Tienduizenden demonstranten zijn zondag in heel Spanje de straat op gegaan uit protest tegen de plannen van waarnemend premier Pedro Sánchez om Catalaanse separatisten amnestie te verlenen. Dat melden internationale persbureaus en Spaanse media. Een akkoord voor amnestie, en daarmee ook een nieuw regeerakkoord met Sánchez als premier, lijkt er sinds deze week te komen, tot woede van veel Spanjaarden. Volgens een recente opiniepeiling is 70 procent van de bevolking tegen het verlenen van amnestie.
Over hoeveel mensen precies demonstreren, heerst onduidelijkheid. Volgens de krant El País vindt de grootste demonstratie in Madrid plaats. Volgens de autoriteiten zijn daar 80.000 demonstranten, oppositiepartij Partido Popular (PP) zegt dat het er 550.000 zijn. In Sevilla schatten de autoriteiten dat er zo’n 40.000 betogers op straat zijn, in Valencia ongeveer 24.000 en in de Catalaanse stad Barcelona 6.000.
In juli won de rechts-conservatieve PP de verkiezingen, maar kon de partij geen meerderheidscoalitie vormen. Daarop kreeg Sánchez met zijn socialistische PSOE de kans een kabinet samen te stellen. Daarvoor heeft hij steun van de Catalaanse onafhankelijkheidspartijen nodig, die op hun beurt amnestie eisen. Sánchez voerde daarvoor gesprekken met de voormalige regiopresident Carles Puigdemont, die sinds het illegale referendum voor Catalaanse onafhankelijkheid van 2017 in België verblijft. Hij leidt de Catalaanse onafhankelijkheidspartij Junts.
Ook eerder deze week werd gedemonstreerd, toen het erop leek dat de amnestiewet er zou komen. Een demonstratie in Madrid, voor het kantoor van Sánchez’ PSOE, werd grimmig. De politie zette rookbommen in en schoot met rubberen kogels. Ook in de rest van het land demonstreerden Spanjaarden voor lokale PSOE-partijkantoren.
Twee werknemers van voogdijorganisatie Nidos hebben dit jaar voor 221.000 euro gefraudeerd. Dat laat een woordvoerder van de organisatie maandag weten aan NRC. In een Kamerbrief schrijft Mona Keijzer (Asielopvang, BBB) dat de twee werknemers onterecht geld opnamen met een pinpas van Nidos. Die organisatie houdt zich bezig met de voogdij van minderjarige vluchtelingen.
De betrokken medewerkers zijn ontslagen. In één geval is het geld, 100.000 euro, teruggevorderd. In het andere geval wordt de uitkomst van het strafrechtelijke onderzoek nog afgewacht.
De twee gevallen van diefstal werden begin dit jaar ontdekt, vertelt de woordvoerder van Nidos. De medewerkers namen afzonderlijk van elkaar geld op met de pinpas van de voogdijorganisatie. Dat geld was bestemd voor de dagelijkse kosten voor de jongeren die er verblijven, zoals schoolkosten en leefgeld. De woordvoerder laat weten dat het de organisatie „veel pijn” doet dat de werknemers hebben gefraudeerd.
Volgens Keijzer heeft Nidos een aantal „adequate beheersmaatregelen” genomen. Ook heeft de voogdijorganisatie een speciale projectgroep ingesteld die toekomstige fraude moet voorkomen. En het gebruik van kasgeld door werknemers moet tot een minimum worden beperkt.
Lees ook
Zorgen over jonge asielzoekers bij opvanggezinnen na signalen van uitbuiting – NRC
Bij het ongeluk met een Nederlands vliegtuig, zondagmiddag op de luchthaven Southend, ten oosten van Londen, zijn vier mensen om het leven gekomen. Dat meldt het Britse persbureau PA maandag. Over de identiteit van de slachtoffers is nog niets bekend gemaakt. De Britse politie heeft het nieuws over het dodental nog niet bevestigd. Later op maandagmiddag geven de politie en de directeur van het vliegveld een persconferentie.
Het vliegtuig boog zondag tijdens de start op geringe hoogte sterk af, kantelde en stortte kort na vier uur plaatselijke tijd neer in een vuurbal. De eigenaar van het vliegtuig, Zeusch Aviation in Lelystad, had tot nu toe alleen bevestigd dat een van zijn toestellen „bij een ongeluk is betrokken”. Over de toedracht van het ongeluk is nog niets bekend.
Vliegveld Southend was ook maandag nog gesloten voor alle verkeer. Het vliegtuig, een 31 jaar oude Beechcraft King Air B200, een tweemotorig propellervliegtuig, was die dag vanuit Athene via een vliegveld in Kroatië naar Southend gevlogen. Na een korte stop vertrok het op weg naar thuishaven Lelystad.
Het gebeurt niet vaak dat twee popsterren van het formaat Kendrick Lamar en SZA samen op wereldtournee gaan. Een in het oog springend voorbeeld was de Watch The Throne-tour van Jay Z en Kanye West in 2011; twee van de succesvolste hiphopartiesten in absolute topvorm in een concert dat op het gebied van schaal, stijl en scenografie muzikaal en visueel overdonderde.
Zó magisch als toen werd het zondag niet in de Arena, op de Nederlandse halte van Kendrick Lamar en SZA’s Grand National Tour; de lucratiefste wereldtour met twee headliners uit de popgeschiedenis. Maar het blijft wel een goed concept. De gedreven rapper-van-zijn-generatie Kendrick Lamar en de streamingrecordbrekende singer-songwriter SZA, die beiden op hetzelfde platenlabel naam maakten, lieten in 9 aktes en 2,5 uur zowel solo als gezamenlijk 55 nummers horen in een show vol vaart en dynamiek.
Lees ook
Superster SZA zoekt in haar muziek de totale artistieke vrijheid
Knallend uit de startblokken
Het concert vloog knallend uit de startblokken met een openingsblok vol rauwe westkustkrakers van een intens rappende Lamar. Omringd door zwart-witbeelden en geruggenteund door geweldig op de beats meegolvende dansers vuurde hij de teksten van nummers van zijn recente album GNX watervlug en superieur beheerst af. In ‘wacced out murals’ werd hij gesteund door een diep dreunende kickdrum, in ‘squabble up’ door schmierend pompen, in ‘tv off’ door galmende staccato-funk.
Bij het eerste blok van de kleurrijke en veelzijdige zangeres SZA, eerst nog samen afgetrapt met het duet ‘30 for 30’, maakte het grootstedelijke decor plaats voor uitbundig natuurschoon. SZA’s dansers waren uitgedost als bevreemdende insecten die in afgemeten en lome, gesynchroniseerde bewegingen hun sensuele paringsdansen uitvoerden – met de gloedvol uithalende topzangeres als hun kloppend middelpunt.
Zowel muzikaal als visueel was er voortdurend die afwisseling tussen de groovende, vaak tot de essentie gestripte westkustrap van Lamar en de weelderige, intiem-openhartige sets van SZA.
Zo eindigde het tweede blok van Lamar met ‘man at the garden’, waarop hij kalm en in een verhalende cadans rapte, gehurkt op de motorkap van de Buick Grand National X waarnaar hij zijn recente album en deze tour vernoemde. Om daarna meteen over te gaan naar het geluid van kwetterende vogeltjes en een stevig rockend, vlammend gezongen ‘Scorsese Baby Daddy’ van SZA, omringd door beelden van lustrijk natuurgroen. Het vormde de aftrap van een hoog energiek blok door de krachtig soulvol zingende en over de podiumvloer kronkelende SZA, inclusief gierende gitaristen en omhoogschietende showvlammen.
Nadeel van een double bill met sterren van dit formaat is dat een voetbalstadion haast onontkoombaar wordt. Het leidde ook in de Arena tot gebrekkige zichtlijnen voor het publiek, dat zich vaak in kronkels moest wurmen om een glimp van de performers op te vangen. En tot een galmend, te schel en vlak geluid, dat voor muziek vol diepe lage tonen en opzwepende elektronische nuances niet ideaal is.
SZA maakte de meeste indruk. Op het podium zoog ze voortdurend alle aandacht naar zich toe, of ze nou als vlinder door de lucht zweefde, een gigantisch mechanisch insect bereed, baldadig over het podium zwierde of in de erotische omstrengeling van een van haar achtergronddansers verdween. Lamar had er meer moeite mee de energie constant op niveau te houden, en slaagde daar ook minder goed in dan tijdens zijn vorige grote albumtour.
Maar de co-headlinershow bood wel de speciale mogelijkheid de twee normaal solo toerende zwaargewichten ook hun duetten live te zien uitvoeren. Zo klonk er een beziel(en)de versie van ‘All The Stars’ – in een stadion vol stemmige telefoonlichtjes.
Nadat Lamar met zijn aan rivaal Drake gerichte strijdlied ‘Not Like Us’ het publiek tegen het stadiondak aan had laten springen, klonken de duetten ‘luther’ en ‘gloria’ als uitsmijters, waarin de zangeres en de rappende meesterverteller hun contrasterende werelden met broeierige, aanstekelijke chemie samenbrachten.