Het gaat tussen Rutte en Biden over chips, Oekraïne en Patriots

De Nederlandse regering „heeft de intentie” om mee te werken aan de levering van Patriot-luchtafweersystemen aan Oekraïne. Dat heeft premier Rutte dinsdag gezegd na afloop van een bezoek aan de Amerikaanse president Biden in het Witte Huis.

Rutte zei dat Nederland zal aanhaken bij een Duits-Amerikaans initiatief om Oekraïne de beschikking over deze luchtafweer te geven. „Het gaat niet alleen om training maar ook om spullen”, zei hij met nadruk.

Welke „spullen” precies, wilde hij niet zeggen. „Daarover zijn gesprekken nog gaande”, aldus de premier, die sprak van een „substantiële bijdrage”. Hij zei dat hij maandag hierover met de Oekraïense president Zelensky had gesproken en eerder op de dinsdag met de Duitse bondskanselier Scholz.

Het verzoek om de Patriots kwam van Oekraïne, zei Rutte. Een exacte termijn gaf hij niet. „Maar het kan snel gebeuren.” Ook over „tanks of tank-achtige systemen” zijn gesprekken gaande, aldus de premier.

De „verschrikkelijke beelden uit Dnipro” laten volgens Rutte geen twijfel dat het Patriot-raketsysteem nodig is om de oorlog te beslechten. De Oekraïense stad werd zaterdag getroffen door een Russische raketaanval, waarbij zeker veertig mensen zijn omgekomen.

„Oekraïne moet de oorlog winnen en Rusland moet verliezen”, zei Rutte. „We gaan door tot dat is bereikt.” Hij noemde dat een direct veiligheidsbelang voor Europa. „Een agressor zal niet stoppen bij Oekraïne, maar doorgaan. Daar zijn we allebei van overtuigd.”

ASML

Rutte sprak meer dan een uur met de Amerikaanse president. Eerst in de Oval Office, waar Biden zijn openingswoorden van kaartjes las bij het haardvuur. Daarna spraken ze verder in de Cabinet Room. Rutte en minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken, die ook in het Witte Huis aanwezig was en onder meer sprak met zijn Amerikaanse ambtgenoot Antony Blinken, onderstreepten dat de Nederlandse inzet en opstelling bij de oorlog in Oekraïne „buitengewoon wordt gewaardeerd” door de Amerikaanse regering. „Met de 2,5 miljard euro die we voor dit jaar hebben gereserveerd loopt Nederland, omgerekend per hoofd van de bevolking, voorop”, aldus Rutte.

Rutte en Hoekstra spraken met de Amerikanen onder meer nog over de (on)wenselijkheid van de export van hoogwaardige technologie naar China „en ook andere landen”. In het recente verleden heeft de regering-Biden druk uitgeoefend op Nederland om leveranties van chipmachinefabrikant ASML aan China te ontmoedigen. Volgens Rutte en Hoekstra hebben hun Amerikaanse gesprekspartners dinsdag geen concreet verzoek aan Nederland gedaan over het stopzetten van de export van ASML-lithografeermachines. Volgens Rutte ging het gesprek waarin de geopolitieke en economische dreiging van China aan de orde kwam niet alleen over ASML, maar over „meer bedrijven”.

Lees hier meer over de positie van ASML: Wat staat er voor ASML op het spel bij het gesprek van Rutte met Biden in Washington?