Nieuw in Nederland

Veel van wat nieuw is in Nederland is, bouwt voort op wat al was. Nieuw hoeft niet een breuk of plotselinge verandering te betekenen. Nieuw is niet spontaan ontstaan. Met de elf beeldverhalen die de fotoredactie van NRC uitkoos, wordt duidelijk dat nieuwe dingen een weg van geleidelijkheid afleggen. Dat is een belangrijk besef in een jaar waar de grote gebeurtenissen als een cesuur voelden: een verkiezingsuitslag die de breuk met het vorige politieke tijdperk markeert. Een verwoestende oorlog die een einde maakt aan een periode waarin het conflict grotendeels gestold leek.

In de beelden die wij als kijker zien van die gebeurtenissen zit juist weinig geleidelijkheid. De verkiezingsuitslag wordt in beeld gebracht met de winnende partijleider die glunderend op een podium staat. Oorlogsbeeld wordt gedomineerd door bloed, dode mensen, explosies en puin. De foto als bewijs van een definitief moment.

Juist daarom laten deze fotografen laten zien hoe nieuwe dingen in Nederland ontstaan, ontluiken of opgebouwd worden.

Al scrollend door de beelden valt op dat wij, inwoners van Nederland, bepalen wat nieuw is. Je kan er een constante drang naar vernieuwing in zien. Of een obsessie met veranderen, met de wereld naar onze hand zetten als de situatie daar om vraagt.

Een Amsterdamse haven, aangelegd in de negentiende eeuw om grootschalige handel in hout makkelijker te maken want hout was een lucratief product uit de koloniën, wordt nu met spoed ontwikkeld tot woonwijk, want er is een wooncrisis gaande.

Soms is het nieuwe helemaal niet nieuw, maar verraadt het onze wens te markeren. De Microbembex cubana, een wesp van een centimeter lang, is zeker niet nieuw. Maar wij hechten er waarde aan te markeren dat het beestje als exoot voor het eerst is waargenomen op Bonaire. Al eeuwen kan je op elk Nederlands veldje madeliefjes vinden. Maar wij vinden het noodzakelijk de bloem uit te roepen tot nationale bloem.

Wat wij nieuw vinden, waar we besluiten energie in steken om te veranderen, is ook een lofzang op het alledaagse. Met allerlei technieken een hockeyveld zo duurzaam mogelijk maken. Een kermisattractie aantrekkelijker maken om de traditie te behouden. Een au pair in huis nemen om de dagelijkse gezinsroutine in stand te houden.

Yamen Murhij uit Syrië moest veel moeite doen en lang doorzetten om nieuw te mogen zijn in Nederland. Na drie azc’s en een onzekere periode van anderhalf jaar ontving de 41-jarige Murhij zijn verblijfsvergunning en kunnen zijn vrouw en dochter overkomen. Elf jaar nadat hij zijn thuis ontvluchtte kan Murhij definitief aan het nieuwe beginnen, op zoek naar het alledaagse.

Peter Lipton, Foto Merlin Daleman, Foto Saskia van den Boom, Nick Somers, Folkert Koelewijn, Mona van den Berg, Olivier Middendorp, Elspeth Diederix