Het oosten van Libië, het gebied rondom Benghazi, is in handen van een krijgsheer die uitstekende banden onderhoudt met het Kremlin. Deze Khalifa Haftar wordt ondersteund door een netwerk van milities, waaronder de Tareq Bin Zeyad Brigade, die volgens een geheim rapport van de Europese Unie ook bestaat uit huurlingen van de Wagner-groep. Amnesty heeft gerapporteerd dat de Tareq Bin Zeyad Brigade zich schuldig maakt aan „verkrachting, marteling, het laten verdwijnen van mensen en het executeren van gevangen”, zo bericht het Duitse weekblad Der Spiegel.
Deze Tareq Bin Zeyad Brigade doet af en toe ook aan zogenoemde pushbacks, vluchtelingen tegen hun zin in terugduwen richting de plek vanwaar ze vertrokken: „De militie van Haftar knapt blijkbaar het vuile werk op waar de Europeanen zelf niets mee te maken willen hebben. Zijn mannen, die meer aan een criminele bende doen denken dan aan een standaardkustwacht, werden feitelijk handlangers van de EU – ondanks het feit dat zij ook geld verdienen aan mensensmokkel in Libië.”
In tenminste drie gevallen kan bewezen worden dat Frontex (de organisatie die verantwoordelijk is voor het bewaken van de Europese buitengrenzen) of de Maltese autoriteiten wisten dat vluchtelingen in nood op de Middellandse Zee werden ‘gered’ door Haftars mannen. Frontex en de Maltese autoriteiten wisten dat deze geredden waarschijnlijk door Haftars mannen zouden worden gemarteld en eventueel gedood, afhankelijk van het losgeld dat hun families zouden kunnen betalen.
1 op de 5 drenkelingen is een kind
Wie de waarheid van het migratiepact dat de EU recentelijk heeft afgesloten goed tot zich wil laten doordringen, moet beseffen dat de waarden- en normengemeenschap die Europa heet te zijn niet alleen in Frontex een zeer dubieuze organisatie onderhoudt. Europa werkt ook graag met externe criminele organisaties samen, ja met Poetins strijdmakkers, in de hoop dat de ongewenste vluchteling nog geen grote teen zal zetten op Europese bodem.
De afgelopen tien jaar zijn 28.373 vluchtelingen vermist geraakt op de Middellandse Zee. Het aantal officiële doden in diezelfde periode bedraagt 9.377, maar we mogen aannemen dat verreweg de meeste vermisten dood zijn. Ongeveer 20 procent van de drenkelingen waren kinderen. Misschien is verdrinken te verkiezen boven gemarteld en gedood worden door Haftars mannen.
De Süddeutsche Zeitung verkondigt de andere waarheid van dit migratiepact: „Met het oog op de Europese verkiezingen in juni 2024 wil de EU de boodschap verspreiden: je hebt de rechtse populisten niet nodig om de migratieproblemen op te lossen – Europa heeft een gemeenschappelijk plan om het aantal vluchtelingen terug te dringen.”
Het vieze geheimpje van het migratiepact is dat het vrij weinig te maken heeft met de vluchtelingen uit Afrika en andere continenten. Zij zijn hooguit collateral damage van een poging de groei van populistische, extreem-rechtse partijen onder controle te krijgen – partijen die veelal sceptisch zijn over de federale staat die de EU langzaam geworden is en die in sommige gevallen zelfs Brussel ronduit als vijand zien.
Deze strategie is allereerst heilloos en zet daarnaast de morele pretenties van de EU op losse schroeven. In 2020 sprak de secretaris-generaal van de Beierse CSU, Markus Blume: „Du kannst ein Stinktier nicht überstinken.” (Je kunt niet meer stinken dan een stinkdier.) Maar dit advies heeft weinig weerklank gevonden, telkens weer zijn middenpartijen in de verleiding gekomen om net zo te stinken als het stinkdier.
Over de inhoud van het migratiepact kunnen we kort zijn. Dat bestaat uit parmantig absurdisme en criminalisering van de asielzoeker, vanzelfsprekend onder een laagje schone schijn waarmee de gebrekkige Europese solidariteit aan het zicht wordt onttrokken. Ter illustratie van die solidariteit: landen die echt geen zin hebben asielzoekers op te nemen kunnen hun verplichting afkopen à twintigduizend euro per niet opgenomen asielzoeker, maar, en nu komt het, deze landen kunnen eveneens aan die verplichting voldoen door ‘tenten of kachels’ te leveren. Ik verheug me er nu al op hoe het te vormen PVV-kabinet burgers zal oproepen om hun kacheltjes en vakantietenten in te leveren in de hoop zo een paar flinke stappen te zetten richting asielstop.
Humanistische inborst
Wat de criminalisering betreft voorspel ik dat de kampen die geen detentiecentra mogen heten aan de randen van Europa, waar zogenoemd kansarme vluchtelingen worden opgeslagen, enkele vluchtelingen zullen doen verzuchten dat de mannen van Haftar eigenlijk een humanistische inborst hadden.
Lees ook
Migratieoplossingen – of anders radicaal-rechts aan de macht
Maar laten we de moraal even in de koelkast zetten (ik heb de indruk dat de moraal zeker als het om dit thema gaat al een tijdje in de groentela ligt). Om het migratiepact naar zijn eigen maatstaf te beoordelen moeten we de vraag beantwoorden of het pact erin zal slagen extreem-rechts aangenaam klein te houden. Vaak blijkt dat anti-immigratie-partijen goed scoren in gemeentes waar nauwelijks asielzoekers en vreemdelingen zijn – dat zou tegen het pact spreken.
Aan de andere kant schreef New York Times-columnist Ross Douthat een paar weken geleden over een onderzoek van Ernesto Tiburcio en Kara Ross Camarena die illegale Mexicaanse immigratie naar de Verenigde Staten onderzochten. Uit hun onderzoek blijkt dat toename van de Mexicanen de oorspronkelijke bevolking steeds conservatiever maakt en ervoor zorgt dat de Republikeinen aan stemmen winnen. Als deze onderzoekers gelijk hebben en de Europeanen de Amerikanen volgen, wat ze vaak doen, dan zou een waarlijke daling van het aantal asielzoekers de middenpartijen in Europa weer groot maken en de sociaal-democratie weer bloeiend.
Ik ben sceptisch.
Schaduw van genocide
Hein de Haas beweert weliswaar in zijn uitstekende boek Hoe migratie echt werkt dat het draagvlak voor vluchtelingen niet is afgenomen, verkiezingsuitslagen wekken soms een andere indruk. Het hart van de PVV-kiezer, zo blijkt uit onderzoek, ging sneller kloppen als Wilders over migratie sprak en niet over, pakweg, bestaanszekerheid.
Lees ook
Migratie is niet tegen te houden, ook al beweren politici het tegendeel
