‘Oppenheimer’ – en Hoyte van Hoytema – grote winnaar van de Oscars

Bijna twintig jaar snakten de Oscars naar een film als Oppenheimer. Een blockbuster met enorm budget die het publiek, de critici en de Oscars opnieuw verenigt. De afgelopen jaren nam de relevantie van de Oscars voor het gemiddelde filmpubliek af. Winnaars waren ‘kleine’ of onafhankelijke films: Nomadland, CODA, Everything, Everywhere, All at Once.

Oppenheimer doorbrak die trend. En werd daarvoor beloond met zeven Oscars, waaronder de prijzen voor Beste Film, Regie (Christopher Nolan), Mannelijke Acteur (Cillian Murphy), én Cinematografie: voor het werk van cameraman Hoyte van Hoytema. Hij kwam de prijs – erg Nederlands – koel en nonchalant op zijn gympen ophalen. „Bedankt Christopher Nolan. Je bent verreweg het beste dat mijn carrière is overkomen.” Gebarend met de Oscar: „Obviously.”

Écht spannend was de prijsuitreiking niet. Met een ellenlang prijzenseizoen vóór de Oscars hadden de gokkantoren de grote winst van Oppenheimer al weken geleden voorspeld. Er was een kleine verrassing hier en daar: zo won American Fiction Beste Geadapteerde Scenario. Niet slecht voor een film die in Nederland vrij eerloos op Amazon Prime Video werd gedumpt. Maar de enige echt spannende Oscar was die voor Beste Actrice. Lange tijd was het een nek-aan-nek-race tussen Lily Gladstone (Killers of the Flower Moon) en Emma Stone (Poor Things) – met die eerste als koploper. Stone trok aan het langst eind en won haar tweede Oscar.


Lees ook
‘Oppenheimer’ bereikt een ongekende psychologische diepgang voor een Hollywood-film

Cillian Murphy als <strong>Robert Oppenheimer </strong>in de film <em>Oppenheimer</em>, van Christopher Nolan. Foto Universal Pictures/AP  ” class=”dmt-article-suggestion__image” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/03/oppenheimer-en-hoyte-van-hoytema-grote-winnaar-van-de-oscars.jpg”><br />
</a></p>
<p>De winst maakte <em>Poor Things</em>, over de seksuele monster-van-Frankenstein-achtige Bella Baxter, de andere winnaar van de avond. De film won vier Oscars van zijn elf nominaties, al waren het grotendeels ‘technische Oscars’. De grote verliezer was <em>Killers of The Flower Moon</em>. Martin Scorseses epos over de uitbuiting van de Osage-stam verzilverde niet één van zijn tien nominaties. Hij zal het gewend zijn. Zijn vorige film <em>The Irishman</em> verloor ook alle tien nominaties. Net zoals <em>Gangs of New York</em> in 2003.</p>
<h2 class=Barbie

Spanning of niet, in het Dolby Theatre in Los Angeles voelde het voor het eerst in jaren alsof de Oscars weer een viering waren van film als kunstvorm voor de massa, in plaats van als kunstvorm voor een klein groepje filmnerds. En de organisatie van de prijzenceremonie speelde daar goed op in. Zo was ook Barbie, de best bezochte film van het jaar, zeer aanwezig bij de Oscars. Er leek constant een camera op Margot ‘Barbie’ Robbie gericht. Twee liedjes uit de film werden live gezongen. Ryan Goslings ‘I’m Just Ken’ werd een enorm dansfeest. Billie Eilish’ ‘What Was I Made For?’ een emotionele krachttoer. Hoewel Barbie een van dé verliezers van de avond was (met alleen de Oscar voor Beste Liedje op acht nominaties), voelde het niet alsof de film werd genegeerd.

Het was een van de leukste en meest gestroomlijnde ceremonies in jaren. Presentator Jimmy Kimmel perfectioneerde zijn bijtende-puppy stijl van humor: sterren lachten welwillend om zijn onschuldige cynisme. De speeches waren emotioneel, de politiek universeel, en de grapjes origineel. Een hoogtepunt was acteur en spierman John Cena als tegenstribbelende streaker. Poedelnaakt, op sandalen, moest hij een Oscar presenteren: „Kostuums… ze zijn zó belangrijk. Misschien wel het belangrijkst…” Zelfs het altijd ongemakkelijke In Memoriam-gedeelte emotioneerde, met Andrea Bocelli die ‘Con te Partirò’ zong.

De slimste toevoeging dit jaar was dat elke acteerprijs werden uitgereikt door vijf oud-winnaars. Dat duwde nóg twintig topacteurs het podium op. Leuk voor de kijker: de zonbruine Matthew McConaughey, de altijd gekke Nicolas Cage, en de altijd charmante Charlize Theron. En het veroorzaakte zichtbare emotie bij de genomineerden.

En gelukkig – het hoogtepunt van elke Oscar-ceremonie – ging er ook iets flink mis. Niks van het niveau van de verkeerde naam in de envelop, zoals in 2017. Of Will Smith die Chris Rock een klap verkoopt op het podium. Maar wel van het niveau Al Pacino, die de prijs voor Beste Film zó verwarrend en anti-climactisch oplas dat de zaal zich afvroeg of er misschien wéér een verkeerd briefje in de envelop zat. Krassend: „My eyes see Oppenheimer… Yes!”

Lange ceremonie

Het neemt niet weg dat de ruim drieënhalf uur durende ceremonie véél te lang was. De gedachte dat er volgend jaar nóg een categorie bijkomt (Beste Casting) drijft tot wanhoop. Maar net wanneer de lofwoorden bitter begonnen te voelen, de opeenstapeling van woordgrapjes irritant werd, of de vele pauzes met goedkope screensaver en een bloedirritante instrumentale versie van Dua Lipa’s ‘Dance The Night’ je op de zenuwen begonnen te werken, kwam er weer een speech die de lol terugbracht.

Zoals die van Robbert Downey Jr., na de winst van de Oscar voor Beste Mannelijke Bijrol (Oppenheimer): „Ik wil graag bedanken: mijn verschrikkelijke jeugd, en de Academie. In die volgorde.” En de totaal onverstaanbare speech van de Japanse crew van Godzilla: Minus One, die Beste Visuele Effecten won.


Lees ook
Ondertitels en Netflixen maken de Oscars een wereldfilmprijs

Ondertitels en Netflixen maken de Oscars een wereldfilmprijs

De zegetocht van Oppenheimer is een duidelijk teken voor filmstudio’s dat kiezen tussen kunst en commercialiteit niet per se nodig is. Niet alleen superhelden kunnen geld opbrengen, en niet alleen kleine drama’s kunnen prijzen winnen. Nu de superheldenmoeheid intreedt bij het filmpubliek, is dat een duidelijke richtingaanwijzer voor de koers van Hollywood.

Wat óók duidelijk werd met deze Oscars, is dat internationale films steeds populairder worden in de VS. Naast de prijs voor Beste Internationale Film, die The Zone of Interest won als eerste Britse film, gingen er vijf Oscars naar ‘buitenlandse films’. Zo won Anatomy of a Fall de prijs voor Beste Originele Scenario boven Poor Things. En won 20 Days of Mariopul de prijs voor Beste Documentaire. Wie weet krijgen we binnenkort wel meer Nederlandse Oscar-winnaars.

Alle Oscarwinnaars

Beste Film: Oppenheimer
Beste Vrouwelijke Hoofdrol: Emma Stone (Poor Things)
Beste Mannelijke Hoofdrol: Cillian Murphy (Oppenheimer)
Beste Regisseur: Christopher Nolan (Oppenheimer)
Beste Vrouwelijke Bijrol: Da’vine Joy Randolph (The Holdovers)
Beste Mannelijke Bijrol: Robbert Downey Jr. (Oppenheimer)
Beste Cinematografie: Hoyte van Hoytema (Oppenheimer)
Beste Muziek: Oppenheimer
Beste Liedje: ‘What was I Made For’ (Barbie)
Beste Originele Scenario: Anatomy d’une chute
Beste Geadapteerde Scenario: American Fiction
Beste Buitenlandse Film: The Zone of Interest
Beste Geanimeerde Film: The Boy and the Heron
Beste Documentaire: 20 Days in Mariupol
Beste Make-Up en Hairstyling: Poor Things
Beste Production Design: Poor Things
Beste Kostuums: Poor Things
Beste Visuele Effecten: Godzilla: Minus One
Beste Geluid: The Zone of Interest
Beste Editing: Oppenheimer
Best Documentary Short: The Last Repair Shop
Beste Korte Film: The Wonderful Story of Henry Sugar (eerste Oscar Wes Anderson)
Beste Korte Animatiefilm: War is over