Gezondheidsraad: werkgevers ‘risicobanen’ horen vaccinatie tekenbeet aan te bieden

Wie tijdens werk regelmatig aan teken wordt blootgesteld, zou van de werkgever vaccinatie tegen tekenencefalitis (TBE) aangeboden moeten krijgen. Dat schrijft de Gezondheidsraad donderdag in een advies aan het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Nederland biedt op dit ogenblik geen TBE-vaccinatieprogramma aan omdat het risico op de infectie vanwege een tekenbeet, in tegenstelling tot besmetting met de ziekte van Lyme, heel laag is in het land.

Anders dan voor de ziekte van Lyme is voor tekenencefalitis een efficiënt vaccin beschikbaar. Voor goede bescherming zijn drie verschillende prikken noodzakelijk, die afzonderlijk 69 euro kosten. De Gezondheidsraad wil dat werkgevers hun verantwoordelijkheid nemen door personeel dat regelmatig tekenbeten oploopt — het spreekt van vijf keer of vaker per jaar — de TBE-vaccinatie aan te bieden. Het adviesorgaan doelt voornamelijk op arbeid verricht in bosgebieden, duinen, heide, parken en tuinen. Die zouden extra risico op een tekenbeet lopen en dus ook op infectie met het TBE-virus. Hetzelfde geldt voor werknemers die in aanraking kunnen komen met het TBE-virus, zoals in bijvoorbeeld laboratoria.

Zestien patiënten

Besmette teken dragen de infectieziekte veroorzaakt door het TBE-virus (tick-borne encephalitis), via tekenbeten over van dier naar dier en soms naar de mens. Volgens het RIVM kwam het virus tot voor kort alleen in het buitenland voor. Dat veranderde toen in het voorjaar van 2016 aanwijzingen kwamen dat in Nederland reeën besmet zijn geweest en het virus ook bij Nederlandse teken was aangetoond, onder meer op de Sallandse Heuvelrug en de Utrechtse Heuvelrug. Tussen 2016 en 2022 registreerden medische laboratoria en de GGD zestien patiënten die tekenencefalitis opliepen in Nederland.

Bij infectie krijgen mensen doorgaans geen klachten of slechts lichte griepachtige klachten. Soms krijgen veroorzaakt het virus een hersenvliesontsteking (meningitis) of een hersenontsteking (encefalitis). Daarbij houden klachten lang aan en in zeldzame gevallen is het virus dodelijk.

Afgelopen jaar werden volgens het RIVM en de Wageningen University & Research (WUR) een derde minder tekenbeten gemeld dan in de voorgaande jaren. Op jaarbasis zouden in Nederland zo’n 1,5 miljoen gevallen van tekenbeten geregistreerd worden. De meeste meldingen kwamen uit Gelderland, gevolgd door Noord Brabant en Noord-Holland.

Lees ook: Vaccins om de ziekte van Lyme te voorkomen richten zich op de teek óf op de bacterie