Jarenlang stegen de huizenprijzen tot recordhoogtes. Tot afgelopen zomer. Toen daalde de prijs van een huis harder dan ooit. Vandaag maakt de Nederlandse Vereniging van Makelaars bekend hoe het de huizenprijzen dit najaar is vergaan: dalen ze nog verder? En wat doet dat met het gedrag van de koper? Woningmarkt-redacteur Mirjam Remie praat ons bij over het kuddegedrag op de huizenmarkt.
Raakt het Europese geduld met Israël dan toch op? Het Verenigd Koninkrijk zal Palestina erkennen in september, als Israël dan nog geen einde heeft gemaakt aan de „weerzinwekkende” situatie in Gaza, kondigde premier Keir Starmer dinsdagavond aan. Frankrijk maakte vorig week de erkenning bekend en wil dat officieel bekrachtigen bij de VN-jaarvergadering in het najaar.
De Duitse, Britse en Franse ministers van Buitenlandse Zaken vliegen mogelijk donderdag naar Israël om aan te dringen op meer hulp voor Gaza, zei de Duitse kanselier Friedrich Merz. Duitsland is altijd uiterst beducht voor kritiek op Israël.
Nederland heeft zijn traditionele terughoudendheid voorzichtig laten varen en zal in de EU pleiten een belangrijk deel van het associatieverdrag met Israël op te schorten, zei minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken, NSC) dinsdagavond. Het gaat om afspraken over handel. Veldkamp riep ook de Israëlische ambassadeur op het matje en vaardigde maandag een inreisverbod uit voor twee Israëlische ministers. Israël nam de maatregelen hoog op en ontbood op zijn beurt de Nederlandse ambassadeur. De Tweede Kamer wil nu tóch terugkomen van reces om over Gaza te spreken, waar dat een week geleden nog onhaalbaar was.
Lees ook
Lees ook: Voor het eerst klinkt er openlijk irritatie vanuit Israël na diplomatieke speldenprikjes van Nederland
De op dit punt hopeloos verdeelde Europese Unie heeft dinsdag vergaderd over een bescheiden sanctie tegen Israël – zonder onmiddellijk resultaat. Op tafel lag een zorgvuldig gekozen opschorting van een deel van de samenwerking met Israël onder het wetenschapsprogramma van de EU, Horizon.
Voor de maatregel, die de Europese Commissie heeft voorgesteld, is een gekwalificeerde meerderheid nodig. Op de bijeenkomst van EU-ambassadeurs van de lidstaten werd die lat nog niet gehaald.
Daarmee is het voorstel nog niet van tafel. Vermoedelijk wordt midden volgende week opnieuw beraadslaagd. Een EU-diplomaat zei dat steeds meer landen voelen voor maatregelen tegen Israël en zei te hopen dat de Europese discussie ook zal helpen de druk op Israël te verhogen om in de tussentijd de humanitaire situatie te verbeteren.
Volgens een EU-diplomaat voelen steeds meer landen voor maatregelen tegen Israël
Op verzoek van Nederland liet de EU dit voorjaar onderzoeken of Israël zich hield aan de humanitaire verplichtingen die vastgelegd zijn in een associatieakkoord. De Europese Commissie constateerde toen dat er aanwijzingen waren dat Israël de afspraken schond. Daarop stelde de Commissie een lijst van mogelijke strafmaatregelen vast, maar voordat het zo ver kwam, beloofde Israël de invoer van hulp naar Gaza te versoepelen. Israël ontliep zo twee weken op het nippertje Europese maatregelen. Vorige week constateerde de Commissie echter dat Israël zijn beloftes niet nakomt.
Kapitaalinjecties
Als het Commissie-voorstel wordt aangenomen komen Israëlische tech-start-ups die werken aan technologie die ook een militaire toepassing kan hebben (zogeheten dual-use technologie) niet meer in aanmerking voor Europees geld. De EU steunt start-ups met leningen en participaties.
In de afgelopen jaren kregen Israëlische bedrijven in totaal 200 miljoen euro uit een speciale pot binnen het Horizon-programma bedoeld voor de ontwikkeling van nieuwe technologie, zoals AI en drones, de European Innovation Council (EIC). De financiering van fundamenteel onderzoek en promotie-onderzoek, dat ook onder Horizon valt, wordt niet opgeschort.
Intussen komt Israël zijn afspraken over humanitaire hulp nog steeds niet royaal na. „Er is voortuitgang”, aldus een EU-ambtenaar, „maar het is beperkt. We willen een trend zien.” Zo werd afgesproken dat er vier grensovergangen voor hulpgoederen geopend zouden worden; dat zijn er, aldus een EU-bron, pas twee.
Vrachtwagens
Ook is er verwarring over het aantal vrachtwagens met hulpgoederen die Gaza binnenkomen. Voor de aanslag van Hamas op 7 oktober 2023 waren dat er 500 per dag. Israël beloofde de EU vorige maand dat er dagelijks 160 binnengelaten zouden worden. Een EU-bron telde er maandag 85, voor deze dinsdag beloofde Israël er 200. Een vertegenwoordiger van de Commissie kreeg maandag geen toegang tot Gaza. De Commissie wil het transport van hulpgoederen graag zelf verifiëren.
De distributie van water zou wel verbeterd zijn en Israël heeft weer gezorgd voor stroom bij een belangrijke ontziltingsinstallatie. Of er genoeg brandstof voorhanden is, was dinsdagochtend niet duidelijk.
Gevechtspauzes komen de hulptransporten weliswaar ten goede, maar de situatie blijft kritiek. Echte verbetering kan er pas komen als Israël en Hamas een staakt-het-vuren overeenkomen. De onderhandelingen, onder leiding van Egypte, de Verenigde Staten en Qatar, werden echter afgebroken.
Bevriende landen
Horizon is een omvangrijk kaderprogramma voor wetenschap en ontwikkeling van de EU waaraan ook bevriende landen kunnen deelnemen. Israël participeert sinds 2021 in Horizon. Er is nog nooit een land (deels) uit het programma gezet.
De Commissie wil de samenwerking opzeggen „gezien de snelle verslechtering van de humanitaire situatie in Gaza, na de militaire interventie van Israël, de blokkades van humanitaire hulp en de schending van mensenrechten, die kunnen leiden tot een dramatische verslechtering van de situatie”.
Lees ook
Lees ook: In Gaza ontvouwt zich een hongersnood, waarschuwt VN-waakhond: ‘De toegang tot voedsel is tot ongekende laagte gedaald’
Bij de bus van SD Worx staat na de finish een klein ijsbad. Het hoofd van de Hongaarse Blanka Vas komt nog net boven de rand uit. Anna van der Breggen zit er op haar knieën naast en durft zich niet met haar bovenlichaam onder te dompelen. Ze lacht: „Dit is te koud voor mijn lijf, mag ik er al uit?”
De sfeer bij de Nederlandse ploeg is opperbest. Ook de tweede sprintetappe van de Tour gaat naar Lorena Wiebes. In de slingerende, oplopende straten van Poitiers dreigt ze even ingesloten te raken, maar op 300 meter van de finish schiet ze alsnog op topsnelheid om de Amerikaanse Chloé Dygert heen.
„Waanzinnig”, roept Van der Breggen nadat ze naast Wiebes tot stilstand is gekomen. Tot drie keer toe is ze in de laatste kilometers teruggekeerd aan de kop van het peloton om haar ploeggenote van voren te houden. Ploegleider Danny Stam is onder de indruk: „We hadden gepland dat Anna vanaf de oplopende weg zou gaan, maar dat het zo lang zou zijn had ik niet verwacht.”
‘Fun factor’
Nog niet zo lang geleden was het helemaal niet de bedoeling dat SD Worx deze Tour voor dagsuccessen van Wiebes zou gaan rijden. De ploeg zou alles in dienst stellen om de Belgische kopvrouw en wereldkampioen Lotte Kopecky richting de gele trui te rijden, en daar paste het terughalen van vroege vluchters in sprintetappes niet bij. Maar Kopecky sukkelt al het hele seizoen met een rugblessure.
Nadat ze eerder deze maand uit de Giro delle Donne stapte, gooide SD Worx de plannen om. Vanaf nu ging de ploeg in de Tour voor dagsucces. Niet dat alle klassementskansen al op voorhand werden doorgestreept, richting het slotweekend in de Alpen was de hoop dat Kopecky en Van der Breggen kort in het klassement zouden staan.
Bij de Belgische ging dat al op dag één mis. Op de steile aankomst in finishplaats Plumelec verloor ze een minuut op andere favorieten. Teleurgesteld en zonder een woord met de pers te wisselen vertrok ze naar haar hotel. Een dag later vertelde ze met trillende onderlip dat haar rijden ‘s nachts door haar hoofd had gespookt. „De fun factor is voor mij heel belangrijk, en die is een beetje afwezig. Ik heb twee, drie heel mooie seizoenen gehad, en dan om dit seizoen zo in de regenboogtrui rond te rijden is heel matig.”
In de sprintetappes knapte Kopecky als luxeknecht het vuile werk op voor Wiebes. Ze stopte haar shirt vol met bidons en speelde een rol in de sprinttrein richting de finish. „We weten dat ze het moeilijk heeft”, zei Wiebes na haar eerste ritzege. „We proberen zoveel mogelijk lol te maken, ik hoop echt dat ze haar plezier terugkrijgt. Zonder het plezier krijg je ook niet de resultaten.”
Krampachtig
In tegenstelling tot Kopecky staat Van der Breggen nog wel dicht bij andere toppers in het klassement. De 33-jarige renster keerde dit jaar terug uit haar wielerpensioen bij het team waar ze de afgelopen drie jaar juist als ploegleider in de auto zat. Meteen liet ze zien nog met de wereldtop mee te kunnen. Nu al een paar favorieten (Marlen Reusser, Elisa Longo Borghini) ziek naar huis zijn en Tourfavoriet Demi Vollering maandag hard tegen het asfalt ging, groeien haar kansen om zondag in het geel op het eindpodium te staan. „Maar laten we eerlijk zijn, we hebben nog geen lange berg gehad. Morgen gaat een stuk zwaarder zijn.”
Ik denk dat de schrik er nu een beetje uit is
Op Vollering was het eerder op de middag lang wachten. Terwijl haar ploeggenoten bij FDJ-Suez in startplaats Saumur een voor een de bus uitkwamen om warm te fietsen, stond de fiets met het bordje ‘11’ eenzaam op de Nederlandse te wachten. In de ochtend had de ploeg naar buiten gebracht dat de dokter een hersenschudding had uitgesloten en ze van start zou gaan. Wel had de val haar de nodige kneuzingen bezorgd.
„Bravo”, klonk het vanuit de fans toen Vollering eindelijk door het busgordijn kwam. Krampachtig sloeg ze haar been over haar zadel, haar hoofd op de grond gericht. Op haar gezicht verscheen af en toe een pijnlijke trek, ze leek nee te schudden naar de teamdokter. Na een paar minuten stapte ze alweer af. Haar ploeg moest naar het podium voor de ploegenpresentatie.
Lees ook
Tourfavoriet Vollering heeft overal pijn na een harde val, maar kan bij het uitfietsen zuinig lachen
Na de rit is Vollering een stuk vrolijker gestemd. „Ik ben heel erg opgelucht”, zegt ze. „Toen ik vanochtend op de tacx [fietstrainer] ging zitten, had ik last van mijn nek en kon ik bijna m’n hoofd niet omhoog houden. Op de fiets ging het goed. Mijn knieën en mijn rug voelde ik vandaag gelukkig niet.” Ook is ze blij de hectische finale van dinsdag te hebben overleefd: „Ik denk dat de schrik er nu een beetje uit is.”
Bij Van der Breggen is de opluchting een halfuur na de etappe er net zo goed, maar om een hele andere reden. De verplichte tien minuten in het ijsbad voor optimaal herstel hadden eindeloos geduurd. „Nee, dit is niet mijn favoriete deel van de dag. Je zit op het laatst pijn te lijden in de finale, en dan ook dat nog” Achter haar klinkt gelach. De volgende renster steekt haar teen in het koude badwater.
Na twee dagen praten, waren China en de Verenigde Staten het dinsdag in Stockholm in principe eens. Ze willen de importheffingen voorlopig op het huidige niveau houden, en daarmee de handelsoorlog tussen beide landen nog wat langer pauzeren. Toch zijn daar geen harde afspraken over gemaakt. Het is president Trump die beslist of de huidige pauze, die op 12 augustus afloopt, inderdaad wordt voortgezet, aldus de Amerikaanse delegatie.
De delegaties, geleid door de Chinese vicepremier He Lifeng en de Amerikaanse minister van Financiën Scott Bessent, beëindigden daarmee de derde onderhandelingsronde tussen beide landen sinds Trump begin april grote delen van de wereld nieuwe importheffingen oplegde. Anders dan veel andere landen sloeg China terug met gelijke munt, en beide landen belandden in een spiraal van actie en reactie. In mei, toen de Amerikaanse importheffingen op Chinese producten waren opgelopen tot 145 procent en de handel daarmee de facto was stilgelegd, spraken ze af om te de-escaleren, en voor negentig dagen terug te gaan naar 10 procent (bovenop bestaande heffingen). In China leidde dat proces tot meer zelfvertrouwen over het Chinese vermogen om met Trumps economische dreiging om te gaan.
De gesprekken in Stockholm worden gezien als voorbereiding op een mogelijke ontmoeting tussen Trump en president Xi later dit jaar. Daar zouden beide presidenten dan een ‘deal’ kunnen sluiten die de economische relaties tussen China en de VS stabieler moet maken. Die ontmoeting zal waarschijnlijk plaats vinden in Zuid-Korea, rond een APEC-top die daar eind oktober wordt gehouden, of in Beijing net voor of na die top. Vorige week zei Trump al dat hij China snel hoopt te bezoeken.
Een concessie van de VS: China mag toch de H20-chips van het Amerikaanse Nvidia kopen
Chips en fentanyl
De laatste weken suggereerden beide kanten door middel van wederzijdse tegemoetkomingen dat ze zo’n ontmoeting tussen beide presidenten graag zien gebeuren. China legde de export van twee grondstoffen van fentanyl aan banden – een dossier waarop Trump zegt dat China te weinig doet om de toevoer van het opiaat, waarvan de grondstoffen veelal uit China komen, te controleren. Amerika kondigde twee weken geleden aan dat de Chinezen toch de H20-chips van het Amerikaanse Nvidia mogen kopen die het in april op de verboden lijst had gezet. Deze chips zijn niet de meest hoogwaardige – die blijven ontoegankelijk voor China – maar zijn wel belangrijk voor Chinese techbedrijven zoals Huawei en Tencent.
Die laatste concessie schoot een groep van Republikeinse beleidsadviseurs in het verkeerde keelgat. De groep, waaronder voormalige Trump-ambtenaren zoals Matt Pottinger, stuurde maandag een brief aan handelsminister Howard Lutnick waarin ze schrijven dat ook deze langzamere chips China’s ambities op het gebied van artificiële intelligentie te veel vooruit zouden kunnen helpen. En dat het eerdere verbod „de juiste beslissing” was voor Amerika’s nationale veiligheid.
Grote risico’s
Ondertussen blijven ook tijdens deze pauze de heffingen op Chinese producten in de Verenigde Staten hoog. Volgens berekeningen van het Peterson Institute for International Economics in Washington bedragen ze nu gemiddeld 51,1 procent. Dat komt omdat veel Chinese producten al sinds Trumps eerste handelsoorlog te maken hebben met extra heffingen. Ook legde Trump al in maart een heffing aan China op van 20 procent vanwege de spanningen rond fentanyl.
Lees ook
Trumps begrotingswet: goed voor de Amerikaanse economie, slecht voor de houdbaarheid van de staatsschuld, zegt het IMF
Een toekomstige deal tussen China en de Verenigde Staten blijft daarmee van groot belang voor wereldwijde productieketens. Zo stelde het IMF de groeiverwachting voor dit en volgend jaar dinsdag licht bij naar boven wegens een daling in de Amerikaanse importheffingen, maar met een waarschuwing dat een nieuwe stijging van importheffingen „grote risico’s” met zich meebrengt voor de wereldeconomie.
Op dit moment lijken de twee economische grootmachten zich bewust van die risico’s. In een interview met de South China Morning Post zegt US-China Business Council president Sean Stein dat beide kanten dit voorjaar hebben laten zien hoeveel economische pijn ze de ander kunnen toebrengen, waardoor er een situatie van wederzijdse afschrikking is ontstaan. „Noem het ‘mutual assured economic destruction’”, zei hij, in een verwijzing naar de afschrikkingsstrategie tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie tijdens de Koude Oorlog. „Daarbij is de dreiging van vergelding genoeg om de ander in toom te houden. Maar hoe lang dat zo blijft, weten we niet.”
