Voor een worst bidt de pastor voor goed weer met carnaval

Anderhalf miljoen Nederlanders vieren carnaval. Drie dagen feesten, zuipen en verkleden, meer is het niet, denkt waarschijnlijk een deel van de andere zestien-en-een-half miljoen Nederlanders.

Dat beeld wil de Limburgse fotograaf Gonda Meurs (41) graag corrigeren. Carnaval, weet zij, is maanden van saamhorigheid, van groepsgevoel, van activiteiten waarvoor alleen al in haar dorp van 6.000 inwoners verschillende sportverenigingen, vriendengroepen en natuurlijk de carnavalsvereniging zich met grote toewijding inzetten. Die aspecten van carnaval wil ze in haar foto’s laten zien. „Ik ben de laatste die zal beweren dat carnaval niets met alcohol te maken heeft, maar ik wil ook laten zien hoeveel tijd mensen erin steken om alles goed te laten verlopen.”

Op vier plekken waar je het dorp Eygelshoven binnen rijdt, plaatsen vrijwilligers welkomstborden in de grond.
Foto Gonda Meurs

Ze wijst ook op de discussie rondom de doorstroomtoets op basisscholen (de vervanger van de Cito-toets), die aanvankelijk tussen 5 en 15 februari zou worden afgenomen, precies om carnaval (11, 12 en 13 februari) heen, alsof het feest niet bestond. „Dat geeft ook aan hoe weinig er ‘boven de rivieren’ bekend is over carnaval.”

Meurs is geboren in Eygelshoven (gemeente Kerkrade, Zuidoost-Limburg). In 2022 is ze er, na 21 jaar Randstad, weer naar terug verhuisd, op zoek naar rust en ruimte. „Toen viel me des te meer op hoe iedereen hier met carnaval begaan is. Qua sociale activiteit is het hier niet bepaald rustig”, zegt ze lachend.

De auto van prins Dylan 1 wordt bedrukt met foto’s, tekst en logo’s van de sponsoren.
Foto Gonda Meurs


In de loop van de maand januari worden woonkamers in carnavalssferen gebracht met rood-geel-groene accessoires.
Foto Gonda Meurs
Groep vriendinnen die wekelijks op woensdagavond bij elkaar komen om eigen outfits te maken. Hier wordt gewerkt aan rokken waar stoffen bloemen op gemaakt worden.
Foto Gonda Meurs

Officieel begint het carnavalsseizoen op 11 november. „Dan wordt de nieuwe prins bekendgemaakt”, legt Meurs uit. Elke carnavalsstad heeft er een. „Tijdens de drie dagen van carnaval zelf is hij de heerser van de stad. Op zondag krijgt hij symbolisch de sleutels van de stad overhandigd door de burgemeester en dinsdag is dat weer voorbij.” Ook daarvoor is de prins al het gezicht en boegbeeld van de carnavalsvereniging en gaat hij bij andere verenigingen op bezoek.

In de zomer beginnen de voorbereidingen al, dan nog zonder prins. „Wij lopen zelf met driehonderd personen in een optocht vanuit de voetbalvereniging en de outfits daarvoor worden al in de zomer bedacht.” Ze voetbalt zelf niet: „Het is een echte dorpsvereniging.” Ook zijn er vriendinnengroepen die zelf hun rokken maken. „Die zijn daar maanden mee bezig, ze komen dan wekelijks bij elkaar. In Brabant ligt de nadruk meer op praalwagens, hier in Limburg meer op kleding.”

Kindercarnaval in de kantine van voetbalvereniging L.H.C. De prins en raad van Elf lopen samen met kinderen de polonaise.
Foto Gonda Meurs

In oktober wandelen leden van de drie carnavalsverenigingen uit Kerkrade met zijn allen naar een groot klooster in Wittem, 17 kilometer verderop, en dan nemen ze een worst mee. Het idee daarachter, legt Meurs uit: „Als je mooi weer wilt hebben tijdens de drie carnavalsdagen in februari, kun je het klooster een geschenk brengen. Dan gaat de pastor bidden voor mooi weer.”

De worst die geschonken is door de drie carnavalsverenigingen uit Kerkrade is net neergelegd in de kapel van het klooster Wittem.
Foto Gonda Meurs

Vanaf de eerste zondag in december liggen alle voorbereidingen even stil vanwege advent en Kerst. „Maar na Oud en Nieuw gaat carnaval weer spelen.” Dan zijn er allerlei feesten, zoals het schoolcarnaval en de kindermiddag waarop de jeugdprins bekend wordt gemaakt. En de damensietzoeng, een uit Duitsland overgewaaide carnavalsdag speciaal voor vrouwen.

Dit jaar valt carnaval vroeg. De datum hangt met Pasen samen: carnavalszondag is zeven weken voor Eerste Paasdag (de zondag na de eerste volle maan in de lente). „Omdat het seizoen nu heel kort is, was er de afgelopen weken bijna elk weekend wel een carnavalsevenement.”

Ruim 200 ballonnen worden opgepompt, geknoopt en in netten gedaan voor de feestavond van de proclamatie van de nieuwe prins carnaval.
Foto Gonda Meurs
Vriendinnen gaan uit hun dak tijdens de damensietzoeng.
Foto Gonda Meurs
Optreden van de band Wir sind Spitze tijdens de damensietzoeng.
Foto Gonda Meurs
Optreden van een dansgroep uit Duitsland tijdens de damensietzoeng van Karnevalsvereniging Burgerlust op 14 januari.
Foto Gonda Meurs