De BBB-leden in Friesland klappen voor élke kandidaat

Posted on by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.






Petra de Koning

Het is de eerste ledenvergadering van de BoerBurgerBeweging in Friesland, vrijdagavond in een café in het dorp Easterein. Acht kandidaten voor de Provinciale Statenverkiezingen in maart stellen zich voor en hoe nieuw het nog voor hen is, zie je meteen. De een na de ander gaat in het felle licht van de beamer staan. Nummer twee op de lijst, een melkveehouder die CDA-raadslid is geweest en geldt als de meest ervaren kandidaat, leest zijn verhaal voor van een opengevouwen briefje. Hij kijkt één keer de zaal in.

Femke Wiersma (38) is er ook. Veel boeren kennen haar, in 2010 deed ze mee aan Boer zoekt Vrouw. Ze werd boerin en later beleidsmedewerker bij de vakbond voor melkveehouders. In 2021 stond ze tweede op de BBB-lijst voor de Tweede Kamer, na Caroline van der Plas. Wiersma haalde bijna 26.000 stemmen, maar BBB had er te weinig voor twee zetels. Nu is ze fractiemedewerker. Ze laat op haar telefoon zien hoe een Kamerlid van een andere partij niet had gereageerd op een appje van haar over een motie. Hij had tegen Van der Plas gezegd: „Bosses talk to bosses.”

Wiersma vertelt aan de leden in het café hoe moeilijk het eerst was geweest om kandidaten te vinden voor de Provinciale Staten. Totdat BBB ging stijgen in de peilingen. „Toen werden we bedolven onder de aanmeldingen.”

Op vrijdagmiddag was in het Provinciehuis in Leeuwarden de nieuwjaarsreceptie. Twee BBB-kandidaten hadden daar van andere partijen te horen gekregen dat het bij hen net zo zou gaan als bij FVD: na de provinciale verkiezingen van 2019 waren er ook in Friesland ruzies en afsplitsingen. Die voorspelling gaat ook rond in Den Haag: BBB doet het vast goed op 15 maart, daarna ontploft de boel. Een CDA-Statenlid zegt op de receptie tegen mij dat hij het raar vindt: hij zit twintig jaar in de politiek, zijn standpunten lijken op die van BBB, maar hij was niet gevraagd om over te stappen. Hij lacht als ik vraag waarom hij zichzelf niet heeft aangemeld. En híj weet ook zeker dat het in Friesland niks wordt met BBB. „De lijsttrekker is een jongen van 24!”

In het café, na de ledenvergadering, zegt Femke Wiersma dat er ook kandidaten waren afgewezen omdat het hun vooral om henzelf leek te gaan. Dus een CDA’er die gevráágd wil worden? „Ik denk niet dat je dan bij ons past.” Ze zag hoe het ging met de beamer, ja. En met het briefje. „We zijn geen gelikte politici.”

De leden klappen voor elke kandidaat even hard. Lijsttrekker is Abel Kooistra (27), zoon van een biologische boer en bijna afgestudeerd als historicus, zijn scriptie gaat over de Nederlandse herinneringscultuur en de slavernij. Hij praat zonder briefje. De „gulden regel van BBB”, zegt hij, is: „Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet.”

En: „We houden niet van kapsones.”

Een versie van
dit artikel
verscheen ook in

de krant
van 17 januari 2023

Related Posts

De nieuwe Smurfen-film wil té graag hip zijn

Niemand vraagt erom, maar Hollywood blijft Smurfen-films maken. Slechts acht jaar na Smurfs: The Lost Village is er een nieuwe film gebaseerd op het blauwe dwergenvolkje van de Belgische striptekenaar Peyo. Al heeft het nieuwe Smurfs weinig met zijn creatie te maken. In deze verwarrende wanhoopspoging om ‘hip’ te zijn gaat alles wat de Smurfen leuk maakt jammerlijk verloren.

We vinden de Smurfen twerkend en TikTok-dansend in het Smurfendorp. Niet op Vader Abraham, maar op een nieuw liedje van Rihanna, die ook de stem van Smurfin inspreekt en de film produceerde. Het leven is hier één groot EDM-festival. Maar één Smurf is ongelukkig: Geen Naam (James Corden). Elke Smurf heeft namelijk een ‘ding’. Brilsmurf is slim, Zorgen-smurf maakt zich zorgen, Geluidseffectsmurf voorziet situaties van grappige geluidjes en Smurfin is een vrouw. Maar Geen Naam heeft niks, en ís dus niks, zingt hij in een gevoelige ballad.

Totdat hij blijkt te kunnen toveren! Vanaf dit punt loopt de plot uit de hand. De kwaadaardige tovenaar Razamel (de broer van Gargamel) detecteert de „energie-impuls” van de magie en ontvoert Grote Smurf. De andere Smurfen moeten hem redden. Ze reizen door ‘portalen’ naar Parijs, München, Australië en „een interdimensionaal ravijn”.

Smurfs kopieert in wilde weg uit andere populaire films zoals Trolls en The Avengers om de moderne kijker te interesseren. Zo blijken de Smurfen niet slechts vredelievende dwergen, maar een soort superhelden: „bewakeraars van het goede”. Ze bestaan om het pratende toverboek Parmantje Grimoire uit handen te houden van een „intergalactische alliantie van kwaadaardige tovenaars”, die de wereld willen overheersen.

Pratende ragebollen

Zelden was zo’n voorspelbare film zó complex. Het is onmogelijk niet af te dwalen. Op een gegeven moment proberen de Smurfen ellenlang om Snooterpoots (pratende ragebollen) om te kopen met taart en horloges zodat ze hun kristallen kunnen gebruiken om een wormgat te openen naar het kasteel van Razamel. Klinkt dat verwarrend? Ik heb de film twee keer gezien (ook de versie met Roxy Dekker), en verder dan deze samenvatting kom ik niet. Elke scène brengt een nieuw personage. Grote Smurf heeft een broer: Ken. En Ken heeft weer een vriend: Ron. Ga zo maar door. Het lijkt ter plekke verzonnen.

De grapdichtheid is extreem hoog, meestal leidt het alleen tot oogrollen. „Mijn podcastmicrofoon staat opgesteld in de Zoom-kamer!”, roept Razamel op gegeven moment. „Ik heb nóóit tijd voor self-care!”, verzucht Ken. En Grote Smurf vraagt: „Zie jij tijd als een lineair concept of als een reeks platte cirkels?” Hollywood-films maken de laatste jaren vaker deze fout, maar het opnoemen van dingen die op het internet populair zijn, staat niet per definitie gelijk aan humor.

Gebroken klok

Er zijn heus wel grappen die werken. En niet alles mislukt. De animatie mengt 3D- en 2D-animatie best knap met fotografische achtergronden – veel beter dan de horrorcreaturen van de Smurfen-film uit 2011. En de liedjes zijn ook effectief. Ook al vraag je je af waarom de Smurfen erbij door het heelal zweven of hupsen in de buidel van een kangoeroe.

Maar je loopt na afloop van de film weg met een gevoel van leegte. Deze film draait niet om Smurfen. Het is volstrekt vormloos. Zoals Geen Naam heeft het geen ‘ding’; op het ene moment is het een vehikel voor Rihanna en haar nieuwe liedjes, op het andere een Marvel-superheldenfilm. Op elk moment is het chaos. En je begrijpt er geen smurf van.


Water. Zonnebril. Hoed. ‘Bingo!’ Het Rode Kruis speelt hittebingo met ouderen en wapent ze zo tegen levensbedreigende hitte

In elke hoek van De Oude Bieb staat een ventilator. Op tafel dobberen roze badeendjes in een emmer. Twee vrouwen, die met een rollator de sociale huiskamer in de wijk Lewenborg binnenschuifelen, krijgen een glaasje ranja met een kleurrijk feestrietje. De aankleding is vrolijk, maar de bijeenkomst is serieus. Het Rode Kruis organiseert hier een ‘hittebingo’ voor ouderen, onder meer over hoe ze oververhitting kunnen herkennen. De vrijwilligers van De Oude Bieb hebben de huiskamer voor de gelegenheid versierd.

„Wat merk je als je het te warm hebt?”, vraagt Lin Vorstman van het Rode Kruis aan de elf deelnemers. Henk Brinkema (70) wijst naar z’n borstkas. „Dan gaat mijn harstslag omhoog en ga ik zweten.” Een andere deelnemer krijgt hoofdpijn.

Hitte is gevaarlijk voor ouderen. Ze zijn het kwetsbaarst voor hittegolven. Mensen ouder dan 65 jaar hebben vaak moeite om hun lichaam af te koelen, omdat ze minder zweten. Ook kunnen gezondheidsproblemen, zoals hartziekten, ervoor zorgen dat ze het nog warmer hebben. Tijdens de Europese hittegolf eind juni overleden in twaalf steden 3.2000 mensen aan de hitte. 88 procent was 65 jaar of ouder, blijkt uit onderzoek van het Britse Imperial College London.

Een bingokaart met plaatjes van de hittemaatregelen. Foto Sake Elzinga

Voetenbadje

Vrijwilligers van het Rode Kruis doen meerdere vergelijkbare zaaltjes aan met de hittebingo. „Voor een beetje bewustwording en zelfredzaamheid”, zegt Richard Dibbets, die met Vorstman de bijeenkomsten verzorgt.

Voordat de bingo begint, legt Vorstman onder andere uit hoe de ouderen zich kunnen wapenen tegen hittegolven. Hij wijst de deelnemers met behulp van afbeeldingen op signalen van oververhitting, zoals huiduitslag. Ook hoofdpijn, spierpijn en duizeligheid gelden als symptomen. Voor vrijwel alle problemen luidt het devies: koelen. Met een natte doek, voetenbadje of een lauwe douche. En wanneer het echt gevaarlijk wordt en ouderen vermoeden dat zijzelf of iemand anders een hitteberoerte heeft – waarbij de warmteregulatie in de hersenen verstoord raakt – dan moeten ze 112 bellen.

Dan is het tijd voor de hittebingo. Op een scherm verschijnen plaatjes met hittemaatregelen. De deelnemers krijgen in groepjes een kaart met plaatjes met de maatregelen en kunnen die afvinken. Elke maatregel wordt besproken. Voldoende water drinken is bijvoorbeeld belangrijk, vertelt Vorstman. Veel ouderen hebben echter een ‘verminderd dorstgevoel’. Om bij te houden hoeveel ze moeten drinken, deelt Vorstman een schijf uit. Na ieder glas water kunnen ze daaraan draaien en dan vaststellen hoeveel ze per dag drinken. Telt koffie ook, wil een deelnemer weten. Zelf drinkt ze twintig koppen per dag. Geen verstandig idee, zegt Vorstman: cafeïne kan onder meer de hartslag verhogen, terwijl water hydrateert zonder bijwerkingen.

Hitte-uitslag, dat kende ik niet. Je bent nooit te oud om te leren, hè

Henk Brinkema (70)
bingodeelnemer

Een zonnebril dragen, de schaduw opzoeken, zonwering gebruiken of de gordijnen dichtdoen, een pet of een hoed dragen: dat weten de deelnemers allemaal wel. Maar dan verschijnt de maatregel ‘om hulp vragen’ op het scherm. „Wie vindt dat lastig?”, vraagt Vorstman. Drie handen schieten meteen de lucht in. „Ik ken dat gevoel. Vroeger deed je het altijd zelf”, zegt Brinkema. Een vrouw weet niet wie ze om hulp zou moeten vragen. „We wonen met allemaal oude knarren in een flat.”

Veel mensen willen wel helpen, verzekeren Dibbets en Vorstman de groep. „Dat is makkelijker dan zelf om hulp vragen. Veel mensen vinden het ook fijn om een ander te helpen”, zegt Vorstman. Hij deelt kaartjes uit waarop de deelnemers een naam en telefoonnummer van een noodcontact kunnen noteren.

Tijdens de bingo wordt besproken hoe ouderen zich kunnen wapenen tegen de hoge temperaturen. Foto Sake Elzinga

Schaatsen

Na afloop van de hittebingo is het tijd voor échte bingo, georganiseerd door De Oude Bieb. Met ouderwetse bingokaartjes en prijzen die passen bij het thema: een waterpistool, herbruikbare ijsblokjes, rietjes.

De eerste drie rondes wint Harry van Iddekinge (87). Tot z’n eigen grote tevredenheid, want hij kwam voor de bingo en de gezelligheid. Over hitte maakt hij zich niet druk. „Ik heb op de zeevaart gezeten, ik ben in veel warme landen geweest.”

Ik heb op de zeevaart gezeten, ik ben in veel warme landen geweest

Harry van Iddekinge (87)
maakt zich niet druk over de hitte

Toch treft ook Harry maatregelen. „Thuis hebben we een ventilator. En als de zon schijnt, doe ik een pet op wanneer ik naar buiten ga.”

Dat het tegenwoordig warmer is dan vroeger, daarover maakt hij zich wel zorgen. „Toen ik opgroeide, woonde ik aan het diep en kon ik in de winter naar het meer schaatsen. Dat kan al jaren niet meer. Er valt nauwelijks meer sneeuw en de zomers worden steeds warmer. Hoe het afloopt met de wereld weet ik niet, maar het gaat niet goed.”

Met deze draaischijf is bij te houden hoeveel water iemand heeft gedronken. Foto Sake Elzinga

Dakdekker

Henk Brinkema kwam wél voor de informatie over wat te doen tegen de hitte. De meeste maatregelen kende hij wel, toch heeft hij nog iets opgestoken. „Hitte-uitslag, dat kende ik niet. Je bent nooit te oud om te leren, hè.”

Brinkema is waakzaam voor warmte. „Vroeger was ik dakdekker. Ik droeg lange mouwen en nam een natte doek mee in een koelbox om mezelf mee af te koelen.” Nu mijdt hij de zon. „Als het warm is, blijf ik zoveel mogelijk binnen. En ik heb een bloeddrukmeter gekocht. Ik heb het weleens veel te warm gehad. Dan begint mijn hart te kloppen in mijn keel. Je moet wel op jezelf letten. Vroeger zorgden mijn vrouw en ik voor elkaar. Nu ben ik alleen en moet ik het zelf doen.”

Hydrateren tijdens de bingo met glaasjes ranja – met rietjes met honingraatballetjes. Foto Sake Elzinga

Lees ook

Klimaatverandering maakte Europese hittegolf eind juni heter en drie keer zo dodelijk

Zonsopkomst bij de Eiffeltoren in Parijs, terwijl in de Franse hoofdstad code rood geldt vanwege de hoge temperaturen afgelopen juni.


Tv-recensie | Naar de Vierdaagse om een soldaat aan de haak te slaan

‘Het is toch een beetje gek, dat mensen gaan lopen”, zegt Bright uit Liberia die meedoet aan de Vierdaagse van Nijmegen. „Ik bedoel, waarom zou je gaan lopen? Als je vlucht, loop je honderden kilometers.” Ja, waarom lopen deze week 45.000 mensen vrijwillig door Gelderland – een uitputtingsslag van vijftig kilometer per dag? Het gevoel van de Vierdaagse (NPO 1) probeert hier antwoord op te geven.

Bright uit Liberia maakt deel uit van de internationale groep van Mo. Die vond de Vierdaagse nogal wit dus probeert hij de wandeltocht wat inclusiever te maken. Mo ziet deelname aan het nationale evenement als middel om opgenomen te worden in de Nederlandse gemeenschap. Als je de Vierdaagse hebt volbracht, moet je een Nederlands paspoort krijgen, grapt Bright.

Veel geportretteerde deelnemers hebben een donkere tijd achter de rug en zien de wandeltocht als een overgangsritueel naar betere tijden. Wat dat betreft lijkt het tv-programma op de kruisweg in The Passion. Elly is honderd kilo afgevallen en heeft een nieuwe knie. Jasmin en Thomas lopen mee uit eerbetoon aan hun overleden vader. Alleen de roodharige Hanna heeft niets meegemaakt. Ze is gekomen om een van de zesduizend soldaten aan de haak te slaan. Als ze een uniform ziet langskomen, smacht ze: „Neem me mee… neem me mee …”

De liefde schudde weer zijn lelijke kop in B&B Vol Liefde (RTL 4). De eerste breuk van het seizoen is een feit. Kasteelheer Illya wordt steeds grimmiger naarmate hij meer gebreken ontdekt aan de Brabantse Kim. Ze deelt niet zijn liefde voor tuinieren en koken. Hij wordt ook chagrijnig van haar „kinderhumor”. Zo schopt ze hem tegen zijn kont als hij gebukt een plantje plantte. Ja, dat is ook irritant. Illya: „Tuinieren vind ik jammer, die humor vindt ik jammer; dat zijn allemaal puntjes.”

Ook bij de 75-jarige weduwe Magda en de Amsterdamse Fons begint het verschil in tempo en temperament op te spelen. Fons verschijnt laat aan het ontbijt, ongewassen en in kamerjas. Zo loopt Magda’s vaste dagschema in het honderd! Hij praat eindeloos over het bereiden van paddestoelen terwijl Magda wil dat hij haar belangstellende vragen stelt. Ook allemaal puntjes, vindt ze.

De kandidaten, vrijwel allemaal vijftigplussers, runnen in hun eentje een B&B in het buitenland. Ze hebben hun eigen leven en sterke ideeën over hoe dat geleefd moet worden. Dat vraagt van de verse liefdeskandidaten een enorme buigzaamheid. Ze moeten volledig opgaan in het leven van de ander en ook nog goed kunnen raden wat diens verlangens zijn.

Humor en levenslust

Nog meer liefdes-tv waar je vrolijk en warm van wordt. Het Amerikaanse realityprogramma Jay and Pamela (TLC) volgt twee geliefden die graag willen trouwen en op zichzelf willen wonen. Het probleem: ze hebben osteogenesis imperfecta type 3, ook bekend als de brozebottenziekte. Ze zijn één meter lang en zitten in rolstoelen. Iedere week breken ze iets.

Hun zeldzame aandoening maakt het leven moeilijker maar ze slaan zich er met humor en levenslust doorheen. In de eerste aflevering checken ze de bruiloftszaal waar ze vooral geïnteresseerd zijn in de wc. Is die wel toegankelijk genoeg? Ontroerend is de scène waarin Pamela jurken gaat passen. Say Yes tot the Dress maar dan met een bruid van één meter.

Het grote probleem is niet hun aandoening. Sinds Pamela bij Jays ouders inwoont heeft ze haar eigen ouders niet meer gezien. Die keuren het huwelijk af. Pamela heeft haar hele leven zichzelf als „een last” gezien. Ze heeft het gevoel dat haar ouders haar op de stoep van Jays ouders hebben gedumpt. Nu ze gaat trouwen is familie juist zo belangrijk.

Zullen de ouders van Pamela toch op de bruiloft verschijnen? Moet de Amsterdamse Fons ook vertrekken? Vindt de roodharige Hanna de soldaat van haar dromen? Blijf kijken.