Terug naar Israël: eerst de familie omhelzen en je daarna melden als reservist

De student grafische vormgeving aan de kunstacademie keert deze week terug naar Israël. Maar niet om aan zijn tweede studiejaar te beginnen. Hij gaat terug om in het leger te dienen. Dat had hij niet gedacht toen hij vijf dagen geleden naar Nederland vloog voor een paar dagen lol in Amsterdam. Hij had ook niet verwacht dat hij daar helemaal geen leuke tijd zou hebben, maar het hele weekend verbijsterd naar zijn telefoonscherm zou staren. En aan een stuk door met familie zou appen.

De sfeer op Schiphol in de rij voor de incheckbalie naar Tel Aviv is bedrukt. De student (25), die niet met naam in de krant wil, had die vlucht al eerder geboekt, gelukkig bij een Israëlische maatschappij. Want alle andere maatschappijen hebben hun vluchten geannuleerd, na de bloederige en dodelijke aanval van Hamasstrijders in het zuiden van Israël.

Hij doet het voor op de tegelvloer van Schiphol: handen over je hoofd, jezelf klein maken en pas na tien minuten naar de schuilkelder rennen

Anderen in de rij keren eveneens niet halsoverkop terug. Ze hadden hun tickets al. Ze gingen opgeruimd op pad en keren terug met zwaar gemoed. De ouders met drie jonge kinderen en een bagagekar vol koffers en koffertjes én een buggy, waren in Nederland voor een korte vakantie. De veertiger in het witte shirt, die even zijn koptelefoon afzet, was er voor werk. Dor Tenenbaum (36) was met een vriend voor een weekendje in Amsterdam.

Tenenbaum was het lange weekend vooral bezig met kijken of hij éérder terug kon. Onmogelijk, want geen vluchten. Israëliërs in het buitenland die als reservist wilden dienen, konden ook geen ticket krijgen. In app-groepen worden alternatieve routes gedeeld. Sommigen proberen via luchthavens in ándere landen naar Israël te komen. Er wordt gepoogd extra chartervluchten te regelen voor reservisten. Tot nu toe is dat nog niet gelukt.

Lees ook deze reportage: Prompt gaat weer het luchtalarm af in Ashkelon. ‘Israël is er zo slecht aan toe’

Mandarijntjes

Het groepje orthodoxe joden stapt even uit de rij en wikkelt gebedsriemen om de armen. Tussen de wachtenden en de koffiecorner wiegen ze voor het middaggebed. Enkele mannen sluiten aan. Na het bidden delen ze mandarijntjes uit aan de andere wachtenden.

De aanval van Hamas kwam onverwachts. Dit had níémand verwacht, niet kúnnen verwachten, zegt iedereen in de rij. Toch zijn Israëliërs altijd alert. Ze houden er rekening mee dat er elk moment íéts kan gebeuren. Zo groeiden ze op. Waarom zouden ze anders bij incheckbalie 32 van departures 3 staan? De allerachterste balie in de uiterste hoek van de vertrekhal? Omdat passagiers op vluchten naar Israël altijd extra worden gecheckt. Omdat het gevaar altijd op de loer ligt. Dus oplettendheid, dat zit in hun genen.

Michel Babakobi (37), de moeder van de drie jonge kinderen, zegt dat. Andrey Voronin, Israëliër van Russische afkomst uit Haifa die met zijn vrouw en twee kinderen van twaalf en tien reist, zegt dat.

De 25-jarige student zegt ook dat waakzaamheid in de genen zit. Hij legt het uit. Hij woont in kibboets Matsuba vlak bij de Libanese grens. Hij is daar ook opgegroeid. Al op de kleuterschool leerde hij wat te doen bij een Hezbollah-raketaanval. Niet gaan rennen. Handen over je hoofd, op je knieën en jezelf klein maken. Hij doet het voor op de tegelvloer van Schiphol. Zo ineengedoken blijf je tien minuten zitten. En pas dán ren je naar de schuilkelder.

En hoe vaak gebeurde dat?

„Heel vaak.”

Dreiging zorgt voor een permanente staat van alertheid. Als hij knallen hoort, dan schiet hij als reflex in die houding, ook als hij in het buitenland is. Andere Israëliërs in de rij voor de incheckbalie herkennen dat. Babakobi weet nog dat ze bij elk alarm in 2003 met hun gasmaskers op naar de schuilkelder renden uit angst voor gifgassen uit Irakese raketten. Tenenbaum ziet het verschil met zijn vrouw, die opgroeide in Uruguay, en de constante dreiging maar moeilijk kan accepteren.

Oplossing

De man met de koptelefoon, Tenenbaum en Voronin hebben nog geen oproep gehad van het leger. Tenenbaum zat bij een intelligence-eenheid waarvoor up-to-date kennis noodzakelijk is. Die heeft hij niet meer. Maar het leger heeft ook handen nodig voor andere klussen. Als ze worden opgeroepen, gaan ze.

De student grafische vormgeving gaat sowieso. Hij wil zijn dorp verdedigen. Zijn vrienden gaan ook allemaal: „Die laat je niet zitten.” Hij zal thuis zijn familie omhelzen en zich daarna melden als reservist bij een parachutisteneenheid.

De wachtenden reizen naar een oorlogssituatie. Ze komen aan in een Israël waar het openbare leven is stilgevallen. Scholen en kantoren zijn gesloten. Ze vrezen de nabije toekomst. Israël zal ongenadig terugslaan, dat weten ze zeker. Dat is zelfs al aan de gang. Toch zijn ze liever daar dan in Nederland. Ze verlangen naar hun familie en naasten. Op zo’n moment wil je toch terug, zegt Michel Babakobi. Ze vertelde haar twee oudste kinderen een kinderversie van wat er is gebeurd. Ze heeft niet verwegen dat er doden vielen. Maar over de gijzelingen heeft ze niets verteld.

Je kunt lang discussiëren over hoe de situatie in Israël zó heeft kunnen escaleren. Twee miljoen mensen op een klein stukje afgegrendeld land zoals in Gaza, dat kán niet goed gaan, vinden zowel Tenenbaum, Voronin als de student. Maar het waren de leiders van Hamas die nu een oorlog wilden beginnen, niet de gewone burgers. Dat vinden ze ook.

De oplossing? „Ik ben links,” zegt Tenenbaum. „Ik ben altijd voor onderhandelingen geweest. De Israëlische leiders van dit moment zijn rechts. Mensen ín Israël denken heel verschillend en hier in de rij ongetwijfeld ook.”

Lees ook dit artikel: Wie zijn de leiders van Hamas, dat met bruut geweld de ‘zionistische bezetter’ wil verdrijven?