N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Veiligheid Volgens de Onderzoeksraad voor de Veiligheid geeft de Inspectie voor Leefbaarheid en Transport te weinig prioriteit aan het toezicht op de schepen. De Raad deed onderzoek naar aanleiding van twee dodelijke ongelukken op schepen vorig jaar.
Op zeilschip Risico kwam vorig jaar een 12-jarige meisje om het leven door een afgebroken giek. Foto Anton Kappers/ANP
Het toezicht op de historische zeilvloot in Nederland is nog steeds onvoldoende. Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) in een woensdag gepubliceerd rapport, naar aanleiding van twee dodelijke ongelukken die vorig jaar plaatsvonden op zeilschepen.
„Passagiers die aan boord gaan van een historisch zeilschip moeten ervan uit kunnen gaan dat een schip veilig is”, staat in het rapport. Maar volgens de OVV geeft de Inspectie Leefomgeving en Transport, verantwoordelijk voor het toezicht op de zogenoemde ‘bruine vloot’, te weinig prioriteit aan deze taak. Ook zou er veel ruimte voor interpretatie van de wet- en regelgeving zijn. Bovendien zijn de bureaus die onder meer de mast, de zeilen en de touwen keuren niet goed uitgerust voor hun taak en worden schippers en eigenaren te weinig op hun verantwoordelijkheid aangesproken, schrijft de OVV.
Onder de bruine vloot vallen traditionele zeilschepen die zo’n honderd jaar geleden als vrachtschepen op Nederlandse binnenwateren en de Oostzee fungeerden. Na de Tweede Wereldoorlogen verloren zij hun functie. Liefhebbers hebben ongeveer vierhonderd van deze schepen opgeknapt en terug ‘in de vaart’ gebracht. Nu worden ze gebruikt voor schoolreisjes, bedrijfsuitjes en vakanties.
Houtrot
In 2017 concludeerde de OVV in het rapport ‘Mastbreuk Harlingen’ ook al dat het toezicht gebrekkig was. Sindsdien hebben de branchevereniging BZZ en veel schippers en eigenaren initiatief genomen om de veiligheid op de schepen te verbeteren, stelt de Raad, maar dat is nog niet voldoende. Er bestaat „een groot verschil in kennis en deskundigheid tussen de diverse schippers en eigenaren”, met veiligheidsrisico’s tot gevolg.
Hoe erg het mis kan gaan, bleek vorig jaar. Eind augustus overleed een 12-jarig meisje nadat de giek van zeilschip ‘Risico’ afbrak. Eenzelfde ongeluk op charterschip ‘Wilhelmina’ kostte eind mei ook een man het leven, een vrouw raakte daarbij zwaargewond. In beide gevallen bleek houtrot de oorzaak, iets waarvoor de OVV in 2019 al waarschuwde. Uit onderzoek bleek later dat 15 procent van de historische schepen geen geldige certificaten bezaten en dus niet uit hadden mogen varen. Ook in 2016 en 2019 waren er dodelijke ongelukken op schepen van de bruine vloot door houtrot.
Het is reces in politiek Den Haag, maar Haagse Zaken is er gewoon. In deze Q&A aflevering legt producent Iris Verhulsdonk luisteraarsvragen voor aan de redactie. Je hoort onder andere over het gebruik van telefoons in de Tweede Kamer, politieke jongerenorganisaties en de rol van de journalistiek in deze turbulente politieke tijden.
Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected].
Masoud Farhat is geboren in 1967, het jaar dat Israël de eerste nederzettingen bouwde op de Westelijke Jordaanoever. Met zijn familie bezit hij een groot stuk land in Beita waar olijfbomen groeiden en waar gerst en tarwe werd verbouwd. Maar het land is volledig ingenomen door kolonisten die worden beschermd door het Israëlische leger. Ondanks de militaire dreiging blijft hij proberen zijn land op te komen.
Presentatie:
Ruben Pest & Derk Walters
Redactie:
Felicia Alberding & Esmee Dirks
Fixer:
Nidal Rafa
Muziek, montage en mixage:
Bas van Win & Jeroen Jaspers
Vertaling:
Rosalyn Saab
Eindredactie:
Anna Korterink
Productie:
Rhea Stroink
Promotie:
Ruben Baudoin
Met dank aan:
Sarah Farhat, Sabri Saad El Hamus, Mirjam van Zuidam, Danielle Pinedo & Floris van Straaten
‘Never a dull moment on this platform”, twitterde Elon Musk woensdag nadat zijn AI-bot Grok een paar dagen lang schaamteloos antisemitische teksten had verspreid en Hitler had aangehaald als lichtend voorbeeld.
Ik ben het vaak oneens met Elon Musk, zo ook nu. X is juist saai geworden, bij veel onderwerpen kun je de tweets van tevoren uittekenen. Tegenhanger Bluesky is ook saai, net als het hele politieke debat. Dit klinkt misschien raar, want in het nieuws gebeuren waanzinnige, verre van saaie dingen. Een consultancykantoor dat berekent hoe duur het is om Gaza te veranderen in een Rivièra. Een Amerikaanse president die wapensteun aan Oekraïne laat afhangen van zijn stemming. Een Nederlandse partijleider die burgers ophitst om in opstand te komen tegen de lokale politiek. Geen onderwerpen die de nieuwsvolger in slaap sussen, integendeel: bij mij roepen ze fysieke sensaties op, van angst tot woede tot walging.
Tegelijkertijd vind ik het dus saai om het nieuws te volgen en vooral de opinies over het nieuws. Wat er gebeurt en gezegd wordt is vaak zo verschrikkelijk voorspelbaar.
Vaak gehoord: ‘Activisten moeten werk gaan doen waarmee ze de klimaatcrisis oplossen in plaats van een snelweg te bezetten.’ Alsof klimaatactivisten de hele werkweek op het asfalt zitten. Alsof ze niet tegelijk kunnen werken in technische beroepen. En alsof je pas mag demonstreren als je jezelf ook nuttig maakt.
Ook vaak gehoord: ‘Asiel is een verzonnen probleem, het gaat maar om 11 procent van de immigratie.’ Alsof 11 procent van ruim 300.000 mensen niks is, zeker als je bedenkt dat ze voorrang krijgen op de woningmarkt en zeker de eerste jaren vaak afhankelijk zijn van een uitkering. Op de langere termijn is het percentage trouwens hoger, omdat statushouders vaker hier blijven dan studie- en arbeidsmigranten.
Spannend wordt een debat pas als iemand zich verdiept in de argumenten van de tegenpartij, zijn eigen aannames bevraagt en oog heeft voor de tragische botsing van waarden, zoals de liberale filosoof Isaiah Berlin het noemde. Iedereen die spreekt over asielopvang zonder te erkennen dat er een conflict is tussen nationale en internationale solidariteit vind ik saai. Je kunt niet doen alsof solidariteit met vluchtelingen gratis is en niet ten koste kan gaan van de solidariteit met minder welvarenden in het eigen land. Het zijn immers vaak mensen aan de ‘onderkant’ die concurreren om woonruimte en voorzieningen met nieuwkomers, of daar in elk geval bang voor zijn.
Wie die waardenbotsing ziet, wordt al snel genuanceerd en dus ‘saai’. Maar eigenlijk is juist het tegenovergestelde saai: volautomatische meningsvorming. Pas waar morele dilemma’s worden erkend, wordt het spannend en interessant.
Ik moet denken aan het boek van oud-VVD-campagneleider Bas Erlings, waarover ik laatst al schreef. De VVD-campagne mikt vanaf 2017 op het ‘snelle brein’ van de kiezer, schrijft Erlings: de partij probeert via simpele beeldvorming emoties te activeren en zo de trage ratio te omzeilen. Acht jaar later lijkt het hele publieke debat zo te werken. Dat komt ook door sociale media en algoritmes: die floreren bij conflict tussen mensen, niet bij conflict binnen mensen. Dat tweede is intellectueel interessant, maar waardeloos voor het verdienmodel. Daarom krijgen we steeds minder twijfel en voortschrijdend inzicht voorgeschoteld en steeds meer zelfgenoegzaamheid en verontwaardiging.
Het gevolg: mijn lichaam is na een half uurtje scrollen in paniekmodus, maar mijn hoofd heeft een bore-out. Ik ervoer dat ook bij het Kamerdebat, ruim een maand geleden, over de val van het kabinet. Aan emoties en grote woorden geen gebrek, maar het was allemaal zo voorspelbaar dat ik na een paar uur als een uitgedroogde schildpad op m’n rug lag.
Het enige moment dat ik opveerde was tijdens een interruptiedebatje tussen Esther Ouwehand en Henri Bontenbal over de dilemma’s rondom steun aan het kabinet-Schoof. Ouwehand verweet het CDA een te constructieve opstelling, waarop Bontenbal zei dat de Partij voor de Dieren óók moties van de coalitiepartijen had gesteund. Dat moest Ouwehand toegeven: „Ik erken met de heer Bontenbal dat je ook in een dilemma komt. Je kunt niet alles wat misschien een beetje een verbetering zou kunnen zijn, wegstemmen.” In principe deden ze dus hetzelfde, concludeerde Bontenbal: proberen een verdedigbaar midden te vinden. „Elke fractievergadering hadden wij het over: wat steunen we wel en wat steunen we niet, wanneer is het voor ons genoeg?”
Misschien geen bijster enerverende uitwisseling, maar voor mij wel het minst saaie moment van het debat. Beide politici erkenden dat er voor de oppositie van een (radicaal-)rechts kabinet geen ideale handelwijze bestaat. Als kijker voelde ik me niet bespeeld, maar aan het denken gezet. Dat is Elon Musk nog nooit gelukt.