N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Inflatiecorrectie In het hele land legden journalisten van kranten van mediabedrijf DPG deze donderdag kort het werk neer. Al meer dan een jaar broeit ook bij andere kranten onvrede over het koopkrachtverlies door de inflatie.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data106257130-bbfbbf.jpg)
Honderden journalisten van het Algemeen Dagblad, de Volkskrant, NU.nl en andere landelijke en regionale uitgaven van mediaconcern DPG hebben deze donderdag kort het werk onderbroken. Met de protestactie willen zij hun eis kracht bijzetten voor compensatie van het koopkrachtverlies dat het gevolg is van de inflatie.
In Amsterdam verlaten tegen tien uur redacteuren in vaste dienst en freelancers van de Volkskrant, Trouw en Het Parool massaal het gemeenschappelijke gebouw van hun kranten. Met gele A4’tjes, met daarop ‘10 %’, en een groot spandoek met de tekst: ‘Journalistiek heeft een prijs’, drommen ze samen bij twee koffiekarren van de journalistenvakbond NVJ, voor wat een ‘werkoverleg’ wordt genoemd.
„Dit is niet bedoeld om de lezers te raken”, zegt Volkskrant-redacteur Natalie Righton, voorzitter van de redactieraad. „Het is een vriendelijke actie om de druk op te voeren en de directie te laten weten dat we koopkrachtcompensatie eisen.” De journalisten willen met terugwerkende kracht tot januari 2023 tien procent structureel erbij, voor redacteuren in vaste dienst én freelancers, en vanaf 1 januari volgend jaar nog eens vijf procent.
Volkskrant-hoofdredacteur Pieter Klok staat ook tussen de demonstranten, met een geel A4’tje zonder tekst dat hij in zijn handen gedrukt heeft gekregen. Het tekst- en beeldloze papier is het symbool waarmee freelancers actie voeren, om te laten zien dat kranten zonder hun geschreven, gefotografeerde en getekende bijdragen heel veel lege plekken zouden hebben.
„Ik sta altijd achter mijn redactie, maar niet per definitie achter iedere actie”, zegt Klok gereserveerd. „Ik maak me wel zorgen, omdat de posities zo ver uit elkaar liggen.” Hij wijst er bovendien op dat het „ingewikkeld” is de omvang van het koopkrachtverlies precies vast te stellen. De kwestie zou moeten worden opgelost bij de onderhandelingen voor een nieuwe cao, die volgende week beginnen.
DPG, in Nederland de grootste krantenuitgever, heeft zijn journalisten vorige maand een eenmalige inkomensafhankelijke uitkering toegezegd – „om aan de onvrede tegemoet te komen”. Die uitkering, variërend van 1.500 euro bruto voor de groep met de laagste inkomens, tot nul euro voor de inkomens boven 80.000 euro, voldoet volgens de journalisten niet, ook omdat aan de freelancers geen tegemoetkoming is toegezegd.
Beetje voorbarig
DPG noemt de actie van donderdag in een verklaring „een beetje voorbarig” en weigert voorlopig inhoudelijk in te gaan op de eisen. Het bedrijf wil de cao-onderhandelingen afwachten. „Daar bekijken we of we het eens kunnen worden. Die gesprekken staan al langer gepland en voeren we als collectief van werkgevers en werknemers. Niet solo als DPG Media met slechts één van de vakbonden en voor slechts een deel van onze medewerkers.” De nieuwe cao moet op 1 januari 2024 ingaan.
Op het hoofdkantoor van DPG Nederland in Hoofddorp onderbraken journalisten van onder meer NU.nl, Libelle en Margriet deze donderdag ook om tien uur het werk, vertelt Noémi van de Pol, voorzitter van de redactiecommissie van NU.nl. Vergelijkbare acties vonden plaats bij onder meer Brabants Dagblad, De Gelderlander, de Provinciale Zeeuwse Courant (PZC) en Tubantia.
Journalisten komen vrijwel nooit voor zichzelf op als het om financiën gaat
Paul Teixeira secretaris NVJ
De brede onvrede onder journalisten over het koopkrachtverlies broeit al meer dan een jaar. Vorige maand hielden redacteuren en medewerkers van NRC (onderdeel van Mediahuis, de andere grote krantenuitgever in Nederland) een vergelijkbare werkonderbreking als nu de DPG-journalisten. Ook daar trekken vaste medewerkers en freelancers samen op. Voor beide groepen betaalt NRC van september tot en met december vijf procent extra, in afwachting van de uitslag van de cao-onderhandelingen. Op dat gebaar reageerden Mediahuis Nederland met een eenmalige uitkering voor de redacteuren van onder meer De Telegraaf, Noordhollands Dagblad en De Limburger.
Timmerman
„Dit is iets heel uitzonderlijks”, zegt Paul Teixeira, secretaris uitgeverijbedrijf van vakbond NVJ over de acties bij DPG en eerder NRC. „Journalisten komen vrijwel nooit voor zichzelf op als het om financiën gaat. Ze bedrijven journalistiek als passie en nemen voor lief dat ze minder betaald worden dan een timmerman. Dat ze nu in actie komen geeft aan dat het water hen tot de lippen staat. Als deze grote Belgische uitgevers [DPG en Mediahuis, red.] weer eens mooie winsten hebben gemaakt zeggen ze altijd dat dat zonder hun geweldige journalisten niet mogelijk was geweest. Mooi dat ze dat waarderen, maar in de betaling is het niet terug te zien.”
Teixeira noemt het ook uitzonderlijk dat werknemers in dienstverband en freelancers bij de acties samen optrekken. „Maar voor mij is het heel vanzelfsprekend”, zegt Volkskrant-redacteur Cecilia Tabak, lid van het actiecomité van die krant. „Het is gek dat DPG de vaste medewerkers een bedrag van 800 tot 1.500 euro geeft, en daarmee erkent dat er een financieel probleem is, maar niets wil doen voor de freelancers. We maken de krant met z’n allen, we zijn één team.”
Bij het demonstratieve ‘werkoverleg’ in Amsterdam zijn veel freelancers aanwezig. Hoe lastig de positie is waarin ze verkeren, ook bij deze demonstratie, legt Remke de Lange uit, filmcriticus voor Trouw en zelf freelancer. „De meeste freelancers werken thuis. Om te kunnen deel nemen aan deze actie van vijftien minuten moeten sommige van hen de trein pakken en een ochtend van hun eigen tijd opofferen.”
