Bij het vallen van de avond galmt minutenlang „you are not alone” over het Stadhuisplein in het centrum van Utrecht. Tijdens deze „solidariteitsactie” vormen duizend Utrechters gearmd of hand in hand een kring rondom het stadhuis om zich uit te spreken „tegen uitsluiting”. Sommigen houden kaarsen vast. Er wordt lang en hard geklapt.
De actie is georganiseerd door lokale afdelingen van GroenLinks-PvdA, D66 en PvdD, samen met maatschappelijke organisaties zoals New Neighbours Utrecht (voor nieuwkomers in de stad). De Utrechtse actie staat niet op zichzelf. Ook in Amsterdam en Leiden waren donderdagavond bijeenkomsten.
„De verkiezingsuitslag zorgt bij veel mensen voor grote zorgen en angsten”, zegt organisator Charifa Soulami, tevens voorzitter van GroenLinks Utrecht. „We zijn hier met zijn allen om hen en elkaar een hart onder de riem steken. Wij laten ons hier in Utrecht niet uit elkaar spelen.”
De actie is „geen protest” tegen de verkiezingsuitslag, benadrukt de organisatie. Medeorganisator Wim Datema van New Neighbours: „Daar gaat het niet om. De uitslag is democratisch, maar heeft wel gevolgen voor de mensen in onze stad. De achtjarige zoon van een Syrische vriend van me vroeg vanochtend: moeten we nu het land uit? Je kan niet anders dan laten merken: je bent hier veilig.”
‘Een koortsdroom’
Melissa Schipper (23), Thijsje Laan (23) en Liesje Bruinsma (25) – allen actief in de kunstsector – willen tijdens de actie hun „ongenoegen” tonen met de uitslag. Ze vinden die „onwerkelijk”. „Ik ben vooral bang dat mensen vergeten zijn wie Wilders is”, zegt Bruinsma.
Ze refereert aan zijn „minder-Marokkanen”-uitspraak. „Hij heeft het over een zachtere toon, maar dat betekent niet dat het beleid ook zachter is”. De solidariteitsactie zien de vriendinnen niet als een protest tegen de verkiezingsuitslag. „We zijn niet tegen de democratie”, zegt Schipper. „Ik ben blij dat we in een land met stemrecht leven.” Bruinsma: „We zijn alleen tegen de standpunten van de PVV.”
„De afgelopen vierentwintig uur is als een koortsdroom”, zegt een 28-jarige sociaal werker die anoniem wil blijven gezien haar werk („ik kom daar ook PVV-stemmers tegen”). „Het voelt onwerkelijk en onveilig. Alsof er maar iets hoeft te gebeuren en het dan misgaat. Ik weet niet hoe ver die stop op migranten gaat of wat er gebeurt met de mensen die hier al zijn. Waar ligt de grens? Geldt het ook voor mensen met een migratieachtergrond zoals mijn ouders?”
Harde kern FC Utrecht
Een uur na de solidariteitsactie organiseert Antifa een eigen demonstratie op het Stadhuisplein, waar een paar honderd mensen achterblijven. Antifa-leuzen worden afgewisseld met „Free Free Palestine”, „PVV weg ermee” en „Toen niet, nu niet, nooit meer fascisme”. Het jongste publiek – met name jonge twintigers – blijft over, en raakt al snel in de clash met op de demonstratie afgekomen PVV-aanhangers.
Het dertigtal tegenbetogers – gekleed in zwarte hoodies – scandeert op zijn beurt „AZC weg ermee” en zingen „Sinterklaas, en natuurlijk Zwarte Piet”. Volgens een aanwezige politieagent maken de mannen deel uit van de harde kern van FC Utrecht. De politie weet met tientallen agenten, ME-busjes en agenten te paard de groepen uit elkaar te houden. Terwijl de tegenbetogers worden weggeleid, blijven de Antifa-demonstranten zingen: „Say it loud, say it clear, refugees are welcome here.”
