Soldaat Andri uit OekraÃ¯ne verloor een arm, een been, maar niet zijn hoop

Posted on February 22, 2024 by admin

Voor Andri Siromacha duurde de oorlog slechts dertig dagen. Op 24 februari 2022, luttele uren nadat het Russische leger Oekraïne was binnengevallen, meldde de toen 21-jarige student zich als vrijwilliger aan het front. Op 26 maart werd hij omver geblazen door een Russische artilleriegranaat.

Nu revalideert Andri Siromacha in een verzorgingshuis voor ouderen in Delft – zonder rechterarm, zonder rechterbeen, en met een halve dwarslaesie die het lastig maakt om zijn linkerbeen te gebruiken. Andri doet daar luchtig over, en zijn ambities zijn nog altijd grenzeloos. „Ik wil president van Oekraïne worden.”

De mensen die hem kennen zijn niet verbaasd. Volgens zijn moeder Valentyna Siromacha wist Andri – die wekenlang balanceerde op de rand van de dood – zijn mede-patiënten in het militaire hospitaal in Kyiv steeds weer op te beuren. „Anderen begonnen luid te wenen als ze te horen kregen dat een lichaamsdeel moest worden afgezet. Andri maakte er grappen over.”

Dat is niet overdreven, merk ik als ik op zijn kamer in Delft een zwarte sneaker onder een stoel vandaan heb weten te vissen. „Nu de andere schoen nog”, roep ik – en bevries van schaamte. Andri giert het uit: „Die andere hebben we niet meer nodig!”

Onder de ruim honderdduizend Oekraïners die inmiddels in Nederland wonen is hij een beroemdheid, zegt zijn goede vriendin Svitlana Penjevska. Met zijn Siromacha Foundation heeft Andri een netwerk opgebouwd dat zich uitstrekt van bekende kunstenaars tot leden in de Rada, het Oekraïense parlement. Andri ontmoette Svjatoslav Vakartsjoek, de zanger van de beroemde rockband Okean Elzy. Hij sprak met de Franse president Emmanuel Macron en koning Willem-Alexander, tijdens een bezoek aan de Vermeer-tentoonstelling in het Rijksmuseum.

Over enkele weken wil hij naar Oekraïne afreizen voor de cursus die hij heeft opgezet voor scholieren: het bouwen van drones. Die heeft het leger hard nodig, maar het gaat Andri om meer: „Ik wil de mentaliteit van jonge mensen veranderen. Ik wil hun leren om niet onverschillig te zijn.” Hij droomt van een Oekraïne dat vrij is van corruptie en wanbestuur.

„Hij heeft een visie voor zijn land”, zegt Peter de Vreede, een gepensioneerde KPMG-directeur die Andri bijna dagelijks bijstaat. „Maar hij zou eigenlijk iets meer met zichzelf bezig moeten zijn.”

Soms vergeet Andri de hulpbehoevende toestand waarin hij is beland.

Op een koude decemberavond ging hij alleen op pad en kwam hij ’s avonds voor een dichte deur te staan bij het zorgcentrum waar hij verblijft. De toegangscode wist Andri niet meer, de batterij van zijn telefoon was leeg. Toen ze hem de volgende ochtend aantroffen in zijn rolstoel was hij tot op het bot verkleumd. Ook daar kon hij om lachen, zegt De Vreede: „In de loopgraven was het kouder, zei hij.”

Streven als ideaal

De naam Siromacha gaat terug op het Oe-kraïense siroma, het woord voor de kleine keuterboeren op de steppe aan de benedenloop van de Dnipro. Andri noemt zijn voorouders „legendarisch”. Een voorvader was een legeraanvoerder van de vrije kozakken. Andri’s grootvader schopte het tot hoofd van het provinciaal bestuur in de regio. Zijn vrouw – Andri’s oma – doceerde Oe-kraïens, in een tijd dat de Sovjetautoriteiten de taal ontmoedigden. Vader Viktor maakte de repressie van het Breznjev-regime in de jaren zeventig mee, de economische neergang onder Sovjetleider Gorbatsjov in de jaren tachtig, de chaos en het banditisme van het onafhankelijke Oekraïne van de jaren negentig.

Andri werd geboren in 2000, het jaar dat Vladimir Poetin voor het eerst werd gekozen tot president van de Russische Federatie. Terwijl Rusland onder Poetin langzaam afgleed naar despotie en dictatuur, verdedigden Oekraïners hun vrijheid: tijdens de Oranjerevolutie van 2004 en tijdens de Majdan-opstand van 2014. Nu staat Oekraïne voor de grootste bedreiging in zijn jonge bestaan als natie. Voor Andri is dat geen verrassing. „Zo ongeveer elke tien jaar moeten we vechten.”

Andri’s vader Viktor is coach in judo en sambo, de sporten die Poetin ook beoefende. Andri’s oudere broer Viktor is Oekraïens kampioen boksen en jiujitsu. Grote, principiële mannen, tegen wie Andri zijn hele jeugd heeft opgekeken. Toen hij een jaar of vijftien was luisterde hij stilletjes mee met een gesprek tussen Viktor-senior en -junior. Vader Viktor legde zijn oudste zoon uit dat de mens bevrediging zoekt in datgene wat hij ontbeert: een nieuwe auto, een groter huis. Zodra deze wens wordt vervuld, ontstaat een nieuwe begeerte, zei Viktor-senior. De zin van het leven schuilt niet in het bereiken van het ideaal, maar in het streven ernaar.

Andri knoopte het in zijn oren. Tegelijkertijd vroeg hij zich af hoe hij zich kon onderscheiden. „Ik wist niet wat ik wilde worden, maar ik wist dat ik mijn eigen weg moest gaan.”

Honden, paarden en een gezonde geest

Andri groeide op in Bila Tserkva, een vriendelijke provinciestad op zo’n tachtig kilometer ten zuiden van Kyiv. Zijn jeugd was gevuld met honden, paarden, het buitenleven en sport, heel veel sport. De dag begon om zes uur ’s ochtends met hardlopen en zwemmen in de rivier. Ook in de winter, als het water bedekt was met een dikke laag ijs. Roken en drinken deed hij niet – mens sana in corpore sano (een gezonde geest in een gezond lichaam) is zijn motto. „Het gaat erom dat je goed eet, goed slaapt en actief bent”, zegt Andri. „In de zeven jaar voor de oorlog ben ik niet één dag ziek geweest.”

Als tiener las hij Nietzsches filosofische roman Also sprach Zarathustra (in Oekraïense vertaling) en raakte bezeten van zijn concept van de Übermensch, die streeft naar de beste versie van zichzelf en de wereld. Andri was een uitmuntende, gedisciplineerde leerling en won in 2018 een beurs voor een studie bestuurskunde aan de universiteit van zijn geboortestad Bila Tserkva. Later ging hij ook internationale relaties studeren aan de Taras Sjevtsjenko-universiteit in Kyiv. Geld om een kamer te huren in de hoofdstad had hij niet, en daarom logeerde hij bij vrienden (en vriendinnetjes) in studentenhuizen. De vriendinnen konden meteen ook voor hem koken. Zelf was hij te druk met alle studie, fitness en leiding geven aan een steeds grotere groep jonge activisten.

De Majdan-opstand van 2014 en de daaropvolgende Russische annexatie van de Krim en de oorlog in de Donbas inspireerden een nieuwe generatie Oekraïners om hun land uit het moeras van omkoping en vriendjespolitiek te trekken. Andri en zijn jonge vrienden waren erbij in 2019, zo vertelt hij, toen komiek en presidentskandidaat Volodymyr Zelensky in het Olympisch Stadion van Kyiv in debat ging met de zittende president Petro Porosjenko. Andri juichte zijn stem schor voor Zelensky. „Het land had verandering nodig.”

Zijn been of zijn leven

Op de ochtend van 24 februari 2022, toen de eerste raketten insloegen, was Andri Siromacha in Bila Tserkva, bij zijn ouders. Hij vertelde hun dat hij zijn paspoort bij een vriend had laten liggen en dat hij zo terug zou zijn. In werkelijkheid draafde hij naar het wervingsbureau om zich te melden bij het leger, zegt hij. De keuringsofficier gaf hem een staffunctie, maar Andri wilde vechten: toen hij zijn uniform en wapen had opgehaald, liep hij stilletje mee met een andere eenheid die op weg was naar het front. Andri mocht blijven. Toen de bataljonscommandant vroeg om verkenners, stond hij vooraan. „Er waren mensen nodig die overal voor in waren, en ik was overal voor in.”

Oekraïense militairen krijgen allemaal een pozyvny: een roepnaam die het gemakkelijker maakt om te communiceren in het heetst van de strijd. Die van Andri was ‘Rambo’. Wat hij precies heeft meegemaakt aan het front wil hij niet vertellen. „Het is niet supergeheim, maar het is een goede gewoonte om niets te zeggen. Elke snipper informatie kan de vijand van nut zijn.”

Andri’s oorlogsperiode valt ruwweg samen met de slag om Kyiv, die op 2 april eindigde met het afdruipen van de Russische troepen uit het noorden van Oekraïne. Andri maakt er geen geheim van dat hij geschoten heeft op Russen, en waarschijnlijk ook tegenstanders heeft gedood. Daar blijft hij onbewogen onder: „Ik houd niet van oorlog en ik voel ook geen haat jegens de Russen. Het was nodig om ons land te verdedigen.”

Pas als hij vertelt over de Oekraïense kameraden die zijn omgekomen, worden zijn ogen vochtig. „Sommigen van hen heb ik overgehaald om mee te gaan. Nu zijn ze er niet meer.” Hij knikt: de verantwoordelijkheid voor de dood van zijn vrienden weegt zwaar – zwaarder dan het verlies van zijn ledematen.

Hoe hij gewond raakte kan Andri zich niet meer herinneren. Hij weet alleen dat hij het bewustzijn verloor. Toen hij bijkwam, waren verpleegkundigen zijn bloedende arm aan het verbinden. In zijn delirium dacht Andri dat het een oefening was, en dat hij zo goed mogelijk het spel moest meespelen. Andri brulde het uit, dreigde de zusters dood te schieten als ze niet zouden stoppen. Door de shock voelde hij de verzengende pijn pas later. „Ik heb een hoge pijngrens.”

Volgens de artsen in het militaire ziekenhuis in Kyiv waren zijn kansen op overleven klein. Andri moest meerdere malen worden geopereerd om de granaatscherven tussen zijn ruggenwervels uit te peuteren. Zijn rechterarm werd meteen geamputeerd, het zwaar gehavende rechterbeen werd zo goed mogelijk opgelapt. Toen de wonden niet wilden helen, stelden de artsen hem voor een keuze: zijn been redden of zijn leven.

Andri hoefde geen moment na te denken.

Revalidatie in Nederland

Op een druilerige donderdagmorgen brengt Peter de Vreede hem in zijn voor rolstoelen aangepaste Renault Kangoo naar fysiotherapie. Zijn hond Boris begroet kwispelend het medisch personeel.

Toen Andri in de zomer van 2022 naar Nederland werd gehaald, kon hij eerst in een ziekenhuis in Amersfoort terecht. Daarna revalideerde hij in Utrecht, waar hij een armprothese kreeg aangemeten – die hij nooit gebruikt. Daarna raakte zijn revalidatie wat in het slop, vertelt Peter de Vreede. „In Utrecht maken ze geen beenprotheses.” Als voorzitter van de stichting stichting Friends of Lviv heeft De Vreede veel contact met Oekraïense hulporganisaties, ook rond gewonde militairen. De Vreede regelde dat Andri kon overkomen naar Delft.

Bij Westland Orthopedie in Delft maken ze protheses voor benen, en op de Technische Universiteit zit veel knowhow, zo weet De Vreede.

Het betekent dat zijn moeder Valentyna, die met Andri’s tienjarige broertje Ostap naar Nederland is gekomen, hem niet meer dagelijks kan verzorgen, maar dat vindt Peter De Vreede eerder een voordeel dan een nadeel. „Op een gegeven moment deed hij helemaal niets meer zelf.”

Met een beenprothese zou Andri weer kunnen lopen, zo dacht De Vreede. Maar fysiotherapeut Edzard Verweij is niet al te optimistisch. „Andri heeft de extreme pech dat hij én een arm én een been mist, én zijn ruggenwervel beschadigd is.”

Door de gedeeltelijke dwarslaesie heeft Andri weinig controle over zijn goede linkerbeen en heeft een beenprothese dus weinig zin. Verweij verwacht niet dat de situatie zich nog verbetert. „Niets is onmogelijk natuurlijk, maar het is niet waarschijnlijk”, zegt de fysiotherapeut.

Andri gaat er ogenschijnlijk niet onder gebukt. „Ik ben niet depressief”, zegt hij een paar dagen later. „Andere mensen worden geboren zonder armen en benen. Ik heb tenminste twintig jaar van ze mogen genieten.”

Over de oorlog is hij „realistisch-optimistisch”, zegt hij. Volgens Andri zal er nog jaren moeten worden gevochten. Onvermijdelijk, zo zegt hij, want een wapenstilstand betekent dat Poetin zich kan voorbereiden op de volgende ronde in het conflict.

Andri vertelt erover op een drukbezochte bijeenkomst op de Haagse vestiging van de Universiteit Leiden. Naast hem zitten hoogleraar comparative governance Antoaneta Dimitrova, Europarlementariër Thijs Reuten (PvdA) en emeritus hoogleraar internationaal publiekrecht Fred Soons. „Deze oorlog draait niet om land of om grondstoffen”, zegt Andri. „Dit is een oorlog die draait om de toekomstige wereldorde. De Russische regering wil laten zien dat internationale verdragen, soevereiniteit en democratische waarden niets te betekenen hebben. Dat een autocratie alles naar believen kan inpikken en iedereen kan doodmaken zonder te worden gestopt.”

Andri zoekt naar zijn woorden. „Deze oorlog is belangrijk voor de hele wereld. We moeten laten zien dat democratie het kan winnen van totalitarisme.”

Petekind

Svitlana Penjevska, al twaalf jaar in Nederland, had verhalen over Andri gehoord via een bekende die hem verpleegde in het ziekenhuis in Kyiv. „Ik hoorde dat het heel slecht met hem ging, maar dat hij zo vrolijk bleef. Hij is ongelooflijk, hoorde ik. Je moet hem leren kennen.”

Toen Andri in juli 2022 naar Nederland kwam wilde Svitlana hem opzoeken, maar ze stelde het steeds uit. „Het leek me heel pijnlijk om hem zo zonder arm en been te zien. Ik ga hard huilen, dacht ik, en dat is niet leuk voor hem.”

Inmiddels zijn de twee goede vrienden: Andri is zelfs peetoom van haar driejarige zoontje. Dertien jaar lang had Svitlana (44) geprobeerd zwanger te worden, toen Mychajlo (‘Mike’) werd geboren. „Een cadeautje”, zegt Svitlana. Haar man dacht daar anders over en vertrok.

Svitlana wilde Andri uitnodigen voor de doopplechtigheid, vertelt ze. „Toen bedacht ik: waarom vraag ik hem niet ook als peetoom? Ik vind het belangrijk dat Mike weet dat er mensen voor hem zijn.”

Zijn moeder Valentyna en broertje Ostap zijn ook naar Nederland gekomen om voor Andri te zorgen.

Andri en Svitlana halen Mychajlo (‘Mike’) op uit de kinderopvang. Andri ziet zijn petekind minstens een keer per maand.

Foto’s: Hedayatullah Amid

Andri vond het een eer. Zijn petekind ziet hij bijna iedere maand, zegt Svitlana, terwijl Mike opgewonden heen en weer rent door de woonkamer. Op 13 februari, de dag voor Valentijnsdag, schreef Svitlana op Instagram dat ze de hoop op een bos rozen al had opgegeven. Maar op 14 februari nodigde Andri’s moeder Valentyna haar uit om te komen kijken naar de eerste aikido-training van Andri’s broertje in Utrecht. Terwijl Ostap op de tatami staat, tovert Valentyna ineens een fors boeket tevoorschijn dat Andri aan Svitlana geeft. Die straalt.

„Andri is een echte netwerker”, vertelt Svitlana twee dagen later in haar woning in Culemborg. „Hij kent iedereen en iedereen wil hem helpen. Maar dat wil niet zeggen dat er altijd iemand is om te koken, om het bed te verschonen, of gewoon iets leuks met hem te doen. Ik heb zelf ook weinig tijd, de afstand is groot. Hij is toch eenzaam.”

De badkamer van Andri in Delft, met rechts Poetin-pleepapier.

Foto’s: Hedayatullah Amid

Andri is niet de enige militair die in het buitenland revalideert. Volgens het Oekraïense ministerie van Gezondheid zijn er sinds het begin van de oorlog ruim 4.100 gewonde militairen in het buitenland behandeld. Op dit moment verblijven er in Nederland ongeveer honderd. Wanneer Andri teruggaat naar Oekraïne weet hij nog niet. In Nederland heeft hij de vluchtelingenstatus, de overheid betaalt voor zijn revalidatie.

Peter de Vreede hoopt dat Andri alsnog een beenprothese aangemeten kan krijgen. Hij heeft contact gelegd met het onderzoeksproject ‘March’ van de TU Delft, dat gerobotiseerde ‘exoskeletten’ ontwikkelt, om mensen met een verlamming te laten lopen. „Hij wil president worden, maar hij is nu hartstikke gehandicapt.”

Hij is uitverkoren, zegt Andri een week later. Hij kijkt me met grote bruine ogen aan: hij meent het. Uitverkoren door God? „Misschien door God”, zegt Andri. „Of noem het het lot als je wil. Met de keuzes die we maken geven we ons leven vorm – dat wist ik toen ik besloot het leger in te gaan. Maar de granaat had ook iets meer naar links kunnen vallen, dan was ik er niet meer geweest.” Hij glimlacht. „Blijkbaar moest het zo zijn.”

Tv-recensie | Olie, ‘geschenk van God’ waarmee je ook je bad kunt vullen

admin
November 19, 2024
0

Toen pro-Palestijnse demonstranten vorig jaar de Klimaatmars in Amsterdam kaapten, waren veel andere activisten ontstemd: wat had de genocide in Gaza nu met het klimaat te maken? Nu krijgen ze antwoord van Tom Middendorp, oud-commandant der strijdkrachten. In de driedelige reisserie Missie Middendorp (NPO 2) bezoekt hij conflictgebieden om de invloed te tonen van gevaarlijke klimaatverandering op politieke instabiliteit.

Zo ontmoet hij Somalische piraten, en Bengalen die tegen het water strijden. De eerste aflevering brengt de klimaatgeneraal naar Irak. Structurele droogte drijft werkloze jonge boeren in de handen van IS, of drijft ze naar grote steden die dat niet aankunnen. Diverse betrokkenen die de generaal spreekt vrezen dat Irak door de droogte op den duur weer in chaos zal wegzinken. Middendorp gaat naar de Mosul-dam. Het waterpeil is gevaarlijk gedaald. Vrijwel heel Irak is van de dam afhankelijk voor water. In 2014 dreigden IS-strijders de dam door te steken – water als machtsmiddel. Ook gaat hij naar de sloppenwijken van Mosul waar grote wanhoop heerst.

De sympathieke generaal is helaas niet de gedroomd verteller. Hij is wat stijfjes, praat vlak. De mensen die hij spreekt blijven ook wat op afstand, niet in de laatste plaats omdat hij met een Iraakse legereenheid reist, denk ik. Maar het blijft een bijzondere, verhelderende serie met een verrassende invalshoek.

Om te laten zien dat dit probleem ook Nederland aangaat, wijst Middendorp op de invloed van droogte op de aanwas van vluchtelingen en terroristen. Hierbij toont hij beelden van terroristische aanslagen in Europa – hoofdzakelijk gepleegd door Europeanen dus niet heel relevant, zou je denken. Verder wil Middendorp de tv-kijkers niet in mineur achterlaten, dus komt er ook een uitvinder aan het woord die een apparaat ontwierp dat condenswater opvangt. Verder toont de generaal een irrigatieproject in Irak van de Nederlandse overheid.

Dunbekwulp

Middendorps optimisme wordt tenietgedaan door het Achtuurjournaal (NPO 1), dat officieel meldde dat de dunbekwulp is uitgestorven. Meer soorten zullen volgen. In een schokkerig filmpje uit 1994 zien we de vogel nog vrolijk fluitend rondscharrelen. De verslaggever vindt „uitgestorven” wel heel definitief, dus hengelt ze naar een sprankje hoop. Pepijn Kamminga, die in Naturalis over de opgezette dieren waakt, geeft haar „misschien 4 procent” kans dat ze toch nog ergens een dunbekwulp spot. „Zeker melden.” Deze reportage was trouwens bedoeld als luchtige uitsmijter van het journaal.

Verder had het journaal een reportage over de klimaattop in Bakoe. Die loopt niet helemaal lekker en dat ligt wederom deels aan de locatie: gastland Azerbeidzjan leeft van olie en gas. In de reportage zien we een man in een bad met ruwe olie liggen. Je kunt er niet alleen je auto op laten rijden, in Bakoe menen ze dat olie ook geneeskrachtig is. „Je krijgt het warm en de poriën openen zich”, zegt de badende man. Volgens de dermatoloog van de kliniek helpen oliebaden tegen huidziekten, hersenaandoeningen en onvruchtbaarheid.

De plaatselijke dictator noemde op de conferentie olie „het geschenk van God”. Het ziet er dus somber uit, dat weet generaal Middendorp ook wel. Maar alle hoop laten varen is ook weer geen optie. Moedig voorwaarts!

17 redenen waarom we Mannendag elke dag zouden moeten vieren

admin
November 18, 2024
0

Er was al een column af voor deze week, alles stond al netjes klaar, toen ik zondagnacht ineens badend in het zweet wakker schrok en me bedacht: het is dinsdag mannendag!

Zo gaat het altijd. Het hele jaar gaat het alleen maar over vrouwen. Die het zo zwaar hebben om huishouden en werk te combineren. Die minder salaris krijgen voor hetzelfde werk, seksueel geïntimideerd worden, en ondervertegenwoordigd zijn in de boardroom.

Met als hoogtepunt 8 maart, Internationale Vrouwendag. Waarop je de hele dag wordt doodgegooid met rapporten en studies dat het allemaal nog veel erger is geworden. Nooit eens aandacht voor de man.

En dat terwijl er dus ook een Internationale Mannendag is! Op 19 november dus. Maar die gaat altijd geruisloos voorbij en áls er al iemand iets over zegt, wordt hij weggelachen.

Mannen hebben geen extra aandacht nodig. Die redden zich wel. „Het is elke dag al Mannendag”, hoor je dan wel eens. Terwijl mannen het dus allesbehalve makkelijk hebben!

Dat vinden ze zelf trouwens ook. Vorig jaar mei bleek uit onderzoek van het EenVandaag-opiniepanel onder 32.822 respondenten dat 40 procent van de mannen vindt dat ze het momenteel zelfs zwaarder hebben dan vrouwen in Nederland!

Hoog tijd dus om deze rubriek eens HELEMAAL schoon te vegen en alle redenen waarom we Mannendag elke dag eens serieus zouden moeten gaan vieren op een rijtje te zetten. Komen ze, lieve mannen. Jullie hebben het verdiend.

1 Dat je als man in sollicitatiegesprekken nooit wordt gevraagd hoe jij je gezin en je werk gaat combineren. Terwijl je daar zo graag tips met de ceo over had willen uitwisselen.

2 Dat je op datingapps altijd maar foto’s moet plaatsen van het kitesurfen. Wielrennen, of met de laatste vis die je hebt gevangen. Terwijl je ook graag je zelfgeknoopte wandkleed had willen showen. Dat je ook weleens wil dat iemand een deur voor je openhoudt, de rekening aanbiedt te betalen, of je thuis wil brengen omdat het al donker is.

3 Dat dames op de eerste date altijd verwachten dat je háár versiert. Alles betaalt, de eerste move maakt bij het zoenen, en nog vermoeiender: haar tegen een muur zet – terwijl jij gewoon zin had in een beetje over je ex en gevoelens te praten en vroeg naar huis wou om in je eentje in bad te gaan.

4 Dat je belangrijke banen altijd helemaal alleen moet doen. Terwijl vrouwen dan een ‘duobaan’ krijgen. Dat je nooit écht iets hoeft te presteren op je werk. Maar dat gewichtig kijken, wijdbeens zitten, goed onderhandelen, bluffen en jezelf profileren vaak al genoeg is.

5 Dat als je aan mindfullness doet, je zorgverlof wil opnemen voor je kinderen of op yoga zit, je wordt weggezet als soft of een watje. Terwijl je ook gewoon een beetje probeert in balans te komen.

6 Dat je altijd maar moet mansplainen en moet laten zien dat je het weet. Terwijl jij ook weleens sorry wil zeggen, en iets dommig wil weglachen.

7 Dat je niet meer in billen mag knijpen op congressen of naar borsten mag staren. Terwijl er overal om je heen de diepste decolletés rondlopen! Dat je respectvol naar dat gezeur over de loonkloof moet luisteren. Terwijl iedereen weet dat mannen harder werken, minder zeiken en niet zwanger worden of in de overgang komen.

8 Dat je in vergaderingen altijd maar het hoogste woord mag voeren zonder dat het heel veel uitmaakt wat je zegt. Dat alles wat je zegt sowieso veel meer indruk maakt dan als vrouwen hetzelfde zouden zeggen.

9 Dat je ook weleens je morele ambitie wil tonen, in het onderwijs of de zorg. Maar dat er altijd van je verwacht wordt dat je voor vage, moeilijk uitlegbare en hondssaaie beroepen als IT, consultancy en accountancy kiest die goud geld en een Tesla opleveren.

10 Dat je nooit gebeld wordt door scholen als er iets met je kind is. Dat je, ondanks alle vooruitgang, nog steeds geen borstvoeding kan geven.

11 Dat je maar één dag in de week voor je kinderen mag zorgen terwijl zij de rest van de week mag. Dat je geen lofzang meer krijgt als je die ene dag gekookt hebt. Dat je alle klusjes in huis moet doen! Terwijl je minder weet van lekkende kranen, kitranden en metselwerk dan je vriendin.

12 Dat er geen spiegeltje in de zonneflap boven de chauffeursstoel zit, maar alleen boven de bijrijdersstoel. Dat je elke dag überhaupt je stinkende best doet om er leuk uit te zien, met aandacht voor haar en nagels, maar dat vervolgens nooit iemand daar iets over zegt.

13 Dat je altijd maar bushokjes moet vernielen, fonteinen in elkaar moet beuken en tegen winkelpuien aan moet zeiken. Terwijl je ook gewoon weleens lekker met je kat op schoot op de bank wil zitten met een kop muntthee.

14 Dat je altijd maar moet klaarkomen tijdens de seks. En dat er weinig begrip is als dat een keer niet lukt. Dat je überhaupt altijd maar zin moet hebben! En het niet geaccepteerd wordt dat jij ook eens hoofdpijn hebt.

15 Dat er nog steeds geen voorbehoedmiddel is voor mannen, behalve meteen je zaadleiders doorknippen. Terwijl vrouwen kunnen kiezen uit een heleboel vormen van anticonceptie! Dat je jaarlijks duizenden euro’s aan tampons en inlegkruisjes bespaart, terwijl jij ook dolgraag eens in persoonlijke hygiëne zou willen investeren.

16 Dat altijd als je net wil aanbieden om de vergadertafel op te ruimen, dat alweer door vrouwen is gedaan. Dat je nooit eens een cadeautje of kaartje mag regelen voor een collega die ziek is of een baby heeft gekregen.

17 Dat je altijd maar een jongere vriendin moet. Terwijl je zelf liever een oudere zou willen die je beter begrijpt en niet per se meer kinderen wil. Dat als je toch gezwicht bent voor een tweede leg: ze bij het schoolplein zeggen: ‘Wat leuk dat opa je komt ophalen’.

Lieve mannen, ik kan hier nog uren mee doorgaan. Jullie hebben nog zo’n lange weg te gaan. Maar ik hoop jullie met dit handjevol punten toch een hart onder de riem te hebben gestoken. Geef niet op.

Volgend jaar is er weer een Mannendag!

Indonesië wilde geen voetballachertje meer zijn. Met een team vol Nederlanders lonkt nu het WK

admin
November 18, 2024
0

Don’t forget this, we believe in you again, prijkt op een van de immense spandoeken in het Gelora Bung Karnostadion. Het is vrijdagavond in de Indonesische hoofdstad Jakarta als Team Garuda in de stromende regen en tropische hitte het veld op loopt voor de WK-kwalificatiewedstrijd tegen Japan. 78.000 verwachtingsvolle Indonesiërs vormen met vlaggen een rood-witte zee op de tribunes. Zij komen vanuit alle uithoeken van Java, of zelfs daarbuiten.

De sfeer bij wedstrijden van Team Garuda is altijd bezield. Opvallend is wel dat erg veel Nederlanders in een Indonesië-shirt richting de middencirkel lopen. Negen, om precies te zijn, van onder andere Almere City en NEC. Als het Indonesische volkslied wordt ingezet, en er een oorverdovend gezang losbarst, zingen zij luidkeels mee: Indonesia tanah airku, Tanah tumpah darahku (Indonesië, mijn vaderland, mijn geboorteland). Alle spelers met hun rechterhand op het hart.

Japan wint met 4-0, maar echt hard komt de nederlaag tegen een van de beste Aziatische voetballanden niet aan. Belangrijker is de wedstrijd van deze dinsdag, opnieuw in Jakarta, tegen Saoedi-Arabië. Ook dan zullen vooral Nederlanders aan de aftrap staan. Hoe komt het dat het Indonesisch elftal ogenschijnlijk uit het niets ‘oranje’ kleurt? En hoe kijkt de Indonesische bevolking naar deze transformatie?

Decennialang wist het voetbalgekke Indonesië weinig klaar te spelen in het Aziatische, laat staan mondiale voetbal. In de Azië Cup kwam het maar één keer voorbij de groepsfase en op het dieptepunt, in 2016, stond Indonesië op plek 191 van de FIFA wereldranglijst, onder Fiji en Liechtenstein. Één keer deed het mee aan het WK voetbal. In 1938, als Nederlands-Indië, omdat andere landen zich hadden teruggetrokken.

Steenrijke minister en mediamagnaat

Met veertien genaturaliseerde Nederlanders, onder wie Mees Hilgers (FC Twente) en Kevin Diks (oud-Vitesse en Feyenoord), gloort er nu voor het eerst sinds decennia hoop voor Merah Putih (Rood Wit). Dat is te danken aan een nieuwe strategie van de Indonesische voetbalbond (PSSI). Of beter gezegd: van de nieuwe bondsvoorzitter Erick Thohir (54), steenrijke mediamagnaat, minister van Staatsbedrijven en voormalig eigenaar van onder meer het Italiaanse Internazionale en basketbalclub Philadelphia 76ers. Hij geldt als protegé van voormalig president Joko Widodo.

Beiden waren het begin 2023 zat dat Indonesië in Azië werd gezien als voetballachtertje. Bovendien wilden ze het imago van het Indonesische voetbal oppoetsen na een reeks ingrijpende incidenten. Het land werd na een corruptieschandaal binnen de voetbalbond uitgesloten van kwalificatiewedstrijden voor het WK 2018. In 2022 volgde de stadionramp in Oost-Java, een van de ernstigste in de moderne voetbalgeschiedenis. Na supportersrellen en hard politie-ingrijpen brak paniek uit op de tribunes; 135 mensen kwamen om het leven. Begin 2023 ontnam de FIFA Indonesië, tot verdriet van miljoenen Indonesische voetballiefhebbers, de organisatie van het jeugd-WK omdat het Israël wilde weren.

Team Garuda moest gaan presteren, en snel. Afgekeken van landen als Marokko en Turkije, maar ook van buurland Maleisië, stuurde Thohir daarom scouts naar het buitenland om te zoeken naar talentvolle jongens met Indonesische roots. Naar Nederland vooral, waar door 350 jaar kolonialisatie zo’n twee miljoen Indische Nederlanders wonen en voetbal volkssport nummer één is.

Onverwacht belletje

Zodoende kregen jongens uit Dordrecht, Apeldoorn en Nijmegen, van wie sommigen maar één Indonesische grootouder hebben, vaak volledig onverwacht de vraag: wil je voor Indonesië komen spelen? Dertien van hen beantwoordden die vraag tot dusver met ‘ja’ – ze realiseerden zich dat een soortgelijk verzoek van Oranje-bondscoach Ronald Koeman niet erg waarschijnlijk is. Ook een Belg, Spanjaard en Thai vielen voor het verhaal van de PSSI.

Eliano Reijnders, de 24-jarige middenvelder van PEC Zwolle, onderging dit najaar zijn naturalisasi-proces. Binnen een handomdraai kreeg het jongere broertje van Oranje-international Tijjani Reijnders (26) een Indonesisch paspoort, legde de eed van trouw af aan de Indonesische vlag en verscheen handenschuddend met de goedlachse ‘mister Thohir’, zoals hij hem noemt, op diens Instagrampagina.

De interesse van Indonesië in Reijnders gaat anderhalf jaar terug, zegt hij in een telefoongesprek vanuit zijn hotelkamer in Jakarta. „Ik moest erover nadenken, maar ben heel trots dat ik mag uitkomen voor het land van mijn opa. Hij komt uit Ambon op de Molukken, en zei meteen ‘doen!’, toen ik hem vertelde over het aanbod.” Reijnders maakte zijn debuut afgelopen oktober tegen Bahrein. Het was zijn eerste keer in Indonesië.

K-pop

De scouting van diaspora-spelers heeft effect. Begin dit jaar schakelde het team, geleid door de Zuid-Koreaanse bondscoach Shin Tae-yong, Vietnam en de Filipijnen uit in de WK kwalificatie. In september volgden bovendien indrukwekkende gelijke spelen tegen meervoudig WK-deelnemers Saoedi-Arabië (1-1) en Australië (0-0). Met nog vijf wedstrijden te spelen in de huidige kwalificatiepoule heeft Indonesië nog altijd kans op een plek in de volgende voorronde.

De prestaties van ‘Merah Putih’ brengen miljoenen Indonesische voetbalfans in vervoering, ziet -Edwin Klok. Hij verhuisde in 2010 naar Indonesië en is daar al jaren scout en technisch directeur, tot voor kort voor Liga 1-club Persis Solo. Het frustreerde Indonesiërs volgens Klok dat landen als Thailand en Maleisië structureel beter waren. „Nu hebben ze eindelijk een team om trots op te zijn. De meesten denken: ‘lekker belangrijk of ze uit Indonesië komen of niet, deze jongens vechten voor ons land’. Ze zijn verliefd geworden op de Nederlanders.”

Die liefde is terug te zien in de aandacht die de spelers krijgen op sociale media en in de straten van Jakarta. Het aantal Instagram-volgers van Reijnders is, in z’n eigen woorden „ontploft”, tot ruim 1,1 miljoen. Dat zijn er bijna evenveel als de Instagrampagina’s van Feyenoord en PSV. De idolatie van de Nederlanders wordt in Indonesië vergeleken met die van K-pop artiesten in Zuid-Korea.

Belanda B

Edwin Klok benadrukt dat dat fanatisme wel een keerzijde kent. „Juist de Nederlanders krijgen het te horen als het team niet wint. Sommigen vragen zich dan af: is dit nog wel Indonesië, of Belanda B?”. Begin dit jaar zag de selectie zich, na hevige kritiek door een 4-0 nederlaag tegen Libië, genoodzaakt om via sociale media een oproep tot eenheid te doen. „We zijn hier allemaal één familie met één droom”, stond daarin.

Ook prominente Indonesiërs hebben hun vraagtekens geplaatst bij het naturalisatiebeleid. De nieuwe aanpak zou de ontwikkeling van Indonesische talenten in de weg zitten en te veel zijn gericht op kortetermijnsucces, terwijl beloofde investeringen in jeugdopleidingen uitblijven. Parlementslid Putra Nababan opperde afgelopen juni een 60-40 verhouding in de selectie, in het voordeel van de Indonesische spelers. Ex-lid van het Olympisch Comité van Indonesië Hifni Hasan richtte zich direct tot bondscoach Shin: „Stel niet te veel genaturaliseerde spelers op, alsjeblieft”.

De trainer wuifde die kritiek weg, net als bondsvoorzitter Thohir. „Het mag van de FIFA, dus waarom zouden we het dan niet doen?”, reageerde hij. Volgens Thohir trekken de -Indonesische spelers zich juist op aan het niveau van de Nederlanders. En de PSSI gaat wel degelijk investeren in jeugdopleidingen en -competities, beloofde hij.

Dat is volgens Klok nodig, wil het niveau van de landelijke competitie stijgen. Dat Indonesië – 283 miljoen inwoners – altijd een sleeping giant is geweest in het internationale voetbal, komt volgens hem door een slecht voetbalecosysteem. „Het talent is er, maar jonge spelers kunnen zich niet ontwikkelen. Alleen clubs uit de Liga 1 hebben een jeugdopleiding, maar hun jeugdteams spelen maar tien weken per jaar wedstrijden. Andere jongens zijn aangewezen op private voetbalscholen. Als ze daar al het geld voor hebben.”

Klok ziet het opzetten van goede regionale competities als een oplossing. En er is sinds kort een samenwerking met de KNVB, al is het onduidelijk wat die precies moet opleveren. Zeker is dat eventueel succes voor Team Garuda, zolang investeringen van de PSSI uitblijven, zal afhangen van de bereidwilligheid van Nederlanders om voor het land van hun voorouders uit te komen.