouw voor haar had gedaan.” Expres of per ongeluk word je als kijker zo op het verkeerde been gezet. Wat hoofdpersonage Maria van Aelst namelijk heeft ‘gedaan’ is, zo blijkt uit de voorstelling: in het begin van de zeventiende eeuw net zo’n gruwelijke kolonisator van het latere Indonesië worden als de mannen om haar heen.

**Anna Drijver** in de voorstelling ‘De mannen van Maria’.

Eenzijdig perspectief

Toneelschrijver Maxine Palit de Jongh traceert in haar bewerking hoe Van Aelst van slachtoffer van het patriarchale systeem zélf tot dader werd. Als meisje wordt ze naar ‘de Oost’ verscheept als ‘volksplanter’: ze wordt op een ‘meisjesmarkt’ geveild aan de hoogste bieder om Batavia met witte kinderen te kunnen bevolken. Als haar eerste echtgenoot overlijdt, zet ze via een zaakwaarnemer een eigen handel in sieraden op, en laat zich in haar huishouden ondersteunen door enkele tot slaaf gemaakte vrouwen. Haar gruwelijkste daden komen voort uit haar seksistische indoctrinatie: omdat haar is ingepeperd dat haar enige bestaansrecht als vrouw voortkomt uit haar rol als moeder, drijft haar kinderloosheid haar tot het ontvoeren van de dochter van een van haar dienstmeisjes.

Hoewel Palit de Jongh twee passages heeft toegevoegd waarin dieren aan het woord zijn, als metaforen voor het land dat de Nederlanders exploiteren, blijft het eenzijdige perspectief van Van Aelst dominant in de voorstelling. Haar gebrek aan introspectie levert voor een hedendaagse theatervoorstelling onoverkomelijke problemen op: ze is in haar slaafse hunkering naar weelde, huwelijk en moederschap een voorspelbaar product van haar opvoeding en omgeving en wordt nooit een interessant individu. De conventionele spelregie van Olivier Diepenhorst biedt ook geen verdieping: het spel van Drijver toont weinig tegenkleur ten opzichte van de emoties die al in de tekst besloten liggen en neigt in haar portrettering van de personages die Van Aelst tegenkomt naar karikatuur.

Vanwege het gebrek aan opvallende regiekeuzes blijft onduidelijk wat Drijver nu precies zo interessant vond aan dit verhaal, en waarom ze het naar het toneel wilde brengen. De spanning tussen proto-feminisme en kolonialisme is te zwak uitgewerkt om te beklijven, waardoor je als kijker lang voor het einde je aandacht verliest.