Shogun is de ultieme rang die een sterveling kan bereiken, zegt iemand in een van de eerste afleveringen van de gelijknamige dramaserie. Een heerser. Aan het begin van Shogun is nog lang niet duidelijk wie de macht heeft. De serie speelt zich af in het Japan van de 17de eeuw terwijl er een burgeroorlog in de lucht hangt. Lord Yoshi Toranaga (Hiroyuki Sanada) moet zien te overleven terwijl zijn politieke vijanden zich tegen hem verenigen. Mogelijk kan de Engelse kapitein John Blackthorne hem daarbij helpen.
Een bekend verhaal voor lezers van het gelijknamige boek uit 1975 van James Clavell en voor de mensen die de miniserie uit 1980 zagen. Maar deze nieuwe verfilming, van Rachel Kondo en Justin Marks (Top Gun: Maverick), heeft meer oog voor het Japanse perspectief dan de oorspronkelijke serie. Zo is de eerste naam op de aftiteling die van de 63-jarige Japanse acteur Sanada, die niet alleen hoofdrolspeler is, maar ook als producent heeft gewerkt aan de serie. Het was een lange weg: Sanada, sinds een doorbraakrol in The Last Samurai (2003) actief in Hollywood, is al zo’n acht jaar betrokken bij de productie van de nieuwe Shogun. Het authentiek weergeven van de Japanse cultuur was daarbij een belangrijk aspect, zegt hij tijdens een videogesprek met NRC. „Elke afdeling van de productie had een Japanse consultant die naar bepaalde aspecten keek, van kostuums tot de bewegingen.” Door zijn ervaring in Japanse films en series kon hij hierbij zelf ook helpen.
De basis van het verhaal blijft hetzelfde: aan het begin van de serie leidt de Engelse kapitein John Blackthorne (gespeeld door Cosmo Jarvis) schipbreuk en komt hij voor het eerst in zijn leven aan in Japan. Toranaga ziet in hem een mogelijke bondgenoot in de strijd met zijn politieke rivalen. „Toranaga is een mysterieuze strateeg”, aldus Sanada. „Hij is gebaseerd op een echt bestaande leider uit de 17de eeuw, Tokugawa Ieyasu. Hij wist de burgeroorlog te stoppen en een lange periode van vrede te bewerkstelligen.”
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2024/02/data112247503-516792.jpg%7C//images.nrc.nl/ObfWSiVWQEXey2QZNdjhAsOKMuQ=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2024/02/data112247503-516792.jpg%7C//images.nrc.nl/YZ5ybSpsPQphujjJX_JUG156Bqw=/5760x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2024/02/data112247503-516792.jpg)
Andere blik
„Het is spannend”, vertelt Anna Sawai over haar gevoelens in de aanloop naar de lancering van de serie. Sawai speelt Toda Mariko, de vrouw van een samoerai en de tolk van Blackthorne. „Ik ben heel benieuwd wat mensen in Japan ervan gaan denken.” De aanpak verschilt met de jaren tachtig-versie en de beperktere blik op Japan. Toen keek men in Amerika anders naar het land. „Veel mensen in het Westen kenden Japan niet goed. Het was voor velen een kennismaking”, stelt Sawai. „Tegenwoordig hebben de meeste kijkers volgens mijn een goed beeld van het land. Nu kunnen we het met meer nauwkeurigheid doen.”
Jarvis beaamt dat. „Er is enorm veel werk gestoken in de historische authenticiteit, op veel verschillende manieren en door veel verschillende experts. Daarbij werd gezorgd dat de Japanse kant van de geschiedenis op de juiste manier vertegenwoordigd werd. Maar het zat niet alleen in het nauwkeurig kijken naar de Japanse cultuur. Er was bijvoorbeeld ook een specialist die alles wist over de werking van kanonnen uit die tijd. Dus elke dag was leerzaam voor mij.”
De relatie tussen Blackthorne en Toda Mariko is een belangrijke factor in het verhaal. „Ik ontmoette Cosmo volgens mij pas op de set”, zegt Sawai. „Dat werkte in ons voordeel. We filmden de serie chronologisch, in de volgorde van het verhaal. En ik denk dat onze band zich begon te ontwikkelen zoals de relatie van de personages zich ook ontwikkelde.”
Er is gefilmd in het Canadese Vancouver, met grote sets. Toranaga: „We hebben er een heel dorp gebouwd, met een kasteel en echte schepen. Het werk met de schepen voelde soms als een attractie van Disneyland. Ik was blij om die echte, grootse sets te zien.”
Het maken zelf was dus ook een grootse onderneming. „De serie is gemaakt door crews uit het Westen en uit Japan, met veel respect voor elkaar”, sluit hij af. „We konden van elkaar leren. Dat lijkt me een betekenisvolle boodschap voor de wereld, zeker nu.”
Shogun is vanaf nu te zien op Disney+ (wekelijks een nieuwe aflevering).
