N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Interview
Boos Sinds de roemruchte Boos-uitzending begin dit jaar over misstanden bij The Voice is Tim Hofman zich nog meer bewust van zijn eigen machtspositie. „Ik moet niet overal op letten, ik wíl overal op letten.”
„Iemand zit te jokken”, zegt Tim Hofman over de nieuwe uitzending van Boos over The Voice of Holland. „Als mensen niet de waarheid zeggen, moeten we dat natuurlijk melden. Deze uitzending dient om het weer even op scherp te zetten.”
Ineens komt Boos, het online programma van Tim Hofman, deze donderdag toch nog met een vervolg op de roemruchte, gelauwerde aflevering ‘This is the Voice’. Die uitzending uit januari zorgde ervoor dat de talentenshow The Voice van de tv werd gehaald en mediatycoon John de Mol onder vuur kwam te liggen. Ook zorgde Boos voor een bredere discussie over seksueel wangedrag in Hilversum, en daarbuiten. De video op YouTube werd tien miljoen keer bekeken en onder meer bekroond met de Nipkowschijf.
Naast Boos presenteert Hofman (Vlaardingen, 1988) bij BNNVARA het programma Over mijn lijk, over jongeren die ongeneeslijk ziek zijn. Zondag begint Tim Hofman met nieuwe reeks van Pak de macht, waarin hij breder kijkt naar machthebber s en machtssystemen.
Waarom niet eerder een vervolg over The Voice?
„We wilden toen geen vervolg maken puur omdat we succes hadden. We vonden: het moet er wel iets aan toevoegen. Verder vonden we: het moest over de misstanden gaan, niet over mij of over het programma. En op zich zorgde de samenleving zelf voor het vervolg: de uitzending heeft veel gesprekken opengebroken. Bij gezinnen aan de keukentafel, in vriendengroepen, en in bredere zin: bij bedrijven, in het kabinet; maatschappijbreed.”
Lees ook: Boos: leiding Talpa wist al van meer dan één melding over wangedrag The Voice
Wat was de aanleiding om toch weer naar The Voice terug te keren?
„Nu kregen we een melding van diverse vrouwen die we eerder spraken, dat John de Mol gelogen zou hebben in de uitzending, toen hij zei dat hij eerder van maar één melding wist. Over het wangedrag van Jeroen Rietbergen [muzikaal leider van The Voice] was al eerder een dossier gemaakt. Wij hebben een tape, appjes en getuigen die zeggen dat twee leidinggevenden naar John de Mol zijn gegaan.” Talpa bestrijdt dit in een verklaring die woensdag al uitging.
Je kwam het afgelopen jaar in contact met vele vrouwen die over grensoverschrijdend gedrag verklaarden, over aanranding en zelfs verkrachting. Hoe was dat om als man te horen?
„Als ik belde met een vrouw die zich bij ons meldde, was mijn eerste vraag: als je het fijner vindt om dit met een vrouwelijke collega te bespreken, dan kan dat. Soms zei de vrouw – minder dan ik had gedacht – ‘nou, dat vind ik inderdaad wel fijn’. Ik heb veel geluisterd naar mijn vrouwelijke collega’s, want dat dossier ging over henzelf. Aangerand worden of ongepaste opmerkingen krijgen kende onze hele redactie door en door. Wat je hoorde over The Voice was: ‘Ja, maar zo was Jeroen Rietbergen nou eenmaal’. ‘Boys will be boys’. Of: ‘je verpest de sfeer als je er wat van zegt’. Daar waren wij al langer mee bezig, als mens en ook als makers. Dat moet ook denk ik, als je zo’n programma wil maken. Nu konden we de veiligheid en nazorg bieden die nodig was.”
Maakte het succes van de uitzending je bewust van je eigen macht?
„Zeker. Na afloop hebben we het gehad over: Wat is onze machtspositie eigenlijk? Hoe legitiem is het nog als wij nu, met onze vermogens en aantal kijkers, voor een uitzending naar een scooterdealer gaan voor iemand die nog een accu van vijf tientjes krijgt? Dat is niet fair. Dan maak je meer stuk dan dat je dingen oplost. De ene dag gaat het over een oplichter, en de andere dag een groot bedrijf dat zijn klanten naait. We werden erop gewezen dat die items over kleine zaken dweilen met de kraan open is. Toen dacht ik: ja, kut. Dat is ook zo. Daarom zijn we steeds meer naar de machtsconstructen erachter gaan kijken, om daar aan te morrelen.”
22 jaar geleden spraken zij zich uit tegen seksueel wangedrag in Hilversum. Niemand luisterde
Waar gaat ‘Pak de macht’ over?
„We willen laten zien hoe macht werkt, en hoe je als burger iets kunt doen tegen machtsconstructen die niet deugen. We maken er een over studiefinanciering, en een over Schiphol. Dit is een programma onder de vlag van Boos. In Boos behandelen we veel misstanden, en soms vereist dat gewoon iets meer toelichting, in een rustiger tempo. Toen dachten we: laten we dat op tv doen. Dan kun je er lekker voor gaan zitten.”
Je gaat na dit interview naar het Binnenhof.
„We maken een uitzending over Mark Rutte en zijn macht, en of hij die goed gebruikt. Dus dat gaan we hem vragen.”
Klinkt als ‘Buitenhof’: een redelijke vraag stellen aan de premier.
„Ja, maar dan met wat meer punk, in vorm en benadering. Inhoudelijk lijkt het wel op DWDD University. We willen zaadjes planten, misschien een frisse visie op bepaalde dossiers bieden. Dus er hoeft niet meteen een regering te vallen, zoals bij het kinderpardon bijna gebeurde.”
Draag je weer een pak, net als vorig seizoen?
„Dat heb ik uitgedaan. Ga ik niet meer doen. Ik voelde me zo’n PvdA-politicus uit de grachtengordel die het over het volk gaat hebben.”
Voel jij je ook weleens gepakt, als machthebber?
„Ja, ik krijg gewoon weleens op mijn kloten en ik denk dat dat goed is.”
Voel je je ook wel eens machteloos?
„Ik kan me machteloos voelen als een uitzending niets bereikt. Maar verder: als ik me ergens druk over maak, dan kan ik er publiekelijk iets over zeggen. Ik kan programma’s maken over de problemen die ik ervaar. Dat werkt wel als een pleister. Dat is maar goed ook, want als ik me echt machteloos en gefrustreerd zou voelen, zou ik geen goede programma’s kunnen maken. Ik wil verder ook niet zeuren over machteloosheid. Ik heb als witte heteroman mijn basispakket aan privileges. Dus ik ben nooit in mijn nek gespuugd en ‘vieze homo’ genoemd. Tegen mij is nooit gezegd: ‘Ga terug naar je eigen land’. Ik heb wel problemen, ik heb last van depressies, maar die worden niet veroorzaakt door de maatschappij.”
OM onderzoekt The Voice na aangiften tegen vier verdachten
Is er bij jou ook een bel gaan rinkelen van: shit, dat heb ik ook niet goed gedaan?
„Als ik mezelf teruglees op Twitter, dan kom ik seksistische grappen tegen, het n-woord, racistische stereotypering. Ik ben door die oude tweets gegaan, met in mijn achterhoofd: ‘Wat zijn de denkpatronen die ik heb of had?’ Als man, vanuit je mannelijke machtspositie, ben je ook verplicht om dat met je spiegelbeeld aan te gaan. Dat is een traject waarin je nooit uitgeleerd bent. Pijnlijk is dat ook. Ik denk dat ik in Luyendijks termen een flinke zevenvinker ben. Met een achtste vinkje voor mediamacht. Als ik een steen in de vijver gooi, ontstaat er een hele golfslag. En ik wil niet dat mensen uit gemarginaliseerde groepen daarin verzuipen. Ik wil dat er ergens een oude eik gaat wankelen.”
Ooit was je zomaar iemand, en nu moet je op je woorden passen. Weegt dat niet op je?
Ineens geagiteerd: „Nu gaan we een soort route in waar ik heel allergisch voor ben. Er wordt mij vaak een imago van ‘opperdeuger’ aangewreven. Het is niet gek om bezig te zijn met het effect dat je hebt op de omgeving. Ik ben niet minder vrij als ik niet meer bijdraag aan onderdrukking. Ik heb geen moment gedacht: holy shit, wat een beklemmende dag nu ik geen racistische grappen meer kan maken.”
Maar breder dan letten op onderdrukkende taal – als bekende Nederlander moet je toch meer op je gedrag letten dan toen je nog onbekend was?
„Wat lul je nou, man? Ik moet niet overal op letten, ik wíl overal op letten. Er is een angst en allergie ontstaan voor niet-onderdrukken. De cabaretier die zegt dat hij niets meer mag zeggen, is een cabaretier die gewoon voor het eerst kritiek krijgt. Hij vindt het vooral erg dat de ander nu ook wat mag zeggen. Die cabaretier moet niet zo zeiken. Rechts heeft de term woke gekaapt en nu is woke iets stoms. Deugen is iets stoms. Maar ik wil mij helemaal de tyfus deugen. Wat is daar mis mee?”