Oud-studenten, alleenstaanden en kopers van energiezuinige huizen kunnen volgend jaar makkelijker geld lenen om een huis te kopen. Het kabinet verruimt de hypotheeknormen voor een aantal groepen, schreef demissionair minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, CDA) woensdag in een brief naar de Tweede Kamer.
Het kabinet baseert zich op advies van het Nibud, dat jaarlijks berekent hoeveel geld huishoudens aan woonlasten kwijt kunnen zijn zonder financieel in de knel te komen. Door de inflatie neemt die ruimte af: een groter deel van het inkomen moet immers naar energie, voedsel en kleding. Maar loonstijgingen compenseren dat verlies weer. Het Centraal Planbureau verwacht dat de lonen volgend jaar met 5,2 procent zullen stijgen, waardoor het maximale hypotheekbedrag voor de meeste huishoudens toeneemt (behalve voor die met een inkomen tot 33.000 euro).
Het kabinet voegt daar dus een aantal ingrepen aan toe. Vanaf komend jaar mogen huizenkopers die een woning kopen met een energielabel dat hoger is dan E, F of G, meer geld lenen om een huis te kopen. Dat bedrag neemt toe met de duurzaamheid van het label: wie een huis koopt met energielabel C of D, mag 5.000 euro extra lenen; het meest duurzame label is goed voor 50.000 euro extra leenruimte. Het idee is dat bewoners van energiezuinige huizen een lagere energierekening hebben, waardoor een groter hypotheekbedrag verantwoord is.
Een andere groep waarvoor de leennormen worden verruimd, zijn oud-studenten met een studieschuld. In het regeerakkoord was afgesproken iets voor deze groep te doen, omdat een schuld het verkrijgen van een hypotheek bemoeilijkt – en het is voor starters vanwege de schaarste op de woningmarkt al ingewikkeld een woning te bemachtigen.
Openstaande schuldbedrag
Hypotheekverstrekkers kijken vanaf komend jaar niet meer naar de hoogte van de schuld aan het begin van de aflossingsperiode, maar naar het schuldbedrag dat nog openstaat. De maximaal toegestane maandelijkse hypotheeklasten worden verminderd met het bedrag dat de oud-student op dat moment aan de Dienst Uitvoering Onderwijs moet aflossen. Wie al een deel van zijn schuld heeft afgelost, kan vanaf volgend jaar dus een hogere hypotheek krijgen.
Lees ook
Isoleren woning niet altijd goed voor de portemonnee
Tot slot worden de regels versoepeld voor alleenstaanden, ook een groep die het moeilijk heeft op de woningmarkt. Ter illustratie: voor alleenstaanden met een modaal inkomen (41.500 bruto) was er in september in Amsterdam geen enkel huis beschikbaar, meldde de Hypotheker. Het kabinet verruimt de leenmogelijkheden voor deze groep (met een inkomen van ten minste 28.000 euro) met 16.000 euro. De redenering: alleenstaanden kunnen een groter deel van hun inkomen aan woonlasten kwijt zijn, omdat andere vaste lasten lager zijn.
In de hoofdstad zal deze maatregel overigens niet veel zoden aan de dijk zetten: de meeste Funda-advertenties onder de 175.000 euro gaan over garages.
Experts wijzen erop dat ‘meer geld’ voor huizenkopers niet per se betekent dat meer mensen een huis kunnen kopen: op langere termijn drijft het de prijzen alleen maar op. Ook zou het riskant zijn doordat mensen bij een prijsdaling sneller ‘onder water’ komen te staan – hun huis is dan minder waard dan de waarde van hun hypotheek. En dat heeft weer invloed op de economie als geheel, doordat mensen hun hand dan meer op de knip houden.
Onlangs heeft het kabinet bekendgemaakt dat volgend jaar huizen met een waarde tot 435.000 euro in aanmerking komen voor de Nationale Hypotheek Garantie (NHG). Die zorgt ervoor dat huizenkopers niet onder water komen te staan. NHG zorgt ook vaak voor een lagere hypotheekrente, omdat het risico voor hypotheekverstrekkers lager is. Door het oprekken van die grens (die ligt nu op 405.000 euro) komt op dit moment 38 procent van de woningen op Funda in aanmerking voor NHG, zo meldde Van Bruggen Adviesgroep deze week. Met de huidige norm is dat 33 procent.