Britse premier Sunak herziet klimaatbeleid en stelt onder meer verbod op verkoop benzine- en dieselauto’s uit

De Britse premier Rishi Sunak heeft woensdag aangekondigd dat de Britse regering meerdere aspecten van het klimaatbeleid uitstelt tot 2035 en sommige regels voor burgers geheel schrapt. De verplichte vervanging van een gasboiler door een warmtepomp en het verbod op de verkoop van nieuwe benzine- en dieselauto’s zullen niet meer in 2030, maar in 2035 van kracht worden.

Het doel van het VK is om in 2050 klimaatneutraal te zijn, ook wel net zero genoemd. Volgens Sunak doet het Verenigd Koninkrijk het goed op klimaatvlak, maar moet debat in het land veranderen. „We zitten vast tussen mensen die net zero willen opgeven, en mensen die zelfs nog verder willen gaan. Beide uitersten zijn verkeerd en weerspiegelen de realiteit niet.”

Volgens Sunak is er geen reden om te twijfelen of het VK de klimaatdoelstellingen gaat halen. Hij zegt dat het land vooroploopt wat betreft het reduceren van CO2-uitstoot. „Het is verkeerd, in welke vorm dan ook, om te zeggen dat de doelstellingen zijn afgezwakt”, aldus Sunak.

Maatregelen

Sunak verwacht dat in 2030 de „overgrote meerderheid” van de verkochte auto’s elektrisch zal zijn. Toch moet de burger die beslissing zelf nemen, niet de overheid, aldus de premier. Ook de verplichte transitie naar warmtepompen wordt uitgesteld. „Wij zullen nooit iemand dwingen zijn bestaande ketel eruit te halen en te vervangen door een warmtepomp. De overstap hoeft u pas te maken als u toch uw cv-ketel vervangt. En zelfs dan pas in 2035.”

Daarnaast kondigde de Britse premier nog vijf veranderingen aan. Zo zal de overheid zich niet meer bemoeien met het aantal passagiers per auto, en worden burgers niet meer gedwongen om zeven verschillende vuilnisbakken in huis te hebben om afval te scheiden.

Ook zal vlees niet belast worden om mensen aan te sporen minder vlees te eten en worden er geen belastingen ingevoerd om vliegen te ontmoedigen. Tot slot zullen nieuwe olie en gasboringen in de Noordzee niet verboden worden. „Zo zullen we niet afhankelijk blijven van dure geïmporteerde energie van buitenlandse dictators zoals Poetin.”

Olie- en gasvergunningen

Eind juli kondigde de Britse regering al aan dat het meer dan honderd nieuwe olie- en gasvergunningen aan bedrijven verleent voor de winning van brandstoffen in de Noordzee. De Britse regering wil op die manier energieonafhankelijker worden.

„Zelfs als we in 2050 net zero bereiken, zal een kwart van onze energiebehoefte nog steeds afkomstig zijn van olie en gas”, zei Sunak destijds op de Britse radio. „En de voetafdruk van binnenlandse gasproductie is ongeveer een kwart of een derde zo groot als die van geïmporteerd gas.”

‘Mondiale leiderschapspositie verloren’

In 2021 kondigde de Britse regering onder leiding van Boris Johnson nog ambitieuze klimaatplannen aan. Het Verenigd Koninkrijk zei toen in 2035 de CO2-uitstoot met 78 procent te willen verminderen, vergeleken met het niveau van 1990. De Europese Unie kondigde ‘slechts’ een emissiereductie aan van 55 procent in 2030, terwijl de Verenigde Staten 50 tot 52 procent minder willen gaan uitstoten in vergelijking met het CO2-niveau van 2005.

Eerder dit jaar verscheen echter een rapport waarin een klimaatcomissie zorgen uitte over het behalen van deze doelstelling. „Groot-Brittannië heeft zijn duidelijke mondiale leiderschapspositie op het gebied van klimaatactie verloren.”

Volgens het rapport heeft het VK te traag gereageerd op de recente prijsstijgingen van fossiele brandstoffen en op het Europese Green Deal Industrial Plan, dat een sterke aantrekkingskracht uitoefent op groene investeringen vanuit Groot-Brittannië. „Het is van cruciaal belang dat het Groot-Brittannië zijn leiderschap op klimaatgebied herstelt met een duidelijkere strategie om net zero te bereiken”.

Kritiek

De plannen die Sunak woensdag aankondigde, ontvingen dan ook meteen veel kritiek. Zo vindt voormalig premier Boris Johnson dat Sunak de klimaatdoelstellingen niet mag afzwakken. Volgens hem zijn de doelstelling die geformuleerd werden toen hij premier was niet slecht voor de portemonnee van de consument. Ook zegt hij in een verklaring dat bedrijven zekerheid moeten hebben als ze investeren in groene energieprojecten.

„Het bedrijfsleven en de industrie – zoals de auto-industrie – investeren terecht enorm in deze nieuwe [groene, red.] technologieën”, zei Johnson volgens omroep BBC. „Het is cruciaal dat we deze bedrijven het vertrouwen geven dat de overheid zich nog steeds inzet voor net zero. We kunnen het ons niet veroorloven nu te falen, of op welke manier dan ook onze ambitie voor dit land te verliezen.”

Volgens Lord Deben, voormalig voorzitter van de klimaatcommissie van het VK, wijst het uitstellen van het verbod op de verkoop van nieuwe benzine- en dieselauto’s op „domheid” van de regering. Het invoeren van elektrische auto’s zal mensen geld besparen, zei hij op de Britse radio.

Daarnaast suggereerde Deben dat de regering kan worden aangeklaagd als die het beleid opgeeft dat nodig is om in 2050 klimaatneutraal te zijn. „De overheid is eraan gebonden. Het is een toezegging waarover het parlement heeft gestemd.”