Op 16 januari hebben de Nederlandse Rooms-Katholieke bisschoppen, twaalf in getal, weer hun maandelijkse vergadering. Zij zullen dan vast ook spreken over Fiducia supplicans. Dit Vaticaanse document werd vlak voor Kerstmis gepubliceerd en maakte direct veel los. Het gaat over het zegenen van zogenoemde „irreguliere paren”, onder andere die van gelijk geslacht. Priesters mogen voortaan koppels van hetzelfde geslacht zegenen – dat is iets anders dan een huwelijk of zelfs goedkeuring. Binnen de Rooms-Katholieke Kerk ligt dit namelijk hypergevoelig. In homofoob Afrika, in trumpiaans Noord-Amerika en Latijns-Amerika zijn bisschoppen direct hun messen gaan slijpen.
Wat kunnen wij van het Nederlandse bisschoppencollege verwachten? In november 2022 kwam de aartsbisschop van Utrecht, kardinaal Wim Eijk, met een lijvig boek waarin hij het hele spectrum van seksuele mogelijkheden én handelingen de revue liet passeren en het meeste diskwalificeerde, op geslachtsgemeenschap zonder gebruik van voorbehoedsmiddelen binnen het heteroseksuele huwelijk na. Dus dan weet je het wel. Niets mocht en alles wat wel mocht móest, zo vatte een oude heer de instructie op relationeel en seksueel gebied in zijn jeugd voor mij eens bondig samen.
Zijn er katholieken die Eijks boek op hun nachtkastje hebben liggen? Krijgen onze bisschoppen hen weer terug in het hok en de homo’s terug in de kast? Ik denk dat de kans klein is, tenzij we misschien ook bij ons een politieke leiding krijgen à la Orbán of Poetin. Of als in Nederland de sharia wordt ingevoerd. Misschien dat men op zo’n ontwikkeling hoopt? Intussen ligt ook Fiducia supplicans er, een document dat evident ontsproten is aan het warme hart van paus Franciscus. Vanaf het begin van zijn pontificaat heeft deze veel oog en oor gehad voor ook niet-heteroseksuele mensen. En ook voor hen heeft hij een vorm van zegen willen verantwoorden en verankeren.
Low profile
In Nederland heeft de Katholieke Kerk zich de afgelopen decennia dusdanig uit de markt geprezen, dat ook kerkelijke huwelijken een grote zeldzaamheid zijn geworden. Paren van gelijk geslacht die zich tot een pastor wenden met het verzoek om een zegenbede voor hun verbintenis zijn in mijn ervaring nog veel zeldzamer. Maar het komt voor. Mensen die elkaar gevonden hebben en die echt voor elkaar kiezen, verlangen in zo’n geval op hun feestdag een publieke zegen te midden van familie en vrienden. Dit kan ook de samenhang binnen de samenleving als geheel ten goede komen.
In zo’n publieke zegen voorziet Fiducia supplicans echter niet. Het moet allemaal zo low profile en informeel mogelijk. Want we mogen vooral niet denken dat de kerk in zou stemmen met een huwelijk voor paren van gelijk geslacht. Dat zou niet stroken met Jezus’ blijde boodschap, het evangelie. Geen huwelijk dus, maar wel een vorm van zegen, zo licht als een veertje, maar toch. De kleinste beweging op het hoogste niveau van de kerk kan mondiaal veel betekenen.
Lees ook
Vaticaanse synode was ‘een stap in de goede richting’
