Zaterdagavond stuitte ik al scrollend op een nieuwsbericht dat voor de verandering eens niet over ziekenhuisbombardementen of de verkiezingen ging, maar iets totaal anders betrof: er was een circusleeuw ontsnapt, in het Italiaanse stadje Ladispoli. Het dier bleek al uren op vrije voeten te zijn.
Ik klikte op een video waarin hij door een woonwijk slofte (de lokale bevolking had zich in haar huizen opgesloten en deed niets anders dan filmen) en er eigenlijk vrij ontspannen uitzag, maar goed, dat kon ook mat zijn geweest. Wellicht was de leeuw ook wel wat van slag, hij was zijn hele leven lang niets anders dan kooi en piste gewend, de ervaring moest voor hem op zijn minst vervreemdend zijn geweest. De enige grote ruimte die hij kende, was er eentje waar gestamp, gejoel en schijnwerpers zijn zintuigen continu verstoorden. Nu had de vertrouwde lucht van tentzeil, suikerspinnen en zweet opeens plaatsgemaakt voor de geur van struikjes en bomen, wat verdwaalde uitlaatgassen, de uitwerpselen van honden. Onder zijn voetkussens de onbekende sensatie van asfalt. Ten slotte was er ook nog eens, waarschijnlijk voor het eerst in zijn leven, nergens een mens te bekennen.
Terwijl ik alle foto’s en reels bekeek, voelde ik een steek. Daar slenterde een wezen, opgebracht in gevangenschap, getraind om te vermaken, een van de miljoenen dieren die al millennia aan het werk zijn in de amusementssector. Familie van de katachtigen die in het Colosseum op gladiatoren werden losgelaten (gladiatoren die doorgaans zwaarbewapend en hevig bepantserd waren) en anno 2023 een van de tallozen die dagelijks met de zweep krijgen wanneer ze niet luisteren.
In Nederland is er gelukkig een einde gemaakt aan het gebruik van wilde dieren in het circus, maar in veel andere Europese landen niet. Daar slijten duizenden nog steeds hun levens achter de tralies. Hun lot zal voor sommigen klein bier zijn vergeleken met het tumult dat door oorlog, inflatie en klimaatcrisis wordt veroorzaakt. En het leven van een enkele leeuw zal echt niet hoog op de agenda komen te staan van de EU. Maar toch.
Toen ik die beelden van hem zag, kreeg ik het koud. Omdat je wist dat ze hem vroeg of laat te pakken zouden krijgen, en dat de vrijheid waarin hij rondslofte een tijdelijke en, naar alle waarschijnlijkheid eenmalige zou zijn.
Zondagochtend kwam het verlossende bericht. Men had hem weten te omsingelen, verdoofd en teruggebracht naar het circus. Eind goed al goed. Voor de mens dan.
De leeuw heet trouwens Kimba. In mijn hoofd loopt hij nog steeds los.
Ellen Deckwitz schrijft op deze plek een wisselcolumn met Marcel van Roosmalen.
