Nu we met het jongste geweld in Gaza en Israël terug zijn bij de vertrouwde ratio van vele malen meer Palestijnse doden dan Israëlische, moeten we de rol van westerse leiders, opiniemakers en intellectuelen onder ogen te zien. Die deden na de gewelddadige Hamas-operatie op 7 oktober wat ze nooit doen wanneer Israël de dood brengt: de andere partij carte blanche geven, of zelfs, zoals de Amerikanen doen, haar van wapens voorzien. De Tweede Kamer vroeg op 12 oktober in een motie begrip voor het feit dat het lastig zal zijn geen Palestijnse burgers te vermoorden. In het licht van de vernietigende bombardementen in Gaza – genocide op klaarlichte dag – wordt halfhartig teruggekrabbeld, zonder zelfs maar tot een staakt-het-vuren op te roepen (alleen een ‘humanitaire pauze’).
Waarom die carte blanche voor Israël? Waarom niet een dergelijke sentimentele reflex bij de paar honderd Palestijnen die Israël eerder dit jaar al doodschoot volgens de VN, of bij de duizenden vreedzame betogers die eind 2018 en begin 2019 door Israëlische scherpschutters door de knieën werden geschoten ? Klaarblijkelijk worden Palestijnen als minderwaardig gezien. Daartegen kwam Ramsey Nasr vorige week in NRC terecht in het geweer, maar daarmee begrijpen we nog niet waarom die minderwaardigheid voor Israël nódig is.
Die is alleen te begrijpen door de rol van Israël in het westerse imperialisme te bezien. Het is veelzeggend dat vooral westerse koloniale staten als de VS en voormalige Europese kolonisatoren Israël onvoorwaardelijk steunen. Israël is voor die landen een vooruitgeschoven post van een Westen dat nog altijd volgens koloniale logica redeneert, en dat de rest van de wereld alleen als raciale ander kan herkennen, als premoderne barbaren die in een chaotische jungle leven. Theodor Herzl, de vader van het moderne zionisme, zag Israël al als een „muur tegen de barbaren”. En de voormalige Israëlische premier Ehud Barak noemde Israël in 2002 een „villa middenin een jungle”. Hij gebruikte een oud Europees repertoire dat recent nog gehanteerd werd door de hoge vertegenwoordiger van de EU voor buitenlandse zaken, Josep Borrell, die Europa een „tuin” noemde en de wereld buiten Europa een „jungle”.
Beschaving
In een tijd waarin islamofoob racisme in Europa normaal geworden is, verschijnt Israël als het enig ‘moderne’ land in het Midden-Oosten. Bij een presentatie bij de VN in september presenteerde premier Netanyahu Israël als vredestichter en ontwikkelaar van het Midden-Oosten, met Israël als Aziatische deur naar Europa. Zonder Israël, is de herhalende boodschap, geen beschaving in het Midden-Oosten. Zo konden Joden, eerder zo vaak als wezensvreemd aan Europa gezien, na 1948 als Europeanen herkenbaar worden, maar vooral als ze in Israël zaten. Deze transformatie ging gepaard met een nieuwe Holocaustcultuur en een carte blanche voor Israël uit Europese ereschuld. Israël ontwikkelde zich intussen tot een apartheidsstaat met Joodse suprematie als variant van witte suprematie.
Lang heeft Israël in het naoorlogse westerse imperialisme als leverancier van wapens, training en technologie bijgedragen aan het neerslaan van socialistische en communistische bewegingen en het onderdrukken en vermoorden van oorspronkelijke bewoners. Het bewapende de strijd van Birma in de jaren vijftig tegen de communistische beweging, en meer recent de genocide van Myanmar op de Rohingya. Het hielp het afzetten van de socialist Allende in Chili, en steunde de Contra’s in Nicaragua tegen de socialistische Sandinisten. Het bewapende Guatemala toen dat onder Ríos Montt een genocide op de Maya-bevolking uitvoerde die wel de ‘stille Holocaust’ genoemd is, en het leverde uzi’s aan de Hutu’s die in Rwanda genocide begingen. Het steunde het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime met wapens en trainingen en faciliteert huidig Singalees kolonialisme door Sri Lanka te bewapenen en te trainen in de bezetting van Tamil-land.
De grootste afnemer van Israëlische wapens is India, dat daarmee Kasjmir onderdrukt – reden voor inwoners van Kasjmir om hun strijd een ‘intifada’ te noemen.
Zoals herhaaldelijk beschreven door auteurs als Jeff Halper en Antony Loewenstein heeft Israël van de bezetting een businessmodel gemaakt. Israëlische wapens zijn ‘battle tested’ en ‘combat proven’, en Palestina is een laboratorium voor de moord op en surveillance en repressie van een oorspronkelijke bevolking.
Maar de tijd dat het Westen een toekomst heeft in het Midden-Oosten en Centraal-Azië is voorbij. Meermalen hebben de Amerikanen bakzeil moeten halen. In de heropbouw van Irak en Afghanistan is China bepalend, en Afghanistan is sinds dit jaar formeel onderdeel van het Chinese ‘Belt and Road’-initiatief. In een fossielvrije toekomst verliest het Midden-Oosten zelfs voor de Verenigde Staten strategische waarde.
Lees ook
Progressief Nederland moet de strijd tegen Hamas steunen
Binationale staat
Het Westen zal de toekomst van Israël buiten koloniale kaders moeten beschouwen als de veiligheid van Israëlische burgers werkelijk telt. Vooralsnog lijkt dat niet het geval, zo blijkt niet alleen uit de oorlogszuchtige retoriek en propaganda, maar ook uit het feit dat de VS een deel van de zesde vloot hebben doen opstomen, zodat de USS Ford, het grootste oorlogsschip ooit, nu nabij Israël en Libanon ligt, in een poging Iran te provoceren en potentieel zelfs een tweede Russisch front te openen. Het zijn de klassieke imperialistische reflexen van een land dat al driekwart eeuw geen oorlog meer wint.
Israël is een typische kolonisator: het voelt zich omsingeld door vijanden. Maar kolonialisme zal nooit veiligheid brengen. Een in het Westen te weinig gesteund alternatief is een binationale staat, ‘van de rivier tot de zee’. De eerste stap daarnaartoe is steun voor een staakt-het-vuren zoals dat al jaren het door Israël (en door het Westen) genegeerde aanbod van Hamas is. Onvoorwaardelijke steun voor Israël door politieke elites is een koloniale reflex waarvan we ondubbelzinnig afstand moeten nemen.