Stemmen van kleine en grote kinderen schieten deze donderdagmiddag voortdurend de hoogte in op een helling net buiten het dorp Vijlen. Is het niet vanwege de vaart waarmee naar beneden gesleed kan worden, dan is het wel vanwege het onverwachte cadeau van zoveel winterpret.
De leerlingen van bassischool Op de Top hebben net als veel andere scholieren in Zuid-Limburg een dag vrij gekregen. „Omdat de juffen konden niet hier komen”, straalt Lieke Gussen (11). Leeftijdgenote Demi Kunkels vertelt over de springschans die ze met sneeuw proberen te bouwen. „Maar die gaat steeds kapot en remt eerder af, dan dat die voor extra vaart zorgt.”
Behalve voor sleeën leent het pak sneeuw zich ook voor je naar beneden rollen, sneeuwengelen maken, sneeuwballengevechten en breakdance-achtige bewegingen. Vriendje Liam maakt op commando van de meiden een backflip, een achterwaartse salto.
Een vriendin klopt dikke stukken sneeuw uit haar haar. „Moet je kijken!”, roep ze. Eigenlijk zou het niet moeten verbazen na de koprol van zojuist.
Een politieagent komt even een kijkje nemen op de sleehelling. „Heerlijk!’, zegt hij met een grote glimlach op zijn gezicht. „We hebben bijna geen meldingen vandaag. En je moet het werk ook niet gaan zoeken.”
Surveilleren door het Heuvelland is deze donderdag inderdaad geen straf. Hier en daar hangt wat mist, maar op de meeste plekken is de lucht strakblauw en licht de zon de witte wereld op z’n voordeligst uit.
Bergdorpje
Het verkeersinfarct van een dag eerder, vooral in Zuid-Limburg (plaatselijk tussen de 15 en de 25 centimeter sneeuw), met oneindig veel files en de nodige ongevallen is verleden tijd: de neerslag hield op, strooiwagens deden hun werk en de weggebruikers wenden aan de omstandigheden.
Lees ook
Sneeuw in Zuid-Nederland, Rijkswaterstaat roept ‘dringend’ op Limburgse snelwegen te mijden
Het op 195 meter hoogte gelegen Vijlen (gemeente Vaals) noemt zich de laatste jaren als hét bergdorpje van Nederland. In het buitenland vergt dat soms enige uitleg. Bijvoorbeeld op het Europees kampioenschap voetbal voor bergdorpjes, waar voetballers uit Vijlen namens Nederland aan deelnemen. De laatste editie vond plaats in het Zwitserse Zermatt aan de voet van de Matterhorn. Daar lachen ze om Nederlandse ‘bergen’.
Als Vijlen ooit een echt bergdorpje lijkt, dan is het na het flinke pak sneeuw van woensdag. De wegen zijn prima begaanbaar, maar langs de randen ligt het twintig centimeter dik en hoger. Rondom het dorp is het ene vergezicht nog mooier dan het andere.
„Zo’n laag hebben we voor het laatst in 2009 en 2010 gehad”, constateert Viktor Terpstra. Hij stelt zich voor als „commandant” van de Vijlener sneeuwbrigade. Met een hele ploeg vrijwilligers is hij voor de Sint-Martinuskerk sneeuw aan het schuiven op de trottoirs.
Terpstra en anderen gingen woensdag al aan de slag. „Maar toen viel er nog zoveel sneeuw dat het eigenlijk dweilen met de kraan open was. Het hielp wel om alvast zout te strooien. Dat maakt het schuiven later een stuk makkelijker.”
De sneeuwbrigade bestaat inmiddels twaalf jaar en ontstond toen de PvdA in Vaals klussen voor de buurt wilde belonen met rode mutsen. „Maar dat voorstel haalde het niet in de raad”, vertelt Terpstra. „Wij vonden het idee echter zo leuk dat we zijn begonnen met de sneeuwbrigade, waar iedereen die meedeed een rode muts kreeg. Inmiddels heeft iedereen een eigen hoofddeksel op.”
Het idee achter de sneeuwbrigade is simpel: belangrijke delen van Vijlen begaanbaar houden, met name voor ouderen. „Dus in elk geval van de aanleunwoningen naar de buurtwinkel, de kapper en de kerk.”
De laatste jaren kost het soms iets meer moeite om de mensen op te trommelen, maar via de speciale app lukt het volgens Terpstra meestal wel om een ploegje bij elkaar te krijgen. Hij geniet van de complimenten die het oplevert. „Senioren zeggen: ‘Top dat jullie dit doen!’ Soms trakteren ze op een kop koffie of een wafel.”
Een enkele langlaufer
Op 260 meter boven NAP profileert café ’t Hijgend Hert zich als „enige berghut van Nederland”. Het is uitvalsbasis voor talrijke wandelaars met en zonder nordic-walking-stokken. Een enkele langlaufer heeft de meest prachtige, spontaan gevormde loipes tot zijn beschikking. In het omliggende Vijlenerbos testen dikke sneeuwlagen de draagkracht van de takken. De laagstaande januarizon schijnt tussen de bomen door.
Alleen wegkomen van de parkeerplaats bij ’t Hijgend Hert kost de nodige moeite. Banden krijgen lastig grip op de sneeuw en auto’s gaan totaal onverwachte kanten op. Hulp van ter plekke ontstane duwploegen verhelpt het meeste ongemak en levert weer extra verhalen voor thuis op.
